Suplementuj z głową. Popularna witamina może mieć związek rozwojem nowotworu

Witamina A to jedna z najważniejszych witamin dla zdrowia człowieka. Jej rola nie ogranicza się tylko do dobrego widzenia - wpływa także na odporność, wygląd skóry i procesy ochronne organizmu. Oznacza to, że jej obecność w diecie jest absolutnie niezbędna.

Pod pojęciem witamina A kryje się grupa związków, do których należą m.in. retinol oraz niektóre karotenoidy o aktywności prowitaminy A (np. beta-karoten). Te ostatnie organizm potrafi przekształcić w aktywną formę witaminy A. Substancja ta działa również jako przeciwutleniacz, zmniejszając stres oksydacyjny i stan zapalny. Coraz więcej badań sugeruje też jej udział w ochronie przed chorobami nowotworowymi.

Wciąż jednak pozostaje pytanie: ile witaminy A faktycznie potrzebujemy? Badacze z Wietnamu postanowili sprawdzić, czy jej spożycie ma związek z ryzykiem raka. W badaniu kliniczno-kontrolnym, przeprowadzonym w czterech szpitalach uniwersyteckich, wzięło udział ponad 3700 pacjentów z nowotworami oraz blisko 3000 osób z grupy kontrolnej.

Okazało się, że zależność między witaminą A a rakiem miała charakter krzywej w kształcie litery U. Oznacza to, że zarówno niskie spożycie, jak i bardzo wysokie były powiązane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania.

Najsilniejsze zależności zaobserwowano w przypadku raka przełyku, żołądka, odbytnicy i piersi, choć nie dotyczyło to raka jelita grubego.

Zapotrzebowanie na witaminę A różni się w zależności od wieku i płci. Według National Institutes of Health:

• mężczyźni powinni dostarczać 900 µg RAE (ekwiwalentu aktywności retinolu),
• kobiety - 700 µg RAE,
• kobiety w ciąży - 770 µg RAE,
• kobiety karmiące - 1300 µg RAE.

**Źródła witaminy A to przede wszystkim marchew, dynia, bataty, szpinak, tuńczyk czy wątróbka wołowa.

• Wzrok - odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie siatkówki oka i widzenie w ciemności.
• Układ odpornościowy - wspiera mechanizmy obronne organizmu, zwiększając odporność na infekcje.
• Skóra i błony śluzowe - pomaga w ich regeneracji, wpływa na zdrowy wygląd i ochronę przed drobnoustrojami.
• Funkcje antyoksydacyjne - neutralizuje wolne rodniki i zmniejsza stan zapalny.

Jej brak może prowadzić m.in. do pogorszenia widzenia po zmroku, większej podatności na infekcje czy problemów dermatologicznych. Z kolei nadmiar wiąże się z ryzykiem uszkodzenia wątroby, bólami głowy, nudnościami, a nawet zaburzeniami rozwojowymi w ciąży.

Omawiane badanie to ważny sygnał, że równowaga w diecie ma znaczenie. Witamina A jest prawdziwą bombą odżywczą, ale jak pokazuje przykład z Wietnamu, jej niedobór i nadmiar mogą działać na niekorzyść.

Eksperci podkreślają, że profilaktyka raka to nie tylko dieta. Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne wskazuje, że istotne są również aktywność fizyczna, unikanie tytoniu, ograniczanie alkoholu i redukcja stresu.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła:

• eatingwell.com,
• Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne.