Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Kamila Drozd

Koszmary senne - przyczyny, najczęstsze koszmary, badania

Avatar placeholder
03.11.2020 14:53
Koszmary senne - przyczyny, najczęstsze koszmary, badania
Koszmary senne - przyczyny, najczęstsze koszmary, badania (Zdjęcie autorstwa Courtney Carmody / CC BY 2.0)

Strata ukochanej osoby, walka z potworami, brak możliwości ucieczki, spóźnienie się na ważne spotkanie – to tematy koszmarów nocnych. Dla niektórych z nas zły sen skutecznie zakłóca jakość snu, inni przyznają, że nic im się nie śni i nigdy w życiu nie mieli koszmarów. Naukowcy od dawna próbują wytłumaczyć znaczenie i oddziaływanie na nasze dzienne życie koszmarów nocnych. Co, oprócz koszmarów sennych, przyczynia się do problemów ze snem? Jak pokonać kłopoty ze snem albo problemy z zasypianiem? Jakie koszmary senne śnią się ludziom najczęściej?

spis treści

1. Najczęstsze koszmary senne

Koszmary zazwyczaj swoją treścią nie nawiązują do codziennego życia i związanych z nim problemów. Jednak mają wpływ na nasze emocje i samopoczucie. Koszmary mogą mieć różnorodną tematykę, najczęściej jednak śni się:

Ucieczka – biegniesz po niekończących się schodach lub błądzisz w labiryncie, nie możesz w żaden sposób znaleźć odpowiedniej drogi, by uciec przed niebezpieczeństwem. Jeżeli uciekając dotrzemy do ślepej uliczki, wówczas sen ten oznacza, że znaleźliśmy w trudnej, wręcz patowej sytuacji.

Zobacz film: "Sny [Wirtualna Poradnia]"

Spadanie – lecisz w dół bez żadnego zabezpieczenia. Sen ten podobno zawiera podtekst seksualny. Bywa również interpretowany jako zbliżanie się sytuacji zagrażającej dotychczasowej pozycji zawodowej. Gdy taki koszmar śni się kobiecie, może oznaczać, że boi się ona upadku moralnego.

Topienie się – może oznaczać zmaganie się z własnymi myślami i uczuciami, z których nie zdajemy sobie sprawy. Śmierć – zazwyczaj śni się o śmierci kogoś z bliskich, niekiedy jednak śniący widzi swój własny pogrzeb.

Z takiego koszmaru sennego wypada nawet cieszyć się, gdyż zapowiada on zdrowe i długie życie. W przypadku panów stanu wolnego sen o śmierci zapowiada rychłą żeniaczkę, natomiast sportowcom przepowiada zwycięstwo.

Nagość – widzisz siebie nagą/nagiego pośród tłumu ubranych osób, czujesz się nieswojo w tej sytuacji. Taki sen zazwyczaj wróży przeprowadzenie owocnej transakcji handlowej, może zapowiadać także miłość. Potwory, duchy i przerażające zwierzęta - są uosobieniem naszych wewnętrznych lęków.

W powtarzających się koszmarach sennych upatruje się przyczyny bezsenności. Osoby, które regularnie doznają przykrych wrażeń sennych boją się spać.

Niemieckim naukowcom udało się dowieść, że sny kobiet różnią się od snów mężczyzn. Kobietom częściej przytrafiają się sny o żałobie, osieroceniu i o nadużyciach seksualnych.

Mężczyźni natomiast częściej śnią o przemocy i o tym, że zostają bez ostrzeżenia wyrzuceni z pracy. Raport na temat koszmarów nocnych został opublikowany w naukowym magazynie „European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience”.

Co zrobić, by koszmary senne przestały nas nawiedzać? Warto przed snem wypić ciepłe mleko lub kojącą melisę. Należy także unikać jedzenia tuż przed snem oraz jak najszybciej wyjaśniać i eliminować stresujące sytuacje.

2. Przyczyny koszmarów sennych

Koszmary senne pojawiają się zarówno u dzieci jak i u dorosłych, przy czym zdecydowanie częściej problem dotyka osób dojrzałych wiekiem. U dzieci koszmary nocne występują zazwyczaj wówczas, gdy przeżywają one silne emocje.

Ich źródłem mogą być urazy psychiczne, wyrzuty sumienia, bądź wewnętrzny niepokój dziecka. Ów niepokój może wynikać z wyczuwania przez dziecko problemów wewnątrz rodziny, których dziecko do końca nie rozumie (kłótnie czy rozwód rodziców).

Te nieprzyjemne dla nas marzenia senne mogą być spowodowane także przez naszą fizjologię. Organizm może w ten sposób dawać nam sygnał o rozwoju jakiejś choroby. Przyczyny nocnych koszmarów mają także związek z nieprawidłową dietą.

Koszmary znacznie częściej śnią się osobom, które przed snem zjadły ciężkostrawny posiłek. U osób dorosłych koszmary bardzo często występują wówczas, gdy przeżywają oni trudną sytuację lub gdy zmuszeni są do podjęcia ważnej decyzji.

3. Badania naukowe nad koszmarami sennymi

W największym do tej pory eksperymencie na temat kobiecych i męskich koszmarów wzięło udział 2 tysiące mężczyzn i 2 tysiące kobiet. 48% ankietowanych uznało, że nigdy nie miewają koszmarów.

Jedna na 10 osób przyznała się, że kilka razy w roku ma przerażające sny, a jedna na 20 osób uważała, że miewa senne koszmary raz na dwa tygodnie. Osoby przyznające się do koszmarów zostały również poproszone o opisanie treści swoich niepokojących snów.

Na podstawie ich życiowych doświadczeń i opisanych snów dr Michael Schredl z Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów na Snami doszedł do wniosków, że sny o spadaniu z wysokości, pogoni, paraliżu nie mają odzwierciedlenia w codziennym życiu.

Śnienie o ucieczce przed potworem może natomiast odzwierciedlać nasz strach przed wykonaniem jakiegoś zadania, którego chcielibyśmy uniknąć. Sny o utracie zębów i włosów zdarzają się częściej kobietom. Naukowcy zakładają, że są one wynikiem strachu niewiast przed utratą urody.

Brytyjka, ekspert od snów Davina Mackail, uważa, że koszmary zdarzają się nam wtedy, kiedy mamy w życiu niezamknięte sprawy i nierozwiązane problemy.

Według niej, koszmary są wynikiem rozdrażnienia, niepokoju i stresów. Mackail uważa również, że ze względu na wahania hormonalne kobietom częściej niż mężczyznom przytrafiają się senne koszmary i tak np. przed zbliżającą się menstruacją kobiety miewają koszmary o przemocy.

Zobacz także:

4. Przyczyny bezsenności

Niewątpliwie przerażające marzenia senne mogą wpływać na gorszą jakość snu, jednak to niejedyny powód problemów dotyczących bezsenności. Dlaczego nie można skutecznie zasnąć, a nawet kiedy się już wpadnie w objęcia Morfeusza, to za chwilę znowu zaczyna się gehenna w związku z niemożnością zaśnięcia – przekręcamy się z boku na bok i wszystko na nic? Trudności w zasypianiu mogą czerpać swoje źródło m.in. w:

  • przeżywaniu silnych emocji w ciągu dnia;
  • permanentnym napięciu emocjonalnym i stresie;
  • problemach osobistych, w pracy czy szkole;
  • używkach – alkoholu, nikotynie, narkotykach, kofeinie, środkach psychoaktywnych;
  • lekach – moczopędnych, pobudzających, rozszerzających oskrzela;
  • depresji, nerwicy, zaburzeniach lękowych;
  • trybie zmianowym w pracy;
  • bólu i przewlekłych chorobach.

Jeżeli kłopoty ze snem się przedłużają albo męczą cię niepokojące sny, warto - oprócz stosowania preparatów ziołowych dostępnych w aptece - udać się do poradni zaburzeń snu i zasięgnąć opinii specjalisty. Pamiętaj – nie bagatelizuj objawów bezsenności.

Osoby, które się nie wysypiają, nie regenerują sił organizmu, nie mogą skoncentrować się w ciągu dnia, mają opóźniony refleks, stąd większa wypadkowość, np. w pracy lub podczas prowadzenia auta. Chroń siebie i dbaj o bezpieczeństwo innych!

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Rytm okołodobowy
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze