Gluten w diecie niemowląt

Gluten może spowodować celiakię. Jest to bardzo poważna choroba. Polega na zaburzeniach trawienia i wchłaniania. Uwarunkowana jest genetycznie. Jednak ryzyko wystąpienia może pojawić się w każdej grupie osób. Szczególnie wśród niemowląt. Zdania na temat tego, kiedy po raz pierwszy podawać gluten niemowlętom, są podzielone. Kiedyś uważano, że im później, tym lepiej, dziś uważa się, że między 5. a 6. miesiącem życia.

1. Gluten dla niemowląt

Gluten jest to białko zawarte w zbożach: życie, pszenicy, owsie i jęczmieniu. Występuje w pieczywie, kaszach, makaronach, ciastach. Może powodować nadwrażliwość organizmu. Przejawia się ona alergią pokarmową lub celiakią.

Kiedy podawać dziecku po raz pierwszy gluten? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Do tej pory Światowa Organizacja Zdrowia zalecała karmienie dziecka przez pierwsze 6 miesięcy tylko mlekiem matki. Obecnie krajowy konsultant ds. pediatrii zaleca stopniowe wprowadzanie glutenu do diety – pierwszą dawkę już w 5. miesiącu życia. Taka decyzja związana jest z wynikami badań wielu specjalistów, którzy doszli do wniosku, że wcześniejsze wprowadzenie glutenu w określonej dawce i czasie zmniejsza ryzyko zachorowania przez dziecko na celiakię. Gluten w tym okresie powinien być podawany pod osłoną mleka matki. Jego ilości są niewielkie, więc nie mogą wpływać na karmienie piersią.

Zobacz film: "Witaminy w ciąży"

Zalety wcześniejszego podawania glutenu:

• gluten wprowadzony do żywienia niemowląt między 5. a 6. miesiącem życia może zmniejszać ryzyko zachorowania na celiakię nawet o 50%. Podaje się go raz dziennie pół łyżeczki (ok. 2-3 g/100 ml) w przecierze jarzynowym,
• gluten można rozpuszczać w mleku matki, nie ma wtedy konieczności podawania jarzynowego przecieru,
• wcześniejsze podanie glutenu nie zwiększa ryzyka zachorowania na alergię pokarmową, gdyż nie ma dowodów, że późniejsze podawanie go zmniejsza to ryzyko,
• do 6. miesiąca życia zaledwie kilka procent dzieci jest karmione wyłącznie mlekiem matki – podawanie glutenu razem z nim może to wydłużyć.

Wady wcześniejszego podawania glutenu:

• brak długotrwałych wiarygodnych badań,
• część specjalistów uważa za niepotrzebne zmiany żywieniowe u wszystkich dzieci, skoro celiakia dotyczy zaledwie jednego procenta dzieci,
• wcześniej podawany gluten może zachęcić matki do wcześniejszego podawania także innych produktów,
• podana dawka glutenu może nie być przestrzegana,
• wnioski wyciągnięte przez specjalistów oparte są na obserwacjach, a nie badaniach.

Zdania na temat wprowadzania glutenu do diety niemowlakasą podzielone. Skoro lekarze nie mogą dojść do wspólnego wniosku, to co mają zrobić rodzice? Najlepiej rozmawiać o tym z zaufanym pediatrą i poznać dokładnie, na czym polega celiakia.

2. Celiakia u dziecka

Celiakia inaczej nazywana jest chorobą trzewną. Na czym polega ta choroba? Są to zaburzenia trawienia i wchłaniania spowodowane zniszczeniem ściany jelita, co jest wynikiem nieprawidłowej reakcji na gluten. Nieleczona celiakia może skutkować uszkodzeniem jelit, wątroby, zaburzeniami rozwojowymi, bezpłodnością, zmianami nowotworowymi. Choroba jest uwarunkowana genetycznie, chociaż ryzyko zachorowania istnieje również wśród osób, których bliscy nie są chorzy.

Celiakia to podstępna choroba, która przez wiele lat może nie dawać żadnych zewnętrznych objawów oprócz jednego niespecyficznego, np. niewyjaśnioną niedokrwistość. Po latach atakuje wiele narządów. Dlatego czasami możemy nie wiedzieć, że ktoś w naszej rodzinie choruje. Jej objawy mogą pojawić się w każdym wieku, często można je zaobserwować u niemowlaków po wprowadzeniu glutenu do diety.

Wprowadzony do żywienia niemowląt gluten może spowodować reakcję przewodu pokarmowego od razu lub po jakimś czasie. Jednak nie każdy ból brzuszka u malucha po podaniu glutenu świadczy o celiakii lub alergii pokarmowej. Może być spowodowany np. niedojrzałością przewodu pokarmowego. Dlatego pediatrzy w przypadku dzieci do 3. roku życia próbują sami radzić sobie z dolegliwościami żołądkowymi, a gdy im się nie udaje, to dopiero kierują do specjalisty.

Jakie są objawy celiakii?

• wzdęcia, męczące, częste bóle brzucha – może to być objaw kolki, jednak warto je skonsultować z lekarzem,
• zaburzenia wzrostu,
• ulewanie po 6. miesiącu życia, biegunki, częste wymioty, luźne stolce,
• zmiany skórne – pęcherzyki, rumień, grudki – na twarzy, łokciach, pośladkach, w okolicy kości krzyżowej, w zgięciach kolan,
• łatwe i częste łapanie infekcji,
• płaczliwość, osłabienie, bladość skóry i spojówek oczu (mogą to być także objawy anemii),
• wyraźne schudnięcie lub niska waga.

Objawy celiakii niestety przypominają wiele innych schorzeń. Może to być alergia pokarmowa, która zwykle słabnie lub ustępuje z wiekiem. O leczeniu celiakii decyduje pediatra, alergolog lub gastroenterolog. Przede wszystkim polega ono na wyeliminowaniu glutenu z diety – i podawaniu produktów bezglutenowych.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.