Problemy z jelitami - objawy, przyczyny i leczenie
Problemy z jelitami są powszechne. Osoby, które się z nimi borykają, narzekają nie tylko na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale także zmęczenie, gorsze samopoczucie, a nawet nastrój depresyjny. Dlaczego? Jakie są najczęstsze przyczyny patologii? Jak sobie z nią radzić? NA czym polega diagnostyka i leczenie?
1. Problemy z jelitami u dzieci i dorosłych - objawy i charakterystyka
Problemy z jelitami manifestują się na różne sposoby. Najczęstsze objawy nieustępujące bóle brzucha, wzdęcia, nudności, biegunki lub zaparcia, zaburzenia rytmu wypróżnień, także zmiany w konsystencji stolca czy zaburzona perystaltyka jelit. Dolegliwości, nawet jeśli nie są uciążliwe, mają negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie. Dlaczego?
Okazuje się, że problemy z jelitami prowadzą do niedoborów witamin, minerałów i innych substancji odżywczych, także przewlekłego zmęczenia i osłabienia organizmu, często również anemii i utraty masy ciała.
Trudno się temu dziwić. Układ pokarmowy odgrywa bardzo ważną rolę w przyswajaniu składników odżywczych i odporności organizmu, stąd nieprawidłowości w zakresie jego funkcjonowania mogą znacznie wpłynąć na kondycję organizmu.
To jednak nie wszystko. Nieleczone choroby jelit (np. celiakia) mogą także prowadzić do poważnych powikłań, takich jak osteoporoza, problemy z płodnością i zwiększone ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów.
Co więcej, problemy z jelitami wpływają także na samopoczucie i zdrowie psychiczne, utrudniając wykonywanie prostych czynności czy wymuszając wycofywanie się z życia społecznego. Jak to możliwe?
Problemy z jelitami, ponieważ mają specyficzny charakter, wywołują napięcie, stres, lęk, nierzadko prowadząc do depresji. Ponieważ to z kolei może nasilać dolegliwości, powstaje błędne koło.
2. Problemy z jelitami – najczęstsze przyczyny
Problemy z jelitami mogą być zarówno przemijającymi problemami, jak i towarzyszyć stale. Zdarza się, że sygnalizują poważne choroby (tak popularne, jak i rzadkie choroby jelit). Jakich? Jest ich naprawdę wiele. Za problemy z jelitami odpowiadają choroby czynnościowe jelit, takie jak:
- zespół jelita drażliwego,
- zaparcie czynnościowe (ZC),
- nieokreślone zaburzenia czynnościowe jelit,
- biegunka czynnościowa (BC),
- wzdęcie czynnościowe (WC)/czynnościowe powiększenie obwodu brzucha (CPOB),
- zaparcie wywołane opioidami (ZWO).
Problemy z jelitami mogą także wywoływać nieswoiste choroby zapalne jelit, takie jak:
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- nieokreślone zapalenie okrężnicy.
Za problemy z jelitami może odpowiadać także rak jelita grubego, ale i obecność nowotworów niezłośliwych, takich jak na przykład polipy. Dolegliwości może także wywoływać kandydoza jelit, nazywana również drożdżycą jelit (infekcja wywołana przez nadmierny wzrost drożdżaków Candida w układzie pokarmowym) czy SIBO.
Choroba jelit SIBO (zespół nadmiernego rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego) ma związek z nadmiernym namnażaniem się bakterii. Skutkuje to zaburzeniami trawienia i wchłaniania i niedoborów składników odżywczych.
Jeszcze inną przyczyną problemów z jelitami może być celiakia, zwana również chorobą trzewną lub nietolerancją glutenu. To przewlekła chorobą autoimmunologiczna, istota której jest nietolerancja glutenu, to jest mieszanki białek występującej w pszenicy, życie, jęczmieniu i owsie.
3. Problemy z jelitami - diagnostyka
Każdy, kto obserwuje niepokojące objawy, powinien zgłosić się do lekarza, który po przeprowadzeniu badania przedmiotowego i podmiotowego (badanie fizykalne i wywiad lekarski), zdecyduje o konieczności przeprowadzenia dalszych badań.
W diagnostyce chorób jelit wykorzystuje się takie procedury jak:
- kolonoskopia,
- badanie histopatologiczne pobranego wycinka,
- ultrasonografia (USG),
- badanie radiologiczne,
- badania laboratoryjne, na przykład testy na krew utajoną, obecności przeciwciał ASCA i ANCA, morfologię, badania parametrów zapalnych (OB, płytki krwi, leukocyty, CRP), zawartość ferrytyny w surowicy czy stężenie albumin, wapnia i cynku.
4. Leczenie chorób jelit
Problemy z jelitami wymagają leczenia. Postępowanie zależy od rozpoznania. Inaczej bowiem leczy się nieswoiste zapalenia jelit, a inaczej przewlekłe zapalenie jelit wywołane przez bakterie. Na przykład terapia zespołu jelita drażliwego polega na łagodzeniu objawów, zaburzenia motoryki jelit wymagają podawania środków, które pobudzają pracę mięśni gładkich jelit.
Z kolei choroba Leśniewskiego-Crohna, ponieważ jest chorobą nieuleczalną, wymaga wyciszania stanu zapalnego i działania, celem których jest łagodzenie dokuczliwych objawów. Podstawowym podejściem terapeutycznym jest stosowanie leków przeciwzapalnych, takich jak kortykosteroidy i leki immunosupresyjne.
Syndrom leniwego jelita wymusza konieczność wyeliminowania złych nawyków żywieniowych i zmiany stylu życia, zaś choroba SIBO obejmuje wdrożenie antybiotykoterapii lub probiotykoterapii.
Ponadto w celu uzupełnienia niedoborów składników odżywczych stosuje się suplementację. Leczenie choroby trzewnej polega na eliminacji glutenu z diety. Zwykle po wprowadzeniu bezglutenowej diety, błona śluzowa jelit się regeneruje, a objawy celiakii zanikają.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.