Sorafenib – skuteczność, wskazania, dawkowanie i skutki uboczne
Sorafenib to substancja czynna leków, które stosuje się w onkologii. Wskazaniem są takie jednostki chorobowe jak oporny na leczenie radioaktywnym jodem wątrobokomórkowy i zróżnicowany rak tarczycy oraz zaawansowany rak nerkowokomórkowy u osób, u których dotychczasowe leczenie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest sorafenib?
Sorafenib to organiczny związek chemiczny i lek wykazujący działanie przeciwnowotworowe. Hamuje wzrost guzów nowotworowych z towarzyszącym zmniejszeniem angiogenezy nowotworowej. Z tego powodu jest wykorzystywany w onkologii klinicznej. Został wprowadzony na rynek farmaceutyczny przez firmę Bayer pod nazwą Nexavar.
Obecnie preparaty na rynku polskim zawierające sorafenib to tabletki powlekane Nexavar, Sorafenib G.L., Sorafenib Pharmascience, Sorafenib Sandoz, Sorafenib Stada, Sorafenib Teva i Sorafenib Zentiva.
Sorafenib – refundacja NFZ
W Polsce leczenie sorafenibem jest refundowane zarówno w leczeniu raka nerki i raka wątrobowokomórkowego.
Leki zawierające sorafenib: Nexavar, Sorafenib Sandoz i Sorafenib Zentiva, są objęte refundacją we wskazaniach wynikających z programów lekowych leczenia nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST), raka wątrobowokomórkowego i raka nerki. Lek Nexavar, który ma szerszy zakres wskazań rejestracyjnych, jest dodatkowo objęty finansowaniem w ramach programu lekowego leczenia raka tarczycy.
Produkty lecznicze Sorafenib Sandoz i Sorafenib Zentiva, będące odpowiednikami dla leku Nexavar, zostały objęte refundacją od 1 września 2021 roku.
2. Wskazania do stosowania sorafenibu
Sorafenib zmniejsza proliferację komórek guzów nowotworowych, to jest wykazuje działanie cytostatyczne i cytotoksyczne. Ponieważ wpływa na układ endokrynny, moczowy i pokarmowy, wykorzystuje się go do leczenia zaawansowanego raka nerki i raka wątrobowokomórkowego.
Wskazanie do stosowania sorafenibu stanowi:
- brak efektów dotychczasowej terapii (interferonem-alfa albo interleukiną-2 lub niezakwalifikowanie się do takiego leczenia) w leczeniu zaawansowanego raka nerkowokomórkowego,
- postępujący, miejscowo zaawansowany lub przerzutowy, zróżnicowany rak tarczycy oporny na leczenie jodem radioaktywnym.
3. Działanie i dawkowanie sorafenibu
Leki zawierające sorafenib należy połykać, popijając szklanką wody, najlepiej między posiłkami lub z posiłkiem o małej lub umiarkowanej ilości tłuszczu. Gdy posiłek jest wysokotłuszczowy, tabletkę trzeba zażyć godzinę przed posiłkiem lub 2 godziny po nim.
Dawkowanie sorafenibu jest uzależnione od wskazań, odpowiedzi na leczenie, tolerancji leku i nasilenia działań niepożądanych. Ustala je lekarz prowadzący terapię przeciwnowotworową. Zwykle stosuje się 800 mg sorafenibu na dobę. Dorośli stosują najczęściej 400 mg dwa razy dziennie przez czas utrzymywania się korzyści klinicznej lub do wystąpienia ciężkich objawów toksyczności. Nie ma konieczności modyfikacji dawkowania u osób w podeszłym wieku.
Czasem konieczne jest czasowe zaprzestanie podawania leku lub zmniejszenie dawkę do:
- 400 mg raz dziennie w przypadku raka wątrobowokomórkowego lub raka nerkowokomórkowego,
- 600 mg na dobę w dwóch dawkach podzielonych w przypadku zróżnicowanego raka tarczycy.
Po podaniu doustnym sorafenibu w postaci tabletki stężenie maksymalne substancji osiągane jest po 3 godzinach od podania. Jego metabolizm zachodzi głównie w wątrobie. Większość, bo około 77 proc. przyjętej dawki wydalane jest wraz z kałem, a około 19 proc. wraz z moczem.
Jaka jest skuteczność sorafenibu? Badania dowiodły, że lek opóźnia postępy choroby nowotworowej w porównaniu z placebo.
4. Przeciwwskazania, środki ostrożności i skutki uboczne
Przeciwwskazaniem do stosowania sorafenibu jest:
- nadwrażliwość na sorafenib czy inny składnik tabletek powlekanych,
- ciężka erytrodyzestazja dłoniowo-podeszwowa,
- świeżo przebyty zawał serca,
- rozległy zabieg chirurgiczny,
- perforacja przewodu pokarmowego,
- ciąża, ponieważ badania na zwierzętach sugerują ryzyko poważnych uszkodzeń płodu. Co więcej w czasie przyjmowania sorafenibu zaleca się także stosowanie antykoncepcji.
Ponieważ sorafenib może przenikać do mleka matki i wpływać niekorzystnie na rozwój dziecka, podczas terapii nie należy karmić piersią.
Ze stosowaniem leków zawierających sorafenib wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Skutki uboczne są różne i liczne. Najczęściej to wzrost ciśnienia tętniczego, wymioty, biegunka, nudności, zaparcia, jadłowstręt, hipofosfatemia (zmniejszone stężenie fosforanów we krwi, poniżej 0,9 mmol/l), hipoglikemia (zmniejszenie stężenia glukozy we krwi, potocznie spadek cukru poniżej 3,9 mmol/l, tj. < 70 mg/dl), suchość skóry, świąd, ból mięśni, gorączka, wysypka, rumień, limfopenia (stan zmniejszenia liczby limfocytów we krwi obwodowej poniżej 1000/μl.), łysienie, spadek masy ciała, krwotok czy zespół dłoniowo-podeszwowy.
Charakterystyczne jest, że przez pierwsze 6 tygodni terapii z zastosowaniem substancji sorafenibem mogą utrzymywać się objawy toksyczności dermatologicznej.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.