USA zakazały barwnika w żywności. W Polsce nadal się stosuje

Czerwony barwnik nr 3, znany jako erytrozyna (E127), od dekad budzi kontrowersje. Amerykańska FDA właśnie zakazała jego stosowania w żywności i lekach doustnych, uznając wyniki badań wskazujących na ryzyko nowotworowe u zwierząt. W Unii Europejskiej - w tym w Polsce - substancja nie została jednak wycofana z rynku, choć prawo dopuszcza jej użycie jedynie w bardzo ograniczonym zakresie.

"Dzisiejsza decyzja FDA jest spóźniona, ale stanowi krok w dobrym kierunku""Dzisiejsza decyzja FDA jest spóźniona, ale stanowi krok w dobrym kierunku"
Źródło zdjęć: © Getty Images
Marta Słupska

Decyzja spóźniona, ale słuszna

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) ogłosiła zakaz stosowania czerwonego barwnika nr 3 w żywności, napojach oraz lekach doustnych. Chodzi o erytrozynę (E127) - syntetyczny barwnik otrzymywany z ropy naftowej, który nadaje produktom intensywny wiśniowy kolor. Decyzja ta zapadła ponad 30 lat po tym, jak badania laboratoryjne wykazały, że substancja może wywoływać nowotwory u zwierząt.

- Dzisiejsza decyzja FDA jest spóźniona, ale stanowi krok w dobrym kierunku i, miejmy nadzieję, sygnał, że agencja podejmie na nowo swoją misję, mimo przeszkód stawianych przez przemysł spożywczy - skomentował dr Jerold Mande z Harvard T.H. Chan School of Public Health.

Z kolei Ken Cook, prezes organizacji Environmental Working Group, nazwał zakaz "monumentalnym zwycięstwem dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów".

Objawy zatrucia dioksynami

FDA wyznaczyła producentom terminy na reformulację produktów: do 15 stycznia 2027 r. w przypadku żywności i do 18 stycznia 2028 r. w przypadku leków. Zakaz obejmuje również produkty importowane.

A jak jest w Unii Europejskiej?

Kontrowersje związane z erytrozyną są doskonale znane Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). W Unii Europejskiej, w tym w Polsce, barwnik nie został całkowicie zakazany, ale jego użycie podlega bardzo ścisłym regulacjom.

Prawo dopuszcza stosowanie E127 wyłącznie w wiśniach koktajlowych i wiśniach kandyzowanych, w ściśle określonych dawkach. Zgodnie z opinią EFSA, dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) erytrozyny wynosi 0,1 mg/kg masy ciała. Jednocześnie badania wykazują, że faktyczne spożycie w krajach UE jest wielokrotnie niższe - średnio 0,0031 mg/kg. Oznacza to, że ryzyko dla zdrowia konsumentów w praktyce jest minimalne (źródło: EFSA Journal 2011;9(12):2434).

W przeszłości erytrozyna była szeroko stosowana w słodyczach i kolorowych napojach. Obawy konsumentów i presja rynku doprowadziły jednak do tego, że wielu producentów dobrowolnie zrezygnowało z barwnika na rzecz innych dodatków.

Choć FDA podkreśla, że nie ma dowodów na to, iż erytrozyna wywołuje raka u ludzi, to decyzję o zakazie uzasadnia tzw. klauzula Delaneya, nakazująca eliminację z żywności substancji rakotwórczych dla zwierząt. W Unii Europejskiej przyjęto inne podejście: rygorystyczne ograniczenia i dopuszczalne dawki, zamiast całkowitego zakazu.

- Decyzja FDA kończy regulacyjny paradoks czerwonego barwnika nr 3, ale agencja ma przed sobą jeszcze długą drogę, by naprawić system, który pozwalał mu pozostawać w żywności przez dekady podsumował dr Thomas Galligan z Center for Science in the Public Interest.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródło: CNN Health, EFSA Journal

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda