Ciąża biochemiczna – przyczyny i objawy, postępowanie
Ciąża biochemiczna, inaczej poronienie biochemiczne, to utrata ciąży na jej bardzo wczesnym etapie. Dochodzi do niej przed 6. tygodniem ciąży, przed implantacją zarodka w macicy lub tuż po nim. Stan ten można stwierdzić wyłącznie na podstawie badania poziomu hormonu ciążowego. Jakie są jej przyczyny i objawy? Czy konieczne jest specjalne postępowanie? Czy ciąża biochemiczna się powtarza?
1. Co to jest ciąża biochemiczna?
Ciąża biochemiczna to ciąża, która kończy się poronieniem przed upływem 6. tygodnia. Dzieje się to, zanim zarodek zdąży się zaimplementować w ściance macicy lub chwilę po implementacji. To dlatego mówi się także o poronieniu biochemicznym.
Zwykle strata ciąży biochemicznej nie jest zauważalna przez kobietę, nie można też jej zobaczyć podczas badania USG. Potwierdza ją jedynie dodatni wyniki testu ciążowego i podwyższony poziom hormonu HCG w badaniu biochemicznym krwi (stąd nazwa zjawiska).
2. Przyczyny ciąży biochemicznej
Ciąże biochemiczne stanowią nawet połowę ciąż, a ich przyczyny są bardzo różne. Najczęściej odpowiada za nie:
- nieprawidłowy rozwój trofoblastu, z którego rozwija się łożysko,
- nieprawidłowy proces zagnieżdżania się zarodka w macicy,
- wady rozwojowe zarodka (ciąża biochemiczna bywa traktowana jako zjawisko fizjologiczne, pozwalające na usunięcie wadliwego zarodka),
- nieprawidłowości narządów rodnych kobiety, takie jak przegroda w jamie macicy, ale również zrosty czy blizny po zabiegach chirurgicznych,
- niedobory progesteronu w organizmie kobiety,
- infekcje ogólnoustrojowe matki, zarówno grypa, świnka czy odra, jak i toksoplazmoza,
- ostre zapalenie pęcherza, infekcja intymna po zapłodnieniu,
- czynniki środowiskowe (np. kontakt z toksynami), silny stres, duży wysiłek fizyczny, niehigieniczny tryb życia, niedobór witamin i minerałów (w tym kwasu foliowego i żelaza), spożywanie alkoholu, palenie papierosów, zażywanie narkotyków.
3. Objawy ciąży biochemicznej
Ponieważ do wydalenia zapłodnionego jaja płodowego dochodzi przed upływem 6. tygodnia ciąży, objawy ciąży biochemicznej najczęściej nie są zauważane. Wiele kobiet jej symptomy wiąże ze spóźnioną menstruacją. Ciąża biochemiczna przywodzi na myśl spóźnioną miesiączkę z tą różnicą, że krwawienie występuje w wyniku utraty zarodka, a nie zwykłego, wydłużonego cyklu miesiączkowego.
Poronienie biochemiczne objawia się krwawieniem lub plamieniem z dróg rodnych pomimo potwierdzenia ciąży. Niemniej nie obserwuje się zwykle typowych dolegliwości poronienia. Nie pojawia się silny ból brzucha, a krwawienie często przypomina krwawienie miesiączkowe.
Podejrzenie utraty ciąży biochemicznej może wzbudzać:
- Opóźniająca się miesiączka.
- Krwawienie z dróg rodnych pojawiające się po upływie terminu spodziewanej miesiączki i stwierdzeniu ciąży. Pozwala na to zarówno domowy test ciążowy z moczu, jak i badanie laboratoryjne z krwi określające poziom gonadotropiny kosmówkowej w surowicy (po zapłodnieniu wzrasta poziom hormonów ciążowych, w tym HCG). Stężenie beta hCG w ciąży biochemicznej zwykle nie przekracza 100 mIU/ml.
- Obfite krwawienie podczas menstruacji.
- Silniejszy niż zwykle ból w podbrzuszu w czasie miesiączki.
4. Postępowanie przy ciąży biochemicznej
Ponieważ w przypadku ciąży biochemicznej dochodzi do samoistnego oczyszczania się macicy, nie trzeba przeprowadzać zabiegu (abrazja) czy podawać leków. Zabieg wyłyżeczkowania macicy wykonywany jest w wyjątkowych sytuacjach. Co istotne, ciąża biochemiczna nie jest zagrożeniem dla życia ani zdrowia kobiety.
Jeżeli poronienie przebiega tak jak miesiączka, hospitalizacja nie jest konieczna. Warto jednak wykonać podstawowe badania ginekologiczne, ponieważ zdarza się, że dochodzi do poronienia wstrzymanego (to jest bez samooczyszczenia). Można jednak przyjąć, że poronienie biochemiczne nie wymaga konsultacji lekarskiej, a starania o ciążę można rozpocząć po odczekaniu jednego cyklu miesiączkowego.
W sytuacji, gdy pojawia się dotkliwy ból, bardzo silne krwawienie, należy skontaktować się z lekarzem. Konsultacji z ginekologiem wymaga także kolejne wczesne poronienie. Wówczas, starając się o dziecko, należy wykonać różne specjalistyczne badania narządów płciowych (dotyczące budowy i funkcjonowania) oraz badania genetyczne, pozwalające na ustalenie podłoża problemu. Jeśli przyczyny wystąpienia ciąży biochemicznej nie zostaną rozpoznane i wyeliminowane, sytuacja może się powtarzać.
Ponieważ na przebieg ciąży wpływa styl życia, starając się o dziecko należy postawić na zdrowy, higieniczny tryb życia. O leczeniu niepłodności w przypadku wad anatomicznych dróg rodnych lub niedoborów hormonalnych decyduje lekarz.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.