Centralna retinopatia surowicza – przyczyny, objawy i leczenie
Centralna retinopatia surowicza jest schorzeniem oka, które charakteryzuje się czasowym pogorszeniem ostrości widzenia. To choroba plamki, w której dochodzi do surowiczego odwarstwienia neurosensorycznej siatkówki. Ponieważ patologia ma tendencję do samoograniczania się i ustępuje samoistnie, zwykle nie ma potrzeby leczenia. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest centralna retinopatia surowicza?
Centralna retinopatia surowicza (CSR) to schorzenie oka, które wywołuje przejściowe pogorszenie ostrości widzenia, najczęściej w jednym oku (aczkolwiek zdarzają się przypadki obustronnego występowania). Choroba polega na pojawieniu się płynu powodującego odwarstwienie siatkówki sensorycznej w obrębie plamki, czasami towarzyszy temu ogniskowe odwarstwienie nabłonka barwnikowego siatkówki. Zalicza się ją do chorób z pogranicza schorzeń zapalnych i zwyrodnieniowych.
CSR występuje w formie:
- wysiękowego idiopatycznego,
- obustronnego wieloogniskowego,
- pęcherzowego odwarstwienia siatkówki,
- odwarstwienia nabłonka barwnikowego,
- wieloogniskowej tylnej epiteliopatii barwnikowej,
- ograniczonego odwarstwienia siatkówki.
2. Przyczyny CSR
Choroba zwykle pojawia się u młodych mężczyzn pomiędzy 30. a 50. rokiem życia. Jej etiologia nie jest znana. Według specjalistów na wystąpienie nieprawidłowości związanych z CSR wpływa:
- stosowanie kortykosteroidów,
- zażywanie leków uspokajających i antydepresyjnych,
- nadciśnienie tętnicze,
- stres,
- nadużywanie alkoholu,
- choroba Cushinga,
- hormonalne guzy przysadki,
- egzogenne stosowanie steroidów,
- gruczolak nadnerczy,
- choroby autoimmunologiczne,
- choroba niedokrwienna serca,
- infekcja Helicobacter pylori.
3. Objawy centralnej retinopatii surowiczej
Centralna retinopatia surowicza najprawdopodobniej polega na pojawieniu się miejscowego uszkodzenia nabłonka barwnikowego, stanowiącego barierę ochroną pomiędzy krwią a siatkówką. Przesięk sprawia, że dochodzi do odwarstwienia siatkówki neurosensorycznej. Ponieważ jednak pogorszenie ostrości widzenia związane z CSR jest rekompensowane przez drugie, zdrowe oko, choroba może przez długi czas rozwijać się niezauważona.
Objawy centralnej retinopatii surowiczej dzieli się na przedmiotowe i subiektywne. Podczas badania dna oka za pomocą soczewki Volka lub trójlustra Goldmanna dostrzega się ognisko okrągłego uniesienia przejrzystej siatkówki. Początkowo w chorobie surowiczej widoczne są ogniska przecieku, które otoczone są powiększającymi się obszarami nagromadzenia kontrastu.
Symptomy subiektywne CSR to:
- zamglone widzenie,
- ciemniejszy obraz,
- nagłe obniżenie ostrości wzroku,
- zniekształcenie linii podczas czytania, problemy z czytaniem zarówno z bliska, jak i z daleka,
- pomniejszenie obrazu (mikropsja),
- występowanie tzw. mroczka centralnego czyli szarej plamy umiejscowionej w centralnym punkcie widzenia,
- zaburzenie w widzeniu barw (kolory stają się mniej nasycone).
Charakterystyczna dla patologii jest poprawa ostrości wzroku po zastosowaniu niewielkiej korekcji dodatniej.
4. Diagnostyka i leczenie CSR
W celu potwierdzenia choroby wykonuje się przede wszystkim badanie optycznej koherentnej tomografii siatkówki (OCT) i angiografię fluoresceinową (AF). Badanie OCT jest nieinwazyjne, pozwala na szybkie uzyskanie szczegółowych obrazów z wnętrza siatkówki. Badanie AF polega na wstrzyknięciu do żyły środka kontrastującego. Jest konieczne, by poznać dokładne miejsce przecieku płynu (choroba zwykle jest spowodowana przeciekiem płynu surowiczego pod plamkę żółtą).
Ponieważ centralna retinopatia surowicza ma tendencję do samoograniczania się i ustępuje samoistnie, zwykle nie ma potrzeby leczenia. Do spontanicznego zatrzymania przecieku i stopniowej resorpcji płynu u większości pacjentów dochodzi w ciągu sześciu miesięcy.
Czasem, z uwagi na długi czas cofania się niedogodności i dyskomfortu, możliwe jest zamknięcie miejsca przecieku płynu za pomocą zabiegu z użyciem lasera. Ogniskowa fotokoagulacja siatkówki przyspiesza wchłanianie się płynu podsiatkówkowego.
Do leczenia centralnej retinopatii surowiczej wykorzystywane są również zastrzyki. Iniekcje doszklistkowe mają za zadanie przyspieszenie osuszenia wysięku i obkurczenie naczyń krwionośnych.
Bardzo ważne jest, by pacjenci z CSR wyeliminowali wszystkie czynniki, które wpływają na podwyższenie kortyzolu i pojawienie się niepokojących objawów. To głównie stres, picie alkoholu, przyjmowanie sterydów. Należy również ustabilizować nadciśnienie tętnicze.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.