Ból brzucha zdarza się bardzo często. Jeśli jest łagodny, nie utrzymuje się zbyt długo lub znamy dokładnie jego przyczynę (np. wiemy, że zjedliśmy coś nieświeżego lub coś, na co mamy alergię), nie ma powodów do niepokoju. Czasem jednak zdarza się, że dolegliwości bólowe są silne i uporczywe, a doraźne leki nie przynoszą skutku - wówczas problemem może być jakieś poważne schorzenie.
Ból brzucha można podzielić na dwa podstawowe rodzaje - ból kolkowy, inaczej zwany spastycznym i ból stały. Pierwszy z nich spowodowany jest naprzemiennym kurczeniem i rozkurczaniem mięśni, np. w wyniku nadmiernego gromadzenia gazów. Ból może być wywołany też skurczami w obrębie pęcherzyka żółciowego, moczowodu lub macicy (bóle miesiączkowe). Ból kolkowy jest silny, ale relatywnie krótkotrwały.
Ból stały porównywany jest często do kłucia, ściskania lub palenia. Jest to dolegliwość o dużym nasileniu i zazwyczaj utrzymuje się przez dłuższy czas. Taki ból często jest wynikiem rozwijającego się w obrębie jamy brzusznej stanu zapalnego - zazwyczaj towarzyszy ostremu zapaleniu trzustki, wrzodom żołądka i dwunastnicy czy ropni wewnątrzbrzusznych.
Czasem ostremu bólowi brzucha towarzyszą także inne objawy - nudności, wymioty, wysoka gorączka, zmiana koloru stolca i regularności wypróżnień (biegunki lub zaparcia). W tej sytuacji najczęściej przyczyną jest zatrucie pokarmowe lub zakażenie wirusem grypy jelitowej. Jeśli stolce są smoliste i mają śladowe ilości krwi, może to oznaczać krwawienie z przewodu pokarmowego. W tej sytuacji należy zgłosić się do szpitala.
Ostry ból brzucha może mieć wiele przyczyn. Zazwyczaj związany jest z uszkodzeniem mechanicznym któregoś z narządów wewnętrznych. Jedną z przyczyn odczuwania silnego bólu jest pęknięcie śledziony lub wątroby. Brzuch dodatkowo jest wtedy wzdęty, a choremu towarzyszą inne objawy, takie jak wzmożona potliwość, bladość i osłabienie. Może pojawić się także na skutek zawału serca.
Czasem ostry ból brzucha wymaga wizyty w szpitalu. Jeżeli silnemu bólowi towarzyszą także utrzymujące się zaparcia (także w przypadku gazów), mogło dojść do niedrożności jelit i konieczna jest operacja. Ból może pojawić się też na skutek perforacji żołądka, zapalenia trzustki, wyrostka robaczkowego i kolki nerkowej.
Ostry ból może pojawić się także podczas miesiączki. Jeśli jest nie do wytrzymania, a leki przynoszą krótkotrwałą ulgę, warto udać się do lekarza, aby wykluczyć ewentualne mięśniaki, polipy, nadżerki i endometriozę.
Często ból, nawet ostry, można wyleczyć w domu. Można przyjąć środki przeciwbólowe takie jak ibuprofen, które uśmierzą ból, a dodatkowo pomogą pozbyć się rozwijającego się stanu zapalnego. Warto także pić napary z ziół o właściwościach rozkurczających (rumianek, koper włoski).
