Podwyższone leukocyty w ciąży – czy to groźne?

Podwyższone leukocyty w ciąży w morfologii krwi obwodowej, czyli leukocytoza, odnosi się do białych krwinek (ang. white blood cells, WBC). To elementy morfotyczne krwi, które biorą udział w obronie organizmu przed bakteriami, wirusami, pierwotniakami i innymi mikroorganizmami chorobotwórczymi.

Powstają w szpiku kostnym i w tkance limfatycznej. Należą do nich różne podgrupy: neutrofile, eozynofile, bazocyty, monocyty i limfocyty.

WBC to jeden z parametrów uwzględnianych w morfologii krwi. To powszechnie wykonywane badanie diagnostyczne, które polega na ilościowej i jakościowej ocenie elementów morfotycznych, czyli komórek krwi. Zalicza się do nich krwinki czerwone (erytrocyty), krwinki białe (leukocyty) oraz krwinki płytkowe lub płytki krwi (trombocyty).

W morfologii z rozmazem krwi, oprócz podstawowych parametrów, uwzględnia się liczbę i procentową zawartość poszczególnych typów krwinek białych (limfocytów, monocytów, eozynofilów, neutrofilów i bazofilów). W zależności od tego, który z rodzajów leukocytów występuje we krwi obwodowej w zwiększonej liczbie, mówi się o neutrofilii, eozynofilii, bazofilii, limfocytozie lub monocytozie. Najczęściej leukocytoza przebiega z neutrofilią.

Norma leukocytów wynosi 4,0-10,8 K/L. W ciąży, zwłaszcza w trzecim trymestrze, za normę uznaje się większą ilość białych krwinek. Wówczas leukocyty mogą osiągać wartości do 13,0-14,3 K/L. Oznacza to, że leukocytozę w ciąży, jeśli nie przekracza 14,3 K/L, uznaje się za normę.

Poziom białych krwinek wzrasta, w czasie ciąży i porodu (typowe są zwłaszcza podwyższone leukocyty w 3 trymestrze), a także po ataku padaczki. Leukocytoza fizjologiczna może być także związana z wysiłkiem fizycznym i przeciążeniem, ekspozycją na słońce w upalne dni i przegrzaniem organizmu, zjedzeniem posiłku obfitującego w białko czy stresem.

Leukocytozy nie wolno jednak bagatelizować, ponieważ może wskazywać na patologię. Podwyższone leukocyty w ciąży – zagrożenia to:

• stan zapalny organizmu, zakażenie, infekcja, zatrucie, choroba,
• uszkodzenie tkanek i choroby,
• reakcja na leki,
• objaw alergii.

Za leukocytozę może odpowiadać zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie cewki moczowej czy przeziębienie, ale i dna moczanowa, ropne zapalenie przyzębia nowotwór. To dlatego, gdy wyniki krwinek białych u kobiety ciężarnej przekroczą górną granicę normy, a stan taki utrzymuje się dłuższy czas, należy zachować czujność.

Czasem stale utrzymujące się leukocyty powyżej normy mogą oznaczać poważne problemy skutkujące niewłaściwym przebiegiem ciąży. Do najgroźniejszych należy infekcja wewnątrzmaciczna czy sepsa.

Na czym polega terapia? Leczy się nie samą leukocytozę, a chorobę, która leży u podłoża problemu. To dlatego, gdy liczba leukocytów wzrasta, należy poszukać przyczyny nieprawidłowych wyników badań i podjąć odpowiednie kroki.

Zwykle po włączeniu leczenia i opanowaniu sytuacji poziom leukocytów wraca do normy. Gdy tak się nie dzieje, a leukocytoza jest poważna i groźna, oddziela się białe krwinki, wykonując tak zwaną aferezę.

W kontekście białych krwinek problematyczny może być nie tylko zbyt wysoki poziom limfocytów we krwi, ale i zbyt niski poziom limfocytów, czyli limfocytopenia lub limfopenia. Mówi się o niej, gdy ilość białych krwinek wynosi mniej niż 10 tysięcy w jednym mikrolitrze krwi.

Wartość leukocytów poniżej normy wiąże się najczęściej z chorobami zakaźnymi, zwłaszcza wirusowymi oraz hematologicznymi. Niskie leukocyty w ciąży mogą wskazywać na grypę, różyczkę, odrę, ospę wietrzną i WZW (wirusowe zapalenie wątroby), a także na zakażenie HIV, choroby hematologiczne oraz nowotwory.

Za niskie wartości białych krwinek odpowiada również uszkodzenie szpiku kostnego przez środki chemiczne lub promieniowanie jonizujące (zanik szpiku, hipoplazja szpiku, kolagenoza). Wymaga to dokładniejszej diagnostyki.

Podwyższone leukocyty w moczu, to jest w ilości większej niż zakłada norma, to w leukocyturia. Choć białe krwinki w moczu mogą pojawiać się w niewielkiej ilości, to leukocyty w moczu norma dopuszcza od 1 do 5 leukocytów w polu widzenia. Jeżeli badanie wykaże obecność więcej niż 10 leukocytów, wskazuje to na stan chorobowy i wymaga kontaktu z lekarzem.

Obecność białych krwinek w moczu w ciąży najczęściej oznacza zapalenie układu moczowego, ale i schorzenia układu rodnego oraz narządów jamy brzusznej.