Choroby przewlekłe a oczy
Oczy są podobno zwierciadłem duszy. Są również odzwierciedleniem stanów chorobowych organizmu - objawy oczne są bowiem składową wielu schorzeń ogólnoustrojowych.
1. Jakie choroby widać w gołym oku?
Przede wszystkim choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca i nadciśnienie tętnicze należą do grupy chorób, przebiegających z objawami ze strony narządu wzroku.
Cukrzyca daje poważne powikłania oczne, związane przede wszystkim ze zmianami w naczyniach krwionośnych siatkówki (retinopatia nadciśnieniowa) i nerwach obwodowych (neuropatia). Naczynia siatkówki stają się bardziej przepuszczalne, co prowadzi do krwotoków, wysięków i obrzęku siatkówki. Zwężenie lub zamknięcie światła naczyń powoduje powstanie mikrotętniaków, zespoleń tętniczo-żylnych i nowych naczyń krwionośnych. Postępowanie zmian cukrzycowych w siatkówce wymaga częstej obserwacji i wykonywania angiografii fluoresceinowej. Neuropatia cukrzycowa także skutkuje objawami ocznymi pod postacią zmniejszenia czucia rogówkowego, którego następstwem może być poważne uszkodzenie rogówki.
Nadciśnienie tętnicze, jako choroba przewlekła, powoduje zwężenie i stwardnienie naczyń krwionośnych siatkówki. Retinopatia nadciśnieniowa przebiega wieloetapowo. W najbardziej zaawansowanym stadium rozwija się obrzęk nerwu wzrokowego. Regularna obserwacja dna oka u chorych z nadciśnieniem tętniczym i prawidłowa ocena stopnia zaawansowania zmian w siatkówce pozwala ocenić stan innych naczyń w organizmie, a także skuteczność leczenia.
2. Objawy oczne w przebiegu innych chorób
Inne jednostki chorobowe, w których współwystępują objawy oczne:
Zespół Sjögrena jest schorzeniem, w którym dochodzi do zatkania gruczołów wydzielania zewnętrznego, głównie ślinianek i gruczołów łzowych. Do charakterystycznych objawów należą: suchość jamy ustnej, rogówki i spojówek o znacznym nasileniu.
Stwardnienie rozsiane - najczęściej pierwszym objawem stwardnienia jest zapalenie nerwu wzrokowego. Nagłe obniżenie ostrości wzroku jest przemijające – cofa się z reguły po 1-2 miesiącach. Ból w okolicy oka często towarzyszy osłabieniu widzenia. Czasem pojawia się dwojenie obrazu.
Sarkoidoza charakteryzuje się zajęciem płuc, skóry, oczu i węzłów chłonnych naciekami z komórek zapalnych. W gałce ocznej może dojść do zajęcia spojówki i nadtwardówki oraz do zapalenia błony naczyniowej, ciała szklistego i zmian w obrębie naczyń siatkówki. Czasem zmiany pojawiają się też w obrębie nerwu wzrokowego.
Toczeń rumieniowaty układowy (SLE), gdzie mogą wystąpić poważne powikłania oczne: zapalenie spojówek, rogówki i twardówki oraz zapalenie naczyń siatkówki i nerwu wzrokowego, jako konsekwencja uszkodzenia przez tzw. kompleksy immunologiczne.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), oprócz objawów ze strony stawów, może pojawić się, m.in. zapalenie nadtwardówki i twardówki, które może doprowadzić nawet do perforacji gałki ocznej, a także zapalenie rogówki, zapalenie naczyniówki oraz zespół suchego oka.
Również w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa (ZZSK) i łuszczycowym zapaleniu stawów może wystąpić zapalenie błony naczyniowej oka.
Choroby tarczycy, przede wszystkim choroba Gravesa-Basedowa, czyli autoimmunologiczna nadczynność tarczycy, przebiegająca z wytrzeszczem. Jeśli objawy oczne nie są bardzo nasilone, mogą się one cofnąć po opanowaniu choroby ogólnej. Jednak w zaawansowanych stadiach choroby dochodzi do poważnego zapalenia spojówek oraz rogówki w wyniku niedomykalności powiek i zajęcia chorobą gruczołów łzowych.
3. Choroby zakaźne a oczy
Oko jest objęte chorobą również w chorobach zakaźnych, takich jak AIDS, kiła, gruźlica, czy toksoplazmoza. W przebiegu AIDS groźne dla oczu są tzw. zakażenia oportunistyczne: wirusowe, grzybicze, pasożytnicze i bakteryjne. Kiła może obejmować prawie wszystkie elementy budowy oka: spojówkę, twardówkę, błonę naczyniową, siatkówkę i nerw wzrokowy, a gruźlica oprócz zapalenia naczyń siatkówki, obejmuje także tęczówkę.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.