Pokrzywa indyjska - zastosowanie i właściwości
Pokrzywa indyjska jest rośliną, która w naturalnej medycynie jest obecna od wieków. Ma to związek z tym, że pozytywnie wpływa na funkcjonowanie organizmu, a i jest pomocna w modelowaniu sylwetki. To popularny suplement diety, który występuje w postaci suszu oraz ekstraktów, wyciągów i olejków. Jakie są właściwości lecznicze pokrzywy indyjskiej? Jak ją stosować? Na czym polega jej działanie?
1. Co to jest pokrzywa indyjska?
Pokrzywa indyjska (Coleus forskohlii), nazywana także forskoliną, to roślina z rodziny pokrzywowców (Lamiaceae), która od wieków jest obecna w medycynie indyjskiej i ajurwedyjskiej.
Występuje powszechnie w rejonach południowej Azji, jest uprawiana również w krajach Afryki Wschodniej. Jej najcenniejszy element to korzeń wykorzystywany jako surowiec zielarski i leczniczy.
Jakie są właściwości pokrzywy indyjskiej?
Pokrzywa indyjska jest źródłem wielu aktywnych biologicznie substancji. Zawiera przede wszystkim diterpeny, takie jak coleol, coleonol, coleanol, acetoksykoleosol, barbutazynę, deoksycoleonol, krocetynę, plektrynę, naptopiron czy też plektyrinon.
Szczególnie ważna jest forskolina, która w największym stopniu odpowiada za aktywność i działanie pokrzywy indyjskiej (przede wszystkim wpływa na aktywność enzymów biorących udział w wielu procesach biochemicznych i metabolicznych w ustroju).
W pokrzywie indyjskiej obecne są także α-amyryny, β-sitosterol, kwas betulinowy, α-cedrol oraz olejki eteryczne.
2. Działanie pokrzywy indyjskiej
Jakie korzyści zdrowotne może przynieść stosowanie pokrzywy indyjskiej? Profil jej działania jest dość szeroki. Co to znaczy?
Pokrzywa indyjska jest naturalnym:
- lekiem na problemy z układem pokarmowym,
- środkiem na zaburzenia układu moczowego (z uwagi na właściwości diuretyczne),
- lekiem na zaburzenia w obrębie układu krwionośnego (ponieważ obniża ciśnienie tętnicze, ma zdolność rozszerzania naczyń krwionośnych, hamowania agregacji płytek krwi, to jest ma właściwości przeciwzakrzepowe),
- preparatem wspomagającym odchudzanie i spalanie tkanki tłuszczowej (wykazuje właściwości lipolityczne, ma zdolność stymulacji lipolizy, czyli rozkładu tłuszczów),
- lekiem na problemy skórne, takie jak trądzik czy łuszczyca (z uwagi na działanie przeciwdrobnoustrojowe zwłaszcza w stosunku do bakterii Propionibacterium acnes).
Co więcej, pokrzywa indyjska może także wpływać na rozszerzenie oskrzeli (przez co może skutecznie wspierać terapię astmy, łagodząc jej objawy), a i mieć pozytywny wpływ na pracę tarczycy (poprzez regulowania produkcji hormonów tarczycowych). Zwiększa także odporność na stres (normuje poziom kortyzolu, tzw. hormonu stresu).
3. Wskazania do stosowania pokrzywy indyjskiej
Tradycyjnie pokrzywa indyjska była i jest wykorzystywana w leczeniu nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, zaburzeń oddechowych, problemów z układem pokarmowym i moczowym, bezsenności, padaczki, astmy, anginy i jaskry, to jest choroby wywołanej zwiększonym ciśnieniem wewnątrz gałki oka.
Obecnie bardzo często pokrzywa indyjska jest postrzegana jako „spalacz tłuszczu” i suplement diety, który wspiera odchudzanie, prowadzi do zmniejszenia masy tkanki tłuszczowej oraz budowania masy mięśniowej. Czy jest skuteczna? Okazuje się, że to możliwe, o ile jest jedynie dodatkiem do diety redukcyjnej oraz aktywności fizycznej. Trzeba bowiem pamiętać, że niezbędnym elementem odchudzania jest zachowanie deficytu kalorycznego i ruch.
4. Zastosowanie pokrzywy indyjskiej
Jak prawidłowo stosować pokrzywę indyjską w celach leczniczych? W jakich formach jest dostępna?
W celach leczniczych stosowane są głównie:
- suplementy z pokrzywą indyjską (zawierające ekstrakty z korzenia pokrzywy indyjskiej) w formie ekstraktów, wyciągów i olejków,
- suszone ziele przeznaczone do przygotowywania naparów.
Pokrzywę indyjską zwykle stosuje się wewnętrznie, ale można ją również wykorzystywać do płukania jamy ustnej, ponieważ wyciąg z rośliny posiada właściwości odkażające.
5. Pokrzywa indyjska – przeciwwskazania, skutki uboczne i środki ostrożności
Herbatka z pokrzywy nie może być spożywana bez ograniczeń. Ponieważ nie ustalono bezpiecznej dawki, zalecana jest ostrożność oraz przestrzeganie zaleceń producenta oraz uwzględnienie przeciwwskazań.
Jeśli chodzi o przeciwwskazania do stosowania pokrzywy indyjskiej, to wiadomo, że nie powinny z niej korzystać kobiety karmiące piersią i ciężarne (związki znajdujące się w forskolinie mogą hamować prawidłowy rozwój płodu) oraz dzieci, ale i osoby mające problemy ze zdrowiem i zmagające się z:
- słabą krzepliwością krwi (pojawia się ryzyko zwiększenia częstotliwości występowania krwotoków),
- chorobą wrzodową oraz nadkwaśnością żołądka (pokrzywa indyjska może powodować zwiększenie wydzielania soku żołądkowego).
- dolegliwościami wymagającymi przyjmowania leków z warfaryną i kwasem acetylosalicylowym (z uwagi na potencjalne interakcje).
Pokrzywy nie należy stosować przed planowanymi zabiegami oraz operacjami ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia.
Pokrzywa indyjska - skutki uboczne
Czy są jakieś potencjalne skutki uboczne stosowania pokrzywy indyjskiej? Okazuje się, że tak. Te wynikają głównie z nieuwzględnieniem przeciwwskazań. Zlekceważenie ich może sprawić, że roślina nasila dolegliwości w przypadku choroby podstawowej, takiej jak cukrzyca, nadciśnienie, choroba wrzodowa, zaburzenia krzepnięcia krwi.
Niepożądanym działaniem terapii może być znacznie podwyższone ciśnienie krwi tętniczej, zwiększona sekrecja kwasu żołądkowego czy ryzyko krwawienia.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.