Tak już jest w Niemczech. Nietypowe pochówki wkrótce dotrą do Polski?

Autor dokumentu zwrócił uwagę, że obowiązujące wymagania – przechowywanie prochów wyłącznie w urnie i pochówek na terenie cmentarza – nie odpowiadają potrzebom wielu osób. Postulował wprowadzenie rozwiązań, które umożliwiłyby m.in.:

• rozsypywanie prochów na terenach wskazanych przez gminy, np. w lasach, parkach czy akwenach,

• pochówek na prywatnej działce lub na specjalnie wyznaczonych terenach ekologicznych,

• tworzenie "cmentarzy leśnych", gdzie prochy trafiałyby do ziemi, a w miejscu pochówku sadzono by drzewa.

W petycji przywołano przykłady państw Europy Zachodniej, takich jak Niemcy, Szwajcaria czy Holandia, gdzie takie praktyki są dopuszczalne i regulowane.

Zobacz także: W Polsce obrazoburcze i karalne. W innych państwach chętnie wybierają taki pochówek

Podczas posiedzenia głos zabrała przedstawicielka Ministerstwa Zdrowia Joanna Kujawa. Wskazała, że same czynności związane ze spopieleniem oraz rozsypaniem prochów "nie stwarzają zagrożenia epidemiologicznego ani sanitarno-epidemiologicznego", co oznacza, że z punktu widzenia zdrowia publicznego nie ma istotnych przeciwwskazań do zmiany przepisów.

Jednocześnie podkreśliła, że kwestie podniesione w petycji wykraczają poza zakres działania resortu zdrowia i dotyczą również obszarów nadzorowanych przez ministerstwa: rozwoju i technologii, klimatu i środowiska, infrastruktury oraz spraw wewnętrznych.

To właśnie do tych resortów Komisja wystąpi o opinie.

Senator Jolanta Piotrowska zaproponowała skierowanie sprawy do pozostałych ministerstw, a jej wniosek uzyskał poparcie większości. Wśród zwolenników otwarcia dyskusji był m.in. senator Piotr Masłowski, który przyznał, że widzi praktyczne argumenty za złagodzeniem regulacji.

Wspomniał zarówno o nagłaśnianych w mediach przypadkach nieformalnego rozsypywania prochów, jak i o rosnącym problemie z dostępnością terenów pod cmentarze. Według niego, jeśli rozwiązania nie budzą wątpliwości sanitarno-epidemiologicznych, warto rozważyć ich wprowadzenie.

Przeciwny był natomiast senator Michał Seweryński, domagając się odrzucenia petycji. Jego wniosek nie uzyskał jednak poparcia.

Senator Monika Piątkowska zwróciła z kolei uwagę, że sprawa dotyczy kwestii szczególnie wrażliwych – religijnych, kulturowych i społecznych. Podkreśliła konieczność poznania pełnego spektrum opinii, zanim zapadną jakiekolwiek decyzje.

Mimo kolejnych dyskusji obowiązujące regulacje pozostają niezmienne. Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych określa, że:

• zwłoki można pochować w grobach ziemnych i murowanych, w katakumbach lub przez zatopienie w morzu,

• skremowane szczątki mogą być składane do grobów lub kolumbariów, ale wyłącznie na terenie cmentarza.

Rozsypywanie prochów ani tworzenie pochówków poza cmentarzami nie jest dopuszczone.

Komisja wystąpi do czterech resortów o szczegółowe opinie. Dopiero ich analiza pozwoli na podjęcie decyzji, czy postulaty z petycji powinny zostać uwzględnione w pracach nad zmianą przepisów.

Temat ten wraca cyklicznie, jednak dotąd żadna propozycja nie doprowadziła do zmiany prawa. Obecna debata pokazuje jednak, że rośnie potrzeba szerszej dyskusji o formach pochówku, które mogłyby łączyć kwestie ekologiczne, kulturowe oraz indywidualne przekonania.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Sejm