Zioła w kuchni
Zioła to rośliny, które zawierają substancje wpływające na metabolizm człowieka. Są to w dużej mierze gatunki przyprawowe, chętnie stosowane w sztuce kulinarnej. Pozwalają wzbogacić lub wydobyć smak potraw. Cenione są ze względu na swoje właściwości lecznicze i aromatyczne. Koperek, natka pietruszki, szczypiorek – te dodatki do żywności najlepiej smakują w postaci świeżej. Pozostałe przyprawy w kuchni występują z reguły w postaci suszonej.
1. Zioła do uprawy w domu
Niektóre z ziół można hodować samodzielnie w domu. Ich uprawa nie należy do skomplikowanych. Zioła przyprawowedodane do dań doskonale wydobędą ich smak i zapach. Do ziół, które wyhodujemy samodzielnie zaliczamy opisane poniżej.
1.1. Estragon
Jest to przyprawa ceniona za wspaniałe walory smakowe. Świetnie komponuje się z daniami z ryżu, z gotowanymi warzywami, cielęciną, drobiem, rybami i jajkami. Estragon pobudza apetyt oraz zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, dlatego polecany jest niejadkom. Warto łączyć go z rozmarynem, miętą, kolendrą oraz bazylią.
1.2. Cząber
Należy do jednej z najbardziej przydatnych przypraw w kuchni. Wspaniale nadaje się do większości potraw – od zup po dziczyznę i warzywa. Współtworzy on mieszankę ziół, zwaną ziołami prowansalskimi. Świeży cząber posiada żółtą barwę intensywną, korzenną woń oraz pieprzowy smak. Dzięki zawartości olejków eterycznych cząber nadaje się do potraw ciężkostrawnych, ponieważ przyspiesza trawienie. Działa wiatropędnie i przeciwzapalnie.
1.3. Bazylia
Liście bazylii charakteryzują się miłym, słodko-pikantnym smakiem i zapachem. Doskonale łączą się z mozzarellą i pomidorem. Nadają się do potraw warzywnych, zup, sosów, spaghetti, potraw z ryb i drobiu oraz sałatek. Przyprawy, które wspaniale komponują się z liśćmi bazylii, to czosnek i pieprz. Bazylia ma działanie pobudzające, przeciwdepresyjne.
1.4. Oregano
Ma ostry i cierpki smak, lekko przypominający tymianek. Jeśli szukasz przyprawy do potraw, która ma szerokie zastosowanie w kuchni, sięgnij właśnie po oregano. To zioło kuchenne, którego inna nazwa brzmi lebiodka pospolita, nadaje wspaniały smak daniom mięsnym, makaronowym, zupom, owocom morza, pizzom, sałatkom, sosom i warzywom. Zgniecionym listkiem oregano warto doprawić potrawę dopiero na 10 minut przed końcem procesu jej przyrządzania. Oregano łagodzi wzdęcia i działa żółciopędnie. Jest stosowane w leczeniu zapalenia migdałków czy zapalenia oskrzeli, ponieważ wykazuje właściwości antyseptyczne.
1.5. Mięta
Używana jest w kłopotach gastrycznych. Działa uspokajająco i przeciwskurczowo. Napar z mięty stosuje się w leczeniu przeziębień. W kuchni nadaje ona smak białym mięsom, pomidorom, twarogom, sosom, czekoladzie, lodom, a także herbacie i likierom. Nie należy używać jej w połączeniu z estragonem, rozmarynem oraz szałwią.
1.6. Majeranek
Pomaga na przeziębienie, niestrawność i bóle głowy. Majeranek korzystnie wpływa na układ pokarmowy, z tego też powodu często dodaje się go do dań ciężkostrawnych. Wzbogaca smak marynowanych i pieczonych mięs, zupy ziemniaczanej, kiełbas, roślin strączkowych i sałatki ze śledzi. Można go komponować z rozmarynem, nacią pietruszki i tymiankiem.
2. Przyprawy w kuchni
2.1. Szczypiorek
Tej rośliny przyprawowej, bogatej w prowitaminę A, używa się przede wszystkim zimą i wiosną. Po posiekaniu szczypiorek można dodawać do wszelkiego rodzaju sałatek, zup, omletów, jajecznicy, ziemniaków oraz do masła ziołowego.
2.2. Koper włoski
Zastosowanie mają owoce kopru włoskiego, których używa się jako łagodny naturalny środek przeciwkaszlowy, a u dzieci – wiatropędny. Owoce pobudzają również wydzielanie soków żołądkowych, działają także moczopędnie i mlekopędnie. Napar dezynfekuje również drogi oddechowe, toteż można używać go do płukania gardła i jamy ustnej. Jako przyprawa o smaku korzennym, owoce kopru włoskiego bywają dodawane do pierników.
2.3. Pietruszka
Zastosowanie w kuchni mają: korzeń, liście oraz owoce pietruszki. Pietruszka działa moczopędnie, rozszerza naczynia krwionośne i łagodnie obniża ciśnienie krwi. Stosuje się ją przy nieżytach jelit i dróg moczowych oraz w kamicy nerkowej. Świeże listki to popularna przyprawa kuchenna – są polecane przy anemii i zmęczeniu, zwłaszcza wiosną. Natkę pietruszki dodaje się do zup, zapiekanek, wszelkich dań z mięs, warzyw, jaj, ryb, ziemniaków, zielonej sałaty, twarożku, sosów ziołowych, masła ziołowego. Zielona pietruszka jest bogatym źródłem witaminy C.
Smakowe i aromatyczne właściwości ziół zostały docenione już wiele wieków temu. Zioła w kuchni nie tylko pomagają przyprawić dania, ale także przyspieszają przemianę materii i pozytywnie oddziałują na funkcjonowanie układu pokarmowego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.