Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Kamila Drozd

Leczenie nerwicy - metody, leki przeciwdepresyjne, psychoterapia, domowe sposoby

Avatar placeholder
15.09.2023 17:15
W leczeniu nerwicy skuteczna jest metoda małych kroków
W leczeniu nerwicy skuteczna jest metoda małych kroków (Zdjęcie kobiety / Shutterstock)

Zaburzenia lękowe, inaczej nazywane nerwicami, są niejednolitą grupą schorzeń charakteryzujących się bardzo zróżnicowanym obrazem klinicznym, tzn. specyficznymi objawami, czasem trwania itp. Różnorodność ta odzwierciedla się w wielu rodzajach metod leczenia, dobieranych w zależności od przypadku nerwicy. Z tego względu tak ważne jest właściwe rozpoznanie choroby – dzięki temu proces leczenia będzie znacznie skuteczniejszy.

spis treści

1. Metody leczenia nerwicy

Leczenie większości zaburzeń nerwicowych stanowi duży problem i wymaga zastosowania więcej niż jednej metody. Stosuje się do tego celu różne techniki psychoterapeutyczne, a także leczenie farmakologiczne za pomocą różnych leków, w większości z grupy leków przeciwdepresyjnych. Wykorzystuje się w tym przypadku wiedzę o endogennym (wewnętrznym) pochodzeniu wielu objawów.

Oprócz leków przeciwdepresyjnych występują sytuacje, gdy lekarz zmuszony jest skorzystać z preparatów uspokajających (anksjolitycznych) i nasennych z grupy benzodiazepin. Sytuacja taka występuje w przypadku ostrej reakcji na stres. Zaburzenia nerwicowe leczone są na różne sposoby, a wizyta u lekarza pomaga dowiedzieć się, jak skutecznie leczyć nerwicę i w jaki sposób dopasować leczenie.

W skrajnych przypadkach, np. w zespołach natręctw prowadzących do prób samobójczych, potrzebne jest bardziej radykalne leczenie w postaci terapii elektrowstrząsami. Nie wolno zapominać o leczeniu chorób towarzyszących oraz działaniu na objawy dodatkowe towarzyszące, np. psychotyczne (omamy, urojenia), w przypadku których leczeniem z wyboru są leki z grupy neuroleptyków lub stabilizujących nastrój.

2. Jak bezpiecznie stosować leki przeciwdepresyjne?

Zobacz film: "Nerwica - kiedy warto udać się do specjalisty?"

Leki przeciwdepresyjne nie są jednorodną grupą substancji. Najstarsza – trójcykliczne leki przeciwdepresyjne (TLPD) – ma najwięcej działań niepożądanych, podczas gdy nowsze, tj. selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SSNRI), leki o bezpośrednim działaniu receptorowym, inhibitory wychwytu serotoniny i antagonisty receptorów serotoninowych (SARI), selektywne odwracalne inhibitory monoaminooksydazy (MAO-I) mają ich znacznie mniej. Jak w przypadku każdego leczenia, najważniejsze jest, by było ono prowadzone przez doświadczonego lekarza, w tym przypadku najczęściej psychiatrę.

Leki na nerwicę skierowane są na różne jej objawy. W zależności od tego, czy chory cierpi na ataki paniki, lęki, fobie czy obsesje, wymagane są różne rodzaje farmaceutyków. Najczęściej stosuje się leki przeciwdepresyjne, które poprawiają samopoczucie chorego, leczą zaburzenia snu i łagodzą podenerwowanie.

Charakterystyczne dla leków przeciwdepresyjnych jest ich opóźnione działanie – w większości przypadków poprawę można zauważyć dopiero po blisko 3 tygodniach od rozpoczęcia kuracji. Jest to zazwyczaj leczenie przewlekłe. Rozpoczyna się od minimalnej dawki skutecznej aż do pierwszej dawki dającej efekt terapeutyczny. Przewlekłe leczenie utrzymuje się na poziomie leku o minimalnym skutecznym stężeniu. Zakończenie leczenia też jest powolne – polega na stopniowym zmniejszaniu dawki leku aż do jego odstawienia.

2.1. Skutki uboczne leków przeciwdepresyjnych

Do działań niepożądanych leków z grupy TLPD należą zaburzenia ciśnienia tętniczego (ortostatyczne spadki ciśnienia, czyli spadki ciśnienia podczas nagłej zmiany pozycji ciała z leżącej na stojącą), zaburzenia rytmu serca. Mogą powodować objawy cholinolityczne, czyli:

  • suchość w jamie ustnej,
  • częstoskurcz,
  • zaparcia,
  • rozszerzenie źrenic,
  • zaburzenia widzenia.

Z tego względu są przeciwwskazane u osób z jaskrą oraz przerostem gruczołu krokowego. Bardzo rzadko występuje uszkodzenie wątroby lub szpiku, będące skutkiem nadwrażliwości. Częstsze są za to skórne objawy uczuleniowe. Z objawów z ośrodkowego układu nerwowego należy wymienić paradoksalnie niepokój, stany lękowe, pobudzenie ruchowe. Dodatkowo długie działanie leku, jego wolna eliminacja z organizmu powodują łatwą możliwość przedawkowania, przez co, jeśli zostaną zastosowane w próbie samobójczej, trudniej takiego pacjenta odratować. Z tego powodu naukowcy szukali innych leków, które nie stanowiłyby takiego zagrożenia.

Rzeczywiście inne leki przeciwdepresyjne nie mają tak wielu działań niepożądanych, przez co są bezpieczniejsze i częściej stosowane (SSRI, SSNRI, MAI-I, SARI, leki o bezpośrednim działaniu receptorowym). Do ich rzadko występujących działań niepożądanych należy zaliczyć, rzadko groźne dla życia pacjenta dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zaburzenia funkcji seksualnych (spadek libido), senność, bezsenność, niepokój. W przypadku łączenia leków z grupy SSRI i MAO-I może dochodzić do tzw. zespołu serotoninowego, będącego najniebezpieczniejszym, na szczęście rzadko występującym działaniem niepożądanym tych leków.

Należy też pamiętać, że w początkowym okresie stosowania leków z grupy SSRI może dojść do nasilenia objawów lęku, co powoduje potrzebę posiłkowania się w tym okresie lekami przeciwlękowymi, które odstawia się, gdy zaczynają działać leki przeciwdepresyjne. Istnieją niestety nadal takie przypadki, w których konieczne jest zastosowanie leków starszej generacji.

3. Kiedy stosować leki przeciwlękowe?

Leki anksjolityczne (przeciwlękowe) z grupy benzodiazepin są uznawane za względnie najbezpieczniejszą grupę leków psychotropowych. Niestety ich nadużywanie w ostatnich latach stanowi duży problem zdrowotny i społeczny. Ich długie, już nawet czterotygodniowe zażywanie powoduje uzależnienie oraz obniżenie nastroju i zaburzenia pamięci świeżej. Współcześnie ich użycie powinno ograniczać się jedynie do ostrych stanów lękowych.

Szybkie działanie środków uspakajających sprawia, że są one skuteczne w przypadku napadów lęku i paniki. Największą ich wadą jest jednak fakt, iż mogą silnie uzależniać i w miarę stosowania dają coraz gorsze rezultaty, przez co należy podawać coraz większe dawki. Tak samo jak w przypadku leków przeciwdepresyjnych, ważne jest, by leczenie nimi było prowadzone tylko przez doświadczonego lekarza. Innym podobieństwem tych dwóch grup leków jest ich różnorodność.

Dysponujemy obecnie środkami bezpieczniejszymi, jednocześnie działającymi równie skutecznie, jak benzodiazepiny. Tak zwane nowe leki przeciwlękowe mają mniej działań niepożądanych, a także są lepiej tolerowane. Mimo to, pochodne benzodiazepin są nadal często stosowane w terapii depresji i zaburzeń lękowych. Związane jest to z tym, że leki przeciwdepresyjne swoje działanie ujawniają dopiero po około 3 tygodniach. Przez ten czas pacjent w celu łagodzenia objawów przyjmuje leki przeciwlękowe (z grupy benzodiazepin). Tak samo jak w przypadku leczenia przewlekłego lekami na depresję, tak i w przypadku leków przeciwlękowych nowej generacji stosuje się najmniejsze dawki skuteczne.

Innym lekiem o działaniu przeciwlękowymi jest popularna hydroksyzyna – lek przeciwhistaminowy, używany też w chorobach alergicznych z dużym świądem. Jest to lek bezpieczny, do łagodnych działań niepożądanych tego leku należą znaczna senność, objawy atropinowe, tj. suchość błon śluzowych, zaparcia, zaburzenia akomodacji i inne, przy dłuższym stosowaniu – zaburzenia krzepnięcia krwi.

4. Farmakoterapia w nerwicy

Podstawą farmakoterapii nerwicy są leki przeciwdepresyjne. Przede wszystkim są to preparaty z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Mają one działanie nie tylko poprawiające nastrój, co także może być pożądane w leczeniu nerwicy, ale także przeciwlękowe, nasenne, zmniejszające objawy somatyczne lęku. Jednak na początku leczenia wymagają trochę cierpliwości, ponieważ na pełny efekt ich działania czekać trzeba około trzech tygodni.

Niektóre objawy nerwicy mogą minąć szybciej, np. zaburzenia snu i podenerwowanie, a niektóre mogą się wręcz nasilić. Nie świadczy to o nieskuteczności leku. Wymaga to wytrwałości, by przetrwać początek terapii. Leczenie często zaczyna się od stosowania małych dawek leku, które stopniowo, w miarę potrzeby, są zwiększane.

Inna grupa leków przeciwdepresyjnych, leków trójpierścieniowych, jest bardzo skuteczna, ale ma mniejsze zastosowanie ze względu na ich złą tolerancję i częste objawy uboczne – spadki ciśnienia tętniczego krwi, suchość w ustach, omdlenia, zaparcia i niekorzystny wpływ na układ krążenia. Czasem stosowane są także leki z innych grup leków przeciwdepresyjnych, np. mianseryna i wenlafaksyna.

Odrębną grupą są leki uspokajająco-nasenne (leki anksjolityczne, leki benzodiazepinowe). Jednak ich rola jest ograniczona – mogą pełnić funkcję jedynie wspomagającą i to krótkotrwale. Ich zaletą jest szybki efekt działania, dlatego stosuje się je przede wszystkim do opanowania ostrych napadów lęku, paniki. Leki anksjolityczne mają tylko działanie doraźne. Trzeba pamiętać, że można je stosować krótko (maksymalnie 3-4 tygodnie) i należy jak najszybciej je odstawić ze względu na duże ryzyko uzależnienia. Drugim problemem w trakcie ich stosowania jest szybko pojawiająca się tolerancja na stosowane dawki. To powoduje, że chory musi przyjmować coraz więcej leków. Taka sytuacja jest najczęściej objawem rozpoczynającego się uzależnienia.

Leki benzodiazepinowe są bardzo skuteczne. Ryzyko uzależnienia nie może wywoływać w nas strachu przed ich stosowaniem. Przyjmowanie ich pod kontrolą lekarza, który będzie monitorował czas i ilość branych leków, jest bezpieczne. Nie wszyscy ludzie uzależniają się od benzodiazepin. U niektórych można stosować je dłużej i odstawiać bez obaw przed wystąpieniem objawów abstynencyjnych. Problem polega na tym, że rozpoczynając leczenie nerwicy, nie można przewidzieć, kto należy do takiej grupy. Stąd wynika ostrożność, jaka jest obecna zawsze przy stosowaniu leków anksjolitycznych.

Do opanowania objawów somatycznych lęku stosuje się czasem także leki z grupy beta-blokerów (np. propranolol) i pochodne atropiny. Pomagają one złagodzić, np. kołatanie serca, nadmierne pocenie się, zaburzenia pracy jelit oraz inne objawy zależne od pobudzenia układu autonomicznego. Wybór leku jest uzależniony od całości objawów, jakie występują u chorego, i stopnia ich nasilenia.

5. Psychoterapia

Metody psychoterapeutyczne są równie ważne, a w wielu przypadkach nawet ważniejsze niż leczenie farmakologiczne. Czasem konieczne jest stosowanie obu sposobów jednocześnie w leczeniu nerwicy. Wykorzystuje się bardzo różne metody wpływania na psychikę pacjenta. Często próbuje się wprowadzić nowe wzorce zachowania, innym razem poszukuje się głęboko w psychice zakorzenionych tragedii z przeszłości, by następnie nauczyć pacjenta radzenia sobie z ich skutkami.

Prace z pacjentem podczas leczenia nerwicy prowadzone są przez wykwalifikowanych psychologów. Często psychoterapia jest bardzo długa i żmudna. Zdarza się, że przynosi poprawę tylko na krótszą chwilę. Jednak nadal uważana jest przez wielu psychiatrów za podstawową metodę pomocy osobom dotkniętym zaburzeniami nerwicowymi. Stosowanymi metodami psychoterapii w leczeniu zaburzeń nerwicowych są, np. terapia ukierunkowana na wgląd, terapia poznawcza oraz terapia behawioralna.

Psychoterapia jest jak dotąd najskuteczniejszą metodą leczenia nerwicy skierowaną na wyeliminowanie przyczyn zaburzeń. Dostępnych jest kilka rodzajów psychoterapii. Jednym z jej nurtów jest psychoterapia psychodynamiczna, która polega na rozwiązywaniu nieuświadomionych problemów i konfliktów wewnętrznych chorego. Właśnie te konflikty są przyczyną zaburzeń lękowych. Inny kierunek to psychoterapia poznawczo-behawioralna. Poprzez rozmowę psychoterapeuta stara się zmienić postawę i zachowanie pacjenta. Dzięki temu koryguje się błędy logiczne chorego, które napędzają irracjonalny lęk. W zależności od rodzaju zaburzeń pacjentowi zaleca się psychoterapię indywidualną lub grupową.

5.1. Skuteczność psychoterapii

Psychoterapia jest podstawową metodą leczenia wszystkich zaburzeń nerwicowych. Może trwać kilka tygodni, miesięcy, a czasem kilka lat. Nie dotyczy to ostrego napadu lęku, ponieważ takiego stanu nie opanuje się bez leków. Jednak i w takiej sytuacji, po przeminięciu najpoważniejszych objawów, na pierwszym planie leczenia jest psychoterapia. Nie można zwalczać nerwicy tylko lekami, ponieważ w ten sposób uzyskuje się jedynie stłumienie objawów, a nie usuwa się ich przyczyn.

Efektywne leczenie nerwicy może zapewnić dopiero psychoterapia. Jest ona specyficzną formą rozmowy ukierunkowaną na problemy chorego, jego chorobliwy sposób widzenia świata i powody takiego stanu.

W leczeniu nerwicy stosowanych jest wiele metod psychoterapii. Do najczęściej zalecanych zalicza się terapię poznawczą, terapię poznawczo-behawioralną i interpersonalną. Spore zastosowanie ma tu także psychoanaliza. W terapii behawioralnej stosuje się rodzaj treningu, podczas którego dzięki ćwiczeniom pacjent uczy się radzenia sobie ze swoimi nawykami, reakcjami, zachowaniem i prawidłowego ich rozpoznawania. Terapia może być także grupowa. W takiej sytuacji lecznicze bywa spotkanie z doświadczeniami innych ludźmi, uczenie się zaufania, bliskości i przyswajanie w takiej atmosferze umiejętności społecznych. Czasem w trakcie terapii stosuje się też inne metody – psychodramy lub dramaterapii.

Psychoterapia jest bardzo specyficzną i indywidualną formą leczenia nerwicy i innych zaburzeń psychicznych. To, czy będzie efektywna, zależy od wielu czynników: rodzaju terapii, zaangażowania samego pacjenta i jego motywacji do zmian w swoim życiu, a także od samego terapeuty i tego, czy potrafimy mu bezgranicznie zaufać. Zaufanie jest potrzebne nie tylko do tego, by o sobie, swoich problemach i odczuciach komuś mówić, lecz także po to, by ufać działaniom terapeuty.

Gdy chory uważa, że psychoterapia nie przynosi mu żadnego pożytku, nie czuje się lepiej, warto o tym najpierw porozmawiać z terapeutą. Pamiętać też należy o tym, że jedno niepowodzenie nie wyklucza powodzenia psychoterapii jako formy leczenia. Warto próbować terapii, np. u innego terapeuty lub innej jej metody. Tak samo jak w przypadku przyjmowanych leków – gdy jedne zawodzą, próbuje się kolejnych.

6. Jak skutecznie leczyć nerwicę

W ostatnich latach okazuje się, że pewną znaczącą rolę w patogenezie zaburzeń lękowych mogą odgrywać brak wysiłku fizycznego oraz napięcie i stres z tym związane. Dlatego też zwraca się uwagę na pozytywną rolę fizykoterapii, ćwiczeń relaksujących i regularnych ćwiczeń fizycznych w leczeniu i przede wszystkim w profilaktyce nerwic. Do innych metod leczenia głównie bardzo poważnych, powikłanych nerwic należą elektrowstrząsy. Metoda ta stosowana w ośrodkach psychiatrycznych obecnie uważana jest za bezpieczną, w wielu przypadkach będącą ostatnią deską ratunku.

7. Leczenie zaburzeń lękowych

Leczenie zespołów lękowych, takich jak lęk napadowy, fobie czy lęk uogólniony, jest różnorodne. W zależności od sytuacji klinicznej można zastosować każdą opisywaną wyżej technikę leczenia. W przypadku fobii często stosowaną metodą jest terapia desensytyzacyjna, czyli odwrażliwianie. Terapia taka polega na zastępowaniu reakcji niepożądanej inną neutralną (np. relaksem). Stosuje się także wygaszanie reakcji poprzez tzw. zanurzanie, czyli doprowadzanie do kontaktu pacjenta z bodźcem lękowym, zamiast jego unikania, np. sukcesywne przechodzenie od oglądania do dotykania, a nawet noszenia pająków na swoim ciele w przypadku osób z [arachnofobią]https://portal.abczdrowie.pl/strach-przed-pajakami) (lękiem przed pająkami).

7.1. Leczenie zespołów natręctw

W zależności od etiologii zespołu natręctw stosuje się różne metody terapeutyczne. Podstawowe postępowanie farmakologiczne polega na podawaniu leków przeciwdepresyjnych oraz w zależności od nasilenia objawów także „nowych neuroleptyków” pozbawionych działania depresjogennego. W przypadku, gdy natręctwa i kompulsje endogenne występują jak objawy w przebiegu depresji, lekami pierwszego rzutu są leki przeciwdepresyjne. Leczenie to charakteryzuje się dobrym rokowaniem i skutecznością.

Obsesje i kompulsje towarzyszące schizofrenii charakteryzują się ich oderwaniem od realiów, niespójnością. Zespół natręctw w przebiegu schizofrenii jest zazwyczaj łatwy do rozpoznania, jednak leczenie jest już trudniejsze. Stosowanie leków przeciwdepresyjnych wiąże się z ryzykiem wywołania objawów psychotycznych charakterystycznych dla schizofrenii. Dlatego też w tej chorobie wykorzystuje się tzw. nowe leki neuroleptyczne (leki stosowane w schizofrenii), które w przeciwieństwie do starych nie działają depresjogennie, co mogłoby pogłębić objawy zespołu natręctw. Tak zwana prawdziwa nerwica natręctw, w której nasilenie objawów obsesyjno-kompulsyjnych jest małe, na pograniczu normy, często nie wymaga żadnego leczenia.

7.2. Leczenie zaburzeń związanych ze stresem i histerii

W tej grupie zaburzeń stosuje się wiele metod leczenia. Przy objawach towarzyszących ostrej reakcji na stres, takich jak silny lęk, stupor (osłupienie) reaktywny, konieczne jest zastosowanie leków przeciwlękowych krótko działających. Zespół stresu pourazowego i zaburzenia adaptacyjne wymagają wsparcia psychologów, psychoterapii i silniejszych leków przeciwdepresyjnych (SSRI, rzadziej MAO-I, leki o bezpośrednim działaniu receptorowych).

Zobacz także:

Leczenie zespołów dysocjacyjnych, dawniej nazywanych histerycznymi, stanowi ogromny problem dla psychiatrów na całym świecie. Jest długotrwałe i trudne. Ze względu na czynniki środowiskowe, będące przyczyną objawów, często wymagane jest prowadzenie leczenia z dala od nich w ośrodku psychiatrycznym. Poprawa jednak bywa krótkotrwała ze względu na zakorzenione w pacjencie podświadome mechanizmy, które ujawniają się także w nowym środowisku. Oprócz różnych rodzajów prowadzonej psychoterapii często pacjent musi przyjmować leki z grup opisywanych powyżej. Rokowanie w przypadku tych chorób jest niekorzystne, a leczenie często mało skuteczne i bardzo długie.

7.3. Leeczenie zaburzeń pod postacią somatyzacji

W przypadku zaburzeń pod postacią somatyzacji leczenie zazwyczaj musi mieć charakter kompleksowy. Powinno uwzględniać zarówno biologiczne metody leczenia, jak i oddziaływania psychoterapeutyczne. Skuteczność tych metod leczenia jest jednak prawie równie niewielka, jak przy leczeniu zespołów dysocjacyjnych, co związane jest z utrwalanym błędnym przekonaniem o jedynie „organicznej” przyczynie choroby, niebędącej następstwem zaburzeń nerwicowych. Dodatkowo w Polsce występuje problem nastawienia roszczeniowego pacjentów, którzy często „wykorzystują chorobę”, aby utrzymać zasiłki chorobowe bądź rentowe.

8. Lęk przed wyjściem z domu

W przełamywaniu własnych słabości i lęków niezbędna jest konsekwencja i zaangażowanie. Chory sam decyduje, na ile w danym momencie może sobie pozwolić. Jeśli jego głównym problemem jest lęk przed wyjściem z domu, warto starać się zacząć od bezpiecznych prób, np. wyjścia na próg domu. W miarę zdobywania przez chorego przekonania, że nic mu nie grozi, lęk zmniejsza się, a on sam może podejmować kolejne wyzwania.

Stopniowe zwiększanie trudności zadań do wykonania powinno zależeć od odporności i możliwości chorego. Jeżeli nie czuje się na siłach do wykonania kolejnego kroku, nie należy go do tego zmuszać. Przymuszanie do wykonywania działań może pogłębiać lęk i powodować zniechęcenie do dalszych prób.

W podejmowaniu wyzwań ważna jest również motywacja. Chory może sam siebie motywować, ale również może to robić najbliższe otoczenie chorego. Wsparcie rodziny w trudnych momentach i podkreślanie wagi poszczególnych osiągnięć jest znakiem dla osoby chorej, że inni również są zaangażowani w jego działania.

Poczucie, że jest się potrzebnym i akceptowanym, dodaje choremu energii do działania. Oddziaływanie najbliższego otoczenia jest bardzo ważne, żeby zapewnić choremu zaspokojenie potrzeb psychicznych i wzmocnić jego wiarę we własne możliwości. Dzięki takiemu oddziaływaniu środowiska społecznego chory może wracać do zdrowia w komfortowych warunkach i samodzielnie starać się poprawić własne samopoczucie. Leczenie nerwicy wymaga wsparcia ze strony całej rodziny.

8.1. Metoda „małych kroków”

W leczeniu nerwicy, oprócz psychoterapii i leków, stosuje się metody mogące wspomóc powrót do zdrowia. Form wspomagających leczenie jest wiele – mogą to być medytacje, ćwiczenia fizyczne, grupy wsparcia, konsultacje z telefonem zaufania, ale przede wszystkim samodzielna praca i zaangażowanie chorego. Inicjatywa osoby chorej na nerwicę jest bardzo ważna, gdyż wpływa na poprawę samopoczucia i większą pewność siebie. Stosowanie metody małych kroków w samodzielnym treningu i pracy nad swoim zdrowiem przez chorego jest istotnym elementem jego terapii.

Metoda „małych kroków” jest powszechnie stosowana w wielu problemach natury psychicznej. Pomaga ludziom w walce z nałogiem, pozbyciem się złych nawyków, powrotem do społeczeństwa oraz w przełamywaniu trudności związanych z zaburzeniami psychicznymi. W walce z nerwicą daje choremu szansę na samodzielne działanie i próby poprawy swojej sytuacji.

Ludzie posiadają w swoim życiu określone cele, do których dążą. W trakcie przebiegu nerwicy takim celem może być zmniejszenie dolegliwości związanych z chorobę, szczególnie lęku i poziomu stresu. W trakcie przebiegu choroby dążenie do tego celu może być utrudnione. Pomocna staje się wtedy metoda „małych kroków”, która pozwala choremu realizować zamierzenia. Polega ona na dążeniu poprzez cząstkowe, pojedyncze działania przybliżające stopniowo do celu.

Bardzo istotne jest uświadomienie sobie, że metoda „małych kroków” jest charakterystyczna dla osiągania trudnych celów. Nerwica jest problemem, który utrudnia funkcjonowanie w codziennym życiu. Psychoterapia indywidualna lub grupowa i farmakoterapia mają na celu zmniejszyć dolegliwości i pozwolić choremu na powrót do zdrowia. Samodzielne próby poprawy swojego samopoczucia mają w tym procesie bardzo duże znaczenie. Przejęcie inicjatywy przez chorego daje mu możliwość uwierzenia we własne siły i podwyższenia samooceny. Wykonywane samodzielnie ćwiczenia utrwalają pozytywne postawy i zachowania.

Stosowanie metody małych kroków w trakcie leczenia nerwicy może znacznie wpłynąć na poprawę kondycji psychicznej chorego i utwierdzić go w przekonaniu, że jest w stanie przezwyciężyć chorobę. Podejmowane próby połączone z konwencjonalnym leczeniem i wsparciem bliskich mogą być szansą na szybką poprawę stanu zdrowia.

Chory samodzielnie może starać się zmieniać swoje samopoczucie, starając się zapanować nad lękiem i stresem. Rozpoczęcie takich działań może być trudne, jednak zachęta i wsparcie ze strony bliskich mogą dodawać osobie chorej odwagi i pewności siebie. Zainteresowanie i pomoc ze strony rodziny i przyjaciół w takim momencie jest dla chorego sygnałem, że nie jest sam i ma na kim polegać. W razie niepowodzeń ma się na kim oprzeć i do kogo zwrócić.

9. Domowe sposoby leczenia nerwicy

Zaburzenia nerwicowe obejmują całą grupę różnorodnych schorzeń. Leczenie nerwicy musi być uzależnione od typu zaburzenia oraz stopnia nasilenia objawów nerwicowych. Oprócz psychoterapii i farmakoterapii, w niektórych przypadkach zauważa się korzystny wpływ preparatów ziołowych na stan chorego. Istnieją również naturalne sposoby leczenia nerwicy. Jednakże w każdym przypadku podejrzenia zaburzeń lękowych niezbędna jest konsultacja ze specjalistą, który wskaże właściwy kierunek terapii.

Jeśli cierpimy na nerwicę, możemy sobie pomóc zmieniając nasz styl życia. Najważniejsze jest wyeliminowanie czynników sprzyjających rozwojowi zaburzeń nerwicowych oraz unikanie stresu. Warto również zmienić dietę. Nikotyna, alkohol i kofeina nie wpływają korzystnie na stan zdrowia osoby cierpiącej na nerwicę. Równie ważna jest aktywność fizyczna. Uprawianie sportu, techniki relaksacyjne i joga – wszystko to sprzyja rozładowywaniu napięcia i odreagowywaniu stresu. Pomocne mogą się również okazać witaminy i minerały w formie suplementów diety.

9.1. Zioła na nerwicę

Leki ziołowe na nerwicę nie stanowią alternatywy dla farmakoterapii, mogą jednak okazać się pomocne. Ich działanie polega głównie na łagodzeniu objawów zaburzeń nerwicowych. Różne zioła mają różne właściwości – mogą działać uspokajająco, relaksująco, obniżają poziom stresu lub poprawiają nastrój. Dzieje się tak dzięki zawartym w nim naturalnym związkom, takim jak flawonoidy czy alkaloidy. Do ziół na nerwicę należą:

  • melisa,
  • mięta,
  • korzeń kozłka,
  • rumianek,
  • żeń-szeń,
  • szyszki chmielu,
  • dziurawiec,
  • lipa.

Diagnoza nerwicy jest pierwszym krokiem do podjęcia leczenia. Terapia przyniesie oczekiwane rezultaty tylko wtedy, gdy jest dobrana przez lekarza odpowiednio do rodzaju zaburzeń i ich objawów. Z tego względu podejrzenie zaburzeń nerwicowych powinno skłonić chorego przede wszystkim do szukania pomocy u specjalisty.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze