Mieli raka, podano im szczepionkę na COVID. "Konsekwencje są niezwykłe"

Zespół badawczy przeanalizował dane ponad tysiąca pacjentów z zaawansowanymi nowotworami leczonych immunoterapią w latach 2019–2023. Okazało się, że osoby zaszczepione preparatem mRNA w krótkim czasie przed lub po rozpoczęciu leczenia onkologicznego miały znacznie dłuższe przeżycie niż pacjenci, którzy nie otrzymali szczepionki.

W przypadku raka płuc mediana przeżycia wzrosła z 20,6 miesiąca do 37,3 miesiąca, natomiast u chorych na czerniaka z przerzutami z 26,7 miesiąca do nawet 40 miesięcy. Co ważne, inne szczepienia – np. przeciw grypie czy pneumokokom – nie miały takiego efektu.

- Konsekwencje są niezwykłe – to może zrewolucjonizować całą onkologię – powiedział dr Elias Sayour, główny autor badania i onkolog dziecięcy z University of Florida.

Sayour podkreślił, że zespół pracuje nad stworzeniem uniwersalnej szczepionki przeciwnowotworowej, opartej na tej samej technologii mRNA, która mogłaby wzmocnić działanie immunoterapii w wielu typach nowotworów.

Zobacz także: Trwają badania nad szczepionką na raka. Ma ratować przed "cichym zabójcą"

Wcześniejsze eksperymenty zespołu Sayoura wykazały, że szczepionki mRNA nie muszą celować w konkretny antygen nowotworowy, by pobudzić układ odpornościowy. Wystarczy, że wywołają reakcję podobną do tej, jaką organizm uruchamia wobec infekcji wirusowej.

- Podanie szczepionki mRNA działa jak raca – pobudza komórki odpornościowe, by przemieszczały się z niekorzystnych miejsc, takich jak guz, do korzystnych, jak węzły chłonne – wyjaśnił badacz.

Oznacza to, że samo podanie szczepionki może "zresetować" odpowiedź immunologiczną i ułatwić komórkom odpornościowym walkę z guzem.

Analiza objęła 180 pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca oraz 210 chorych na czerniaka, którzy rozpoczęli immunoterapię w latach 2019–2023. Około 20 proc. z nich przyjęło szczepionkę mRNA w okresie 100 dni od rozpoczęcia leczenia. To właśnie w tej grupie odnotowano blisko dwukrotne wydłużenie mediany przeżycia.

- Choć nie udowodniono jeszcze, że istnieje bezpośredni związek przyczynowy, to właśnie taki efekt terapeutyczny chcemy osiągać i rzadko mamy okazję go zobaczyć – podkreśla wagę odkrycia dr Duane Mitchell, dyrektor UF Clinical and Translational Science Institute i współautor badań.

Naukowcy planują już duże badanie kliniczne, które pozwoli potwierdzić obserwacje. Projekt zostanie zrealizowany w ramach konsorcjum OneFlorida+ Clinical Research Network, zrzeszającego szpitale i ośrodki medyczne w USA.

Eksperci podkreślają, że jeżeli wyniki się potwierdzą, technologia mRNA może zrewolucjonizować onkologię – podobnie jak zrewolucjonizowała walkę z pandemią COVID-19.

- Jeśli możemy podwoić to, co osiągamy obecnie, albo nawet poprawić wyniki o 5 czy 10 proc. – to ma ogromne znaczenie dla pacjentów. Zwłaszcza jeśli uda się to zastosować w różnych nowotworach i u różnych osób – zaznaczył dr Sayour.

Odkrycie amerykańskich badaczy otwiera nowy kierunek w immunoonkologii. Choć wyniki wymagają potwierdzenia, sama koncepcja łączenia terapii przeciwnowotworowych z technologią mRNA może doprowadzić do powstania pierwszej "uniwersalnej szczepionki przeciwrakowej".

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. ESMO