Trwa ładowanie...

Może wywołać kolejną pandemię. Badania ujawniają, że wirus Zika może być bardziej zjadliwy

 Karolina Rozmus
16.04.2022 11:57
Szczególnie jeden gatunek komara, tzw. tygrysi, może przenosić wirusa Zika
Szczególnie jeden gatunek komara, tzw. tygrysi, może przenosić wirusa Zika (Getty Images)

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalicza tego przenoszonego głównie przez komary wirusa do największych zagrożeń – infekcja znajduje się na liście dziesięciu chorób o największym potencjale pandemicznym. Nie ma na nią szczepionki, a niewielka mutacja w obrębie genomu może doprowadzić do powstania jeszcze bardziej zjadliwej postaci.

spis treści

1. Wirus Zika "będzie nadal ewoluował"

Na łamach "Cell Reports" ukazały się wyniki najnowszych badań nad wirusem Zika (ZIKV). W badaniach laboratoryjnych wykorzystano zakażone patogenem komórki komara oraz myszy. Naukowcy chcieli sprawdzić, co się wydarzy, gdy wirus będzie przenosił się z jednego organizmu na drugi. Okazało, że w trakcie tego procesu w kodzie genetycznym wirusa zachodziły niewielkie zmiany.

To znaczy, że Zika ma łatwość w mutowaniu i rozprzestrzenianiu się nawet u zwierząt z pewną odpornością na inną chorobę przenoszoną przez komary – dengę.

Zobacz film: "Wzrasta liczba osób zarażonych wirusem Zika"

"Wydaje się prawdopodobne, że [Zika] będzie nadal ewoluował w sposób zwiększający jego zjadliwość lub transmisję" – stawiają ostrożne hipotezy badacze z La Jolla Institute for Immunology.

2. Nie tylko koronawirusy nam zagrażają

- Ostatnio słyszeliśmy tak wiele o szybkiej ewolucji i pojawieniu się wariantów koronawirusa, ale jest to w odpowiednim czasie przypomnienie, że mutowanie jest powszechną cechą wielu wirusów – powiedział w rozmowie z BBC prof. Jonathan Ball, ekspert ds. wirusów z University of Nottingham.

Dr Clare Taylor z Society for Applied Microbiology w rozmowie z BBC zauważyła, że to badanie laboratoryjne ma ograniczenia, niemniej "istnieje ryzyko pojawienia się groźnych wariantów podczas normalnego cyklu transmisji Zika, co przypomina, jak bardzo jest monitorowanie i śledzenie ewolucji wirusów". Od początku pandemii SARS-CoV-2 to właśnie na nim skupili się badacze całego świata.

- Doświadczenia XXI wieku mówią nam, że rodzina koronawirusów jest tak bardzo niebezpieczna, bo pochodzą z niej aż trzy wirusy, które w samym XXI wieku i po raz pierwszy w całej historii chorób zakaźnych spowodowały trzy epidemie: SARS-CoV-1, MERS i SARS-CoV-2 – przypomina w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych i dodaje: - Uważa się, że one mają ten potencjał "przeskakiwania" ze świata zwierząt na ludzi i w efekcie mogą się pojawiać choroby o dotychczas nierejestrowanych, nieznanych czynnikach chorobotwórczych.

Zdaniem ekspertki szczególnie groźne mogą być zwłaszcza wirusy RNA. Do nich należy także wirus Zika.

- Najniebezpieczniejsze są wirusy RNA, jak SARS czy wirus grypy. To materiał genetyczny, który nie wymaga etapu replikacji – na etapie rozmnażania się wirusa, który jest pasożytem wewnątrzkomórkowym – RNA egzystuje poza jądrem komórkowym, czyli stosunkowo łatwo się uwalnia – dodaje.

Wirus Zika to przenoszony przez komary z rodzaju Aedes flawiwirus. Jego ogniska identyfikowano na przestrzeni lat w Afryce, obu Amerykach, a także w Azji i Pacyfiku, m.in. w Polinezji Francuskiej, gdzie w 2013 roku wybuchła duża epidemia. Dwa lata później do wybuchu epidemii doszło także w Brazylii. "Do tej pory łącznie 86 krajów i terytoriów zgłosiło dowody zakażenia wirusem Zika przenoszonego przez komary" – informuje WHO.

"W Polsce brak jest warunków środowiskowo-klimatycznych, które mogłyby spowodować rozprzestrzenianie się choroby w naszym kraju. Dlatego też, ryzyko wystąpienia przypadków zakażeń i zachorowań wywołanych wirusem Zika u osób zamieszkujących w Polsce jest związane z wyjazdami turystycznymi do regionów geograficznych powszechnego występowania komarów przenoszących wirusa Zika" – informuje Główny Inspektorat Sanitarny.

3. Wirus Zika – łagodne objawy, groźne powikłania?

Większość osób zarażonych nie ma żadnych objawów chorobowych (60-80 proc. przypadków), a jeśli się pojawiają, to są łagodne.

  • gorączka,
  • bóle mięśni i stawów,
  • bóle głowy,
  • zapalenie spojówek,
  • wysypka i świąd skóry,
  • złe samopoczucie.

Poważniejszy przebieg może wystąpić u osób z osłabionym układem odpornościowym, chorych przewlekle, a także u kobiet w ciąży. W ich przypadku istnieje jeszcze jedno zagrożenie: zakażenie wirusem ZIKV może przyczynić się do małogłowia i innych wad wrodzonych dziecka. Sama ciężarna narażona jest również w większym stopniu na poronienie, przedwczesny poród lub urodzenie martwego płodu.

Urodzone w Brazylii bliźnięta z mikrocefalią, których matka przyznała, że w ciąży została zakażona wirusem Zika
Urodzone w Brazylii bliźnięta z mikrocefalią, których matka przyznała, że w ciąży została zakażona wirusem Zika (Getty Images)

W 2015 roku, kilka miesięcy po wybuchu epidemii w Brazylii, na jaw wyszło, że zakażenie wirusem może być czynnikiem wyzwalającym schorzenia neurologiczne – zespół Guillaina-Barrégo, w którym układ odpornościowy uszkadza komórki nerwowe, powodując osłabienie mięśni, a czasami paraliż, oraz neuropatie czy zapalenie rdzenia.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze