Superfood z polskiego stołu. Regulują ciśnienie, a do tego są "naturalnym dopingiem"
Buraki od dawna uchodzą za jedno z najbardziej wartościowych warzyw w polskiej kuchni. Ich intensywny kolor zawdzięczamy związkom zwanym betalainami, które – jak wykazują badania – mają silne działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Dzięki wyjątkowej kombinacji związków bioaktywnych i minerałów, są określane mianem "superfood".
W tym artykule:
Wsparcie dla serca i układu krążenia
Jedną z największych zalet buraków jest ich pozytywny wpływ na układ krążenia. Zawarte w nich azotany rozszerzają naczynia krwionośne i poprawiają przepływ krwi, co ma znaczenie zarówno dla zdrowia serca, jak i sprawności fizycznej.
Badania opublikowane w "Hypertension" wykazały, że regularne picie soku z buraka obniża ciśnienie skurczowe średnio o 7-8 mmHg, co może zmniejszać ryzyko zawału i udaru.
- Buraki zawierają azotany, które pomagają rozszerzać naczynia krwionośne. To może obniżać ciśnienie krwi, a także poprawiać wydolność fizyczną i funkcje mózgu –podkreśla dietetyczka Sarah Thomsen Ferreira z Cleveland Clinic.
Buraki - czerwone bulwy pełne zdrowia
Tarcza przeciwzapalna i antyoksydacyjna
Buraki zawierają betalainy – silne przeciwutleniacze, które neutralizują wolne rodniki i zmniejszają stan zapalny. Badania w "Nutrients" wskazują, że mogą one łagodzić procesy zapalne związane z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca typu 2, otyłość czy miażdżyca.
Dodatkowo betalainy chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i mogą zmniejszać ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych czy nowotworów.
Sok z buraka stał się popularnym "naturalnym dopingiem". Jak pokazały badania opublikowane w "Journal of Applied Physiology", osoby pijące sok z buraka przed treningiem poprawiały swoją wydolność o 12-16 proc., dzięki lepszemu dotlenieniu mięśni i efektywniejszemu wykorzystaniu energii.
Dzięki lepszemu ukrwieniu buraki mogą wspierać także funkcje poznawcze. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Wake Forest (USA) wykazały, że u osób starszych regularne spożywanie soku z buraka poprawiało przepływ krwi w rejonach mózgu odpowiedzialnych za pamięć i koncentrację.
Wsparcie trawienia i odporności
Jedna szklanka gotowanych buraków dostarcza prawie 4 g błonnika. To wspiera zdrowie jelit, reguluje poziom cukru i cholesterolu, a także wzmacnia mikrobiotę jelitową, która pełni kluczową rolę w odporności.
Dieta bogata w błonnik redukuje ryzyko chorób serca, raka jelita grubego i cukrzycy typu 2. Buraki pomagają też regulować poziom cukru we krwi i wspierają mikrobiotę jelitową.
Ponadto zawarte w nich betalainy wspierają pracę wątroby i pomagają usuwać toksyny z organizmu. To dlatego często są składnikiem diet oczyszczających i soków detoksykujących.
"Pół szklanki gotowanych buraków zawiera zaledwie około 40 kalorii, nie ma w nich tłuszczu, cholesterolu, a co istotne – mają mało sodu" – zaznacza dr Elsa-Grace Giardina, dyrektor Women’s Heart Center.
Jak jeść buraki?
Buraki możesz przygotować na wiele sposobów:
w postaci pieczonej – karmelizują się i nabierają słodyczy,
jako chipsy – cienko pokrojone i upieczone,
w formie soku lub koktajlu – dla poprawy wydolności,
w sałatkach z dodatkiem orzechów i sera,
z liści można przygotować zupy lub podsmażać je jak szpinak.
Buraki są bogate w szczawiany, które u osób ze skłonnością do kamicy nerkowej mogą zwiększać ryzyko powstawania złogów. W takim przypadku zaleca się umiarkowane spożycie.
Dla większości osób jednak buraki to niezwykle cenny składnik diety – tani, łatwo dostępny i wszechstronny kulinarnie. Jak podsumowują naukowcy: włączenie ich do jadłospisu to prosty krok ku lepszemu zdrowiu.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Hypertension
- Cleveland Clinic
- Nutrients
- Journal of Applied Physiology
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.