Syrop glukozowo-fruktozowy – gdzie występuje i czy jest szkodliwy?

Syrop glukozowo-fruktozowy to produkt szeroko wykorzystywany w przemyśle spożywczym. Zawiera go wiele produktów. Choć ma wiele walorów, należy go ograniczać w codziennej diecie. Okazuje się bowiem, że nadmierna konsumpcja wpływa niekorzystnie na zdrowie człowieka i przyczynia się do powstawania wielu zaburzeń chorób o podłożu metabolicznym.

1. Co to jest syrop glukozowo-fruktozowy?

Syrop glukozowo-fruktozowy (SGF), nazywany również syropem wysokofruktozowym (HFCS, ang. High Fructose Corn Syrup), to jeden z najczęściej stosowanych syropów w przemyśle spożywczym. Dlaczego?

Syrop glukozowo-fruktozowy:

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

• nadaje i stabilizuje smak, podkreśla aromat i kolor produktu,
• jest tańszy od sacharozy. To tani środek słodzący traktowany jak zamiennik cukru,
• zapewnia stabilność mikrobiologiczną,
• jest łatwiejszy w użyciu. Ma płynną postać, nie ulega krystalizacji, charakteryzuje się niską lepkością,
• zmniejsza wysychanie produktów, przedłuża ich świeżość i pożądaną konsystencję.

Cena syropu glukozowo-fruktozowego zwykle wynosi około 30zł za kilogram, co zależy od producenta i miejsca zakupu.

2. Jak powstaje syrop glukozowo-fruktozowy?

Syrop glukozowo-fruktozowy, czyli oczyszczone i zagęszczone wodne roztwory cukrów prostych (glukozy i fruktozy) w różnych proporcjach, na skalę przemysłową zaczęto produkować w Stanach Zjednoczonych w latach 70. XX wieku.

Otrzymuje się go poprzez enzymatyczną lub kwaśną hydrolizę skrobi, zwykle pszennej lub kukurydzianej. Najpierw powstaje syrop wysokoglukozowy, następnie glukoza jest przekształcana we fruktozę.

Na kolejnych etapach następuje oczyszczanie i zagęszczanie substancji. Powstaje gęsty syrop cukrowy, który zawiera wolną glukozę i wolną fruktozę w pożądanych proporcjach.

3. W jakich produktach znajduje się syrop glukozowo-fruktozowy?

Zarówno glukoza, jak i fruktoza występują naturalnie w żywności nieprzetworzonej. Fruktoza to monosacharyd, który w wyniku przemian metabolicznych zachodzących w wątrobie jest przekształcany do glukozy. Glukoza jest metabolizowana przez organizm i zużywana w celach energetycznych lub przechowywana w formie glikogenu w mięśniach i wątrobie.

Syrop glukozowo-fruktozowy jest obecny w wielu produktach spożywczych. To przede wszystkim:

• słodycze (cukierki, lizaki, ciastka, wafelki, batoniki i inne),
• dżemy i marmolady, sztuczny miód,
• galaretki,
• lody i mrożone desery,
• produkty i napoje mleczne,
• bezalkoholowe napoje gazowane i niegazowane,
• napoje alkoholowe i likiery,
• soki owocowe,
• sosy, dania gotowe,
• konserwy i wędliny, sałatki, wędliny,
• pieczywo, ciasta i ciastka,
• owoce kandyzowane.

Jeśli chodzi o oznaczenie, syropowi glukozowo-fruktozowemu nie został przypisany żaden symbol typu „E”. Często jest oznaczany jako HFCS.

4. Syrop glukozowo-fruktozowy – trucizna?

Czy syrop glukozowo-fruktozowy jest zdrowy? Nie, jednak sporadyczne stosowanie produktów, które go zawierają, nie powinno mieć poważnych konsekwencji zdrowotnych. Syrop fruktozowo-glukozowy należy do grupy dodatków do żywności o statusie GRAS (generally recognized as safe). Oznacza to, że uznaje się go za bezpieczny. Nie istnieją żadne wytyczne dotyczące ograniczeń jego stosowania.

Jednocześnie syrop glukozowo-fruktozowy może być szkodliwy. Dzieje się tak, gdy jest spożywany nadmiernie i regularnie. Skutkiem nierozsądnej konsumpcji produktów, które zawierają tę substancję, może być:

• zaburzenie metabolizmu cukrów w organizmie, gwałtowne wahania glukozy we krwi, insulinooporność, zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2,
• zwiększony apetyt, spadek reakcji organizmu na leptynę regulującą odczuwanie sytości,
• nadwaga, otyłość – i to już u najmłodszych konsumentów. Nadmiar glukozy ulega transformacji do cząsteczek tłuszczu (trójglicerydów), które są odkładane są w postaci tkanki tłuszczowej,
• nadciśnienie tętnicze i inne choroby układu krwionośnego,
• wzrost stężenia cholesterolu i trójglicerydów we krwi, to jest kwasów tłuszczowych, których nadmiar przyczynia się do rozwoju miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, zawału, zaburzenia pracy nerek czy niealkoholowego stłuszczenia wątroby,
• wzrost stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi, pojawienie się kamieni nerkowych, rozwój dny moczanowej,
• przyspieszone starzenie organizmu.

Warto pamiętać, że niekorzystny wpływ na organizm, ma nadmiar węglowodanów prostych w diecie bez względu na źródło pochodzenia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.