Choroba słabo wykrywana w Polsce. Lipidogram w bilansie sześciolatka ma to zmienić

Od lipca w ramach obowiązkowego bilansu sześciolatka wykonywany jest lipidogram – badanie przesiewowe w kierunku hipercholesterolemii rodzinnej. Jak poinformowała prof. Małgorzata Myśliwiec z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, dotychczas przebadano już ponad 5 tys. dzieci, a część z nich została skierowana do wyspecjalizowanych ośrodków lipidowych w całej Polsce.

Nowe badanie dla sześciolatków. Lekarze chcą wcześniej wykrywać chorobyNowe badanie dla sześciolatków. Lekarze chcą wcześniej wykrywać choroby
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Angelika Grabowska

Lipidogram obowiązkowy w bilansie sześciolatka

Nowe przepisy, wprowadzone rozporządzeniem ministra zdrowia w maju 2025 roku, mają na celu wczesne wykrywanie zaburzeń gospodarki lipidowej, które mogą prowadzić do poważnych chorób. Nieleczona hipercholesterolemia rodzinna jest szczególnie groźna – tylko 30 proc. mężczyzn i 50 proc. kobiet z nierozpoznaną chorobą dożywa 60. roku życia.

Badanie wykonywane jest z krwi żylnej pobranej na czczo i obejmuje oznaczenie poziomu cholesterolu całkowitego, HDL, LDL, nie-HDL oraz triglicerydów. W przypadku przekroczenia norm, zwłaszcza przy LDL powyżej 130 mg/dl, konieczne jest powtórzenie testu i ewentualne skierowanie dziecka do poradni specjalistycznej – diabetologicznej, endokrynologicznej lub metabolicznej. Tam wykonywane są dalsze badania, w tym genetyczne, a w razie potrzeby wdrażane leczenie farmakologiczne, najczęściej z użyciem statyn.

Prof. Myśliwiec zaznacza, że lekarze POZ otrzymali algorytmy postępowania, które pomagają zdecydować, kiedy pacjenta obserwować, a kiedy kierować dalej. Jak dodaje, z tej samej próbki krwi można oznaczyć także inne markery, co pozwala wcześnie wykrywać choroby bezobjawowe. W Polsce hipercholesterolemia rodzinna jest rozpoznawana zaledwie u kilku procent dzieci, podczas gdy w krajach takich jak Słowenia, gdzie prowadzony jest program przesiewowy, wykrywalność przekracza 90 proc.

Wasze Zdrowie – odc.6. Zrozumieć męskość

Hipercholesterolemia - występowanie i objawy

Hipercholesterolemia oznacza zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi, przekraczający wartości uznawane za prawidłowe. Według szacunków Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego z problemem tym zmaga się już około 21 milionów Polaków, a ryzyko rośnie wraz z wiekiem – aż 70 proc. osób po 65. roku życia ma podwyższone stężenie cholesterolu. Eksperci podkreślają, że świadomość społeczna dotycząca jego przyczyn i skutków wciąż jest niewystarczająca.

Jeszcze raz podkreślę, sama hipercholesterolemia nie daje objawów. Symptomy pojawiają się, gdy już dochodzi do powikłań. I niestety najczęściej dopiero wtedy w głowach pacjentów pojawia się przysłowiowa czerwona lampka. Do objawów, które mogą wskazywać na podwyższony poziom cholesterolu i związane z nim choroby zaliczamy: bóle łydek podczas chodzenia, bóle w klatce piersiowej – zwłaszcza w czasie wysiłku, gdy wzrasta zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen, zawroty głowy czy problemy z pamięcią i koncentracją – mówiła w jednej z rozmów z WP abcZdrowie, dr n. med. Ewa Uścińska, kardiolog ze Szpitala św. Elżbiety LuxMed Onkologia.

Źródło: PAP, WP abcZdrowie

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach