Trwa ładowanie...

Sprawdzili, jak szczepienia działają na psychikę. Sobierajski: W Polsce tak optymistycznych wyników by nie było

Dr Sobierajski: Większość Polaków ma wysokie poczucie lęku i pesymistycznie ocenia to, co działo się w trakcie pandemii
Dr Sobierajski: Większość Polaków ma wysokie poczucie lęku i pesymistycznie ocenia to, co działo się w trakcie pandemii (Getty Images)

Naukowcy odkryli nowy skutek szczepień. Przyjęcie wakcyny przeciwko COVID-19 nie tylko chroni przed ciężkim przebiegiem choroby, ale może też przynieść korzyści dla kondycji psychicznej. Tak wynika z najnowszych badań naukowców z Uniwersytetu New Hampshire. Amerykanie wskazują, że u pacjentów, których obserwowali - już po jednej dawce o siedem procent spadał poziom stresu. Pytanie, czy te dane można też odnieść do polskiego społeczeństwa.

spis treści

1. Dodatkowe korzyści ze szczepień? Zastrzyk sprawił, że czuli się bezpieczniej

Badania opublikowane na łamach "American Journal of Preventive Medicine" wskazują, w jaki sposób zmienił się psychiczny komfort osób, które przyjęły szczepienia przeciwko COVID. Naukowcy z Uniwersytetu z New Hampshire wykazali, że osoby, które przyjęły szczepienie przeciwko COVID-19, są w lepszej kondycji psychicznej. Spadało u nich poczucie zagrożenia związanego z ciężkim przebiegiem choroby.

- Nasze badanie pokazuje ważne psychologiczne korzyści szczepień wychodzące poza zmniejszenie ryzyka ciężkiej choroby i śmierci związanych z COVID-19 - wyjaśniał cytowany przez "Science Daily" dr Jonathan Koltai z Wydziału Socjologii Uniwersytetu New Hampshire, jeden z autorów badań.

Zobacz film: "Obowiązek szczepień medyków rodzi wiele problemów natury prawnej. Dr Cholewińska-Szymańska: Jesteśmy w sytuacji patowej"
Badania Amerykanów wskazują, że u zaszczepionych przeciwko COVID-19 poprawia się kondycja psychiczna
Badania Amerykanów wskazują, że u zaszczepionych przeciwko COVID-19 poprawia się kondycja psychiczna (Getty Images)

Badanie objęło grupę ponad ośmiu tysięcy Amerykanów. Z analizy wynika, że u osób zaszczepionych wyraźnie spadło poczucie lęku związanego z samym zachorowaniem - o 7,7 punktów procentowych. Obawy o to, że z powodu COVID trafią do szpitala - zmniejszyły się o 6,91 p.p., a lęk przed śmiercią - o 4,68 p.p. Co dość zaskakujące, okazało się, że już po jednej dawce u zaszczepionych spadał poziom psychicznego stresu - średnio o siedem proc.

Czy rzeczywiście szczepienie przeciwko COVID-19 może mieć pozytywny wpływ na naszą kondycję psychiczną? Zdaniem dr. Tomasza Sobierajskiego, socjologa i wakcynologa społecznego, poziom lęku może się obniżyć u osób, które mają świadomość tego, jak działają szczepionki i jaka jest ich skuteczność. Ale, jak zaznacza, to jest bardzo wąska grupa ludzi.

Socjolog wyjaśnia, że te wyniki trudno odnieść do polskiego społeczeństwa.

- Mam poczucie, że gdyby te badania były przeprowadzone w Polsce, to tak optymistycznych wyników by nie było - zaznacza dr Tomasz Sobierajski.

- Jesteśmy zupełnie innym społeczeństwem. Spokój, o którym mówią autorzy pracy, zależy od tego, jaki jest poziom zaufania do instytucji w danym społeczeństwie. Jeśli poziom zaufania do instytucji jest wysoki, to wtedy szczepienia, które oferuje ta instytucja, mogą wpłynąć na zmniejszenie lęku albo nawet pozbycie się go. W sytuacji, kiedy szczepienia są oferowane przez instytucje, do których nie mamy zaufania - jak u nas w Polsce do rządu - to poczucie obniżenia lęku nie będzie miało miejsca. Wręcz przeciwnie – lęk może się nasilić - wyjaśnia socjolog.

2. Pandemia osłabiła naszą psychikę

Badania opublikowane na łamach "British Medical Journal" potwierdziły, że jednym z częstszych powikłań pocovidowych są zaburzenia psychiatryczne - przede wszystkim depresja, zaburzenia lękowe i zaburzenia snu.

- Okazało się, że w ciągu roku od diagnozy COVID osoby, które przeszły chorobę, ale nie były hospitalizowane o 40 proc. częściej miały diagnozę psychiatryczną. Dane u osób hospitalizowanych na COVID pokazują jeszcze większy wzrost zaburzeń psychiatrycznych w tej grupie chorych. 17.7 proc., czyli blisko jedna na pięć osób z tej grupy, cierpiało na powikłania psychiatryczne w wyniku COVID - wyjaśnia Maciej Roszkowski, psychoterapeuta i popularyzator wiedzy na temat COVID.

Problem jest znacznie szerszy i dotyczy w zasadzie całego społeczeństwa. Jak zauważają eksperci, od czasu wybuchu pandemii w całej populacji wzrósł lęk i problemy psychologiczne. Przyczyniło się do tego kilka czynników, nie tylko lęk związany z samą chorobą, ale również rozterki dotyczące stabilności finansowej, pracy, okres izolacji, funkcjonowanie w trybie zdalnym.

- W tej chwili opracowuję badania na reprezentatywnej grupie Polaków dotyczące lęku w czasie pandemii. Szerzej nie mogę jeszcze o tym mówić, natomiast mogę potwierdzić, że większość Polaków ma wysokie poczucie lęku i pesymistycznie ocenia to, co działo się w trakcie pandemii - wyjaśnia dr Sobierajski.

- Niestety nie badałem, jak to wygląda w odniesieniu do osób zaszczepionych i niezaszczepionych. Ale być może ten niski poziom wyszczepialności w Polsce, skorelowany z niskim zaufaniem do instytucji publicznych nakładają się i są przyczyną wysokiego stopnia negatywnych postaw wobec otacząjącej nas rzeczywistości. Większość ludzi w trakcie pandemii utwierdziła się w przekonaniu, że może liczyć głównie na siebie, a nie na wsparcie instytucji państwowych - podkreśla socjolog.

3. Czy uda się przekonać więcej osób do szczepień?

Dr Sobierajski mówi, że w Polsce nie ma zupełnie wypracowanej kultury szczepień wśród dorosłych. Przez lata edukacja w tej dziedzinie była kompletnie zaniedbana, co widać było na przykładzie szczepionek przeciwko grypie, które przyjmowało sezonowo średnio trzy, cztery procent społeczeństwa.

- To jest coś, nad czym należałoby popracować. Kultura szczepienia w Polsce jest wypracowana tylko w odniesieniu do szczepień pediatrycznych. Chociaż z roku na rok wzrasta liczba odmów szczepień dzieci, to jednak utrzymują się one na wysokim poziomie 90-95 proc. populacji dzieci. Natomiast zupełnie po 1989 r. nie wypracowaliśmy kultury szczepienia dorosłych. Jest cały, bogaty katalog szczepień ochronnych dla dorosłych, ale dorośli, którzy z tej ochrony korzystają, są raczej wyjątkiem niż regułą - zaznacza ekspert.

Do tej pory pełne szczepienia przeciwko COVID (dwie dawki lub J&J jednodawkowa) przyjęło 22 mln Polaków, dawkę przypominającą - 11 mln.

- W liczbach bezwzględnych poziom wyszczepienia przeciwko COVID-19 w Polsce jest katastrofalny. Jednak biorąc pod uwagę brak rzetelnej kampanii informacyjnej, działanie silnego, wspieranego przez rząd lobby antyszczepionkowego i ogromną dezinformację w mediach społecznościowych, to uważam, że i tak odnieśliśmy wielki sukces. Jest on głównie zasługą kilkudziesięciu ekspertów, którzy w wolnym czasie poprzez kanały w social mediach informowali społeczeństwo o szczepieniach. Uważam, że te osoby, które miały się zaszczepić - już to zrobiły dawno temu. Tym bardziej że niezaszczepieni nie mają już żadnej motywacj, bo obostrzenia zostały praktycznie zniesione - jeśli jakiekolwiek były - podkreśla wakcynolog społeczny.

- Jest to o tyle niepokojące, że wiele wskazuje na to, że szczepienia przeciwko COVID-19 będą szczepieniami sezonowymi i niedobrze by było, gdyby ich poziom zatrzymał się na 20 proc. (jak dawka przypominająca - przyp. red.), a być może jeszcze niższym. Szczególnie jeśli szczepienie nie będzie obowiązkowe i odpłatne - dodaje ekspert.

4. Raport Ministerstwa Zdrowia

W środę 9 marca resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 14 415 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.

Najwięcej zakażeń odnotowano w województwach: mazowieckim (2321), wielkopolskim (1891), kujawsko-pomorskim (1452).

43 osoby zmarły z powodu COVID-19, 191 osób zmarło z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami.

Podłączenia do respiratora wymaga 602 chorych. Pozostało 1229 wolnych respiratorów.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze