Czarna fasola – przepisy, właściwości i przeciwwskazania
Czarna fasola jest nie tylko smaczna, ale i zdrowa. Uznaje się, że to najbardziej wartościowa odżywczo roślina strączkowa. Swoje właściwości prozdrowotne zawdzięcza wysokiej zawartości antyoksydantów w skórce, ale i innym składnikom. Jak ją gotować i jeść?
1. Co to jest czarna fasola?
Czarna fasola to odmiana fasoli zwyczajnej. Jej ziarna są niewielkie i mają czarny kolor, co wynika z wysokiej zawartości antyoksydantów w skórce. Ma nieco bardziej ostry i pikantny smak niż tradycyjna fasola biała.
Choć czarna fasola wygląda i smakuje podobnie jak inne rodzaje fasoli, jest uznawana za najzdrowszy strączek. Uprawia się ją na całym świecie. Najbardziej popularna jest w krajach Ameryki Łacińskiej i Południowej, w Europie dopiero zdobywa uznanie. I słusznie, ponieważ jest nie tylko bardzo smaczna i wdzięczna w kuchni. Ma jeszcze tę zaletę, że nie rozpada się po ugotowaniu i zachowuje swój kształt.
2. Czarna fasola – właściwości odżywcze
Za wyjątkowe walory prozdrowotne fasoli odpowiada jej kolor. Im ciemniejsza, tym posiada więcej wartości odżywczych.
Czarna fasola zawiera bardzo duże ilości błonnika, białka oraz magnezu. Błonnik i białko regulują przepływ pokarmu przez przewód pokarmowy i stabilizują procesy trawienne. Cechuje ją niski indeks glikemiczny (IG), co oznacza, że po jej konsumpcji wzrost cukru następuje bardzo powoli.
Czarna fasola zawiera:
- tłuszcze,
- białko roślinne,
- węglowodany,
- błonnik,
- cukry,
- minerały, takie jak mangan, miedź, molibden, selen, sód, potas, wapń i żelazo, cynk, fosfor,
- witaminy, takie jak witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B4, B5, B6 i B9), witamina E i K.
Obecne są w niej fitoskładniki (kwercetyna i kemferol, kwas hydroksycynamonowy, kwas ferulowy, kwas synapowy i kwas chlorogenowy) oraz antocyjany, którym ziarna zawdzięczają nie tylko kolor.
3. Dla kogo czarna fasola?
Czarna fasola jest strączkiem, który jest szczególnie polecana dla:
- wegetarian i wegan – jest dobrym źródłem białka, obecność którego czyni z niej zamiennik mięsa,
- osób odchudzających się i dbających o wagę – ma to związek z tym, że fasola stymuluje metabolizm, normalizuje pracę przewodu pokarmowego; pomaga usprawnić procesy trawienne oraz oczyścić organizm z toksyn,
- kobiet planujących ciążę i będących w ciąży (głównie z uwagi na zawartość kwasu foliowego),
- kobiet karmiących – w okresie laktacji może poprawić jakość mleka matki,
- osób borykających się z problemami w zakresie poziomu cukru we krwi, przyczyną których jest insulinooporność czy cukrzyca (głównie cukrzyca typu 2); kwasy tłuszczowe nienasycone i wielonienasycone sprzyjają aktywacji procesów metabolicznych lipidów,
- osób zmagających się z chorobami sercowo-naczyniowymi – fasola wspiera utrzymanie funkcji serca, sprzyja oczyszczaniu ścian naczyń z cholesterolu, prowadzi do aktywowania aktywności mózgu.
Ponadto fasola poprawia jakość nasienia i zapobiega zapaleniu gruczołu krokowego u mężczyzn. Neutralizuje lub znacznie ogranicza objawy menopauzy.
Co więcej, częste spożywanie czarnej fasoli pomaga wzmocnić układ odpornościowy, może poprawić stan skóry, włosów i płytki paznokciowej.
Czarna fasola jest wykorzystywana nie tylko w kuchni, ale i stosowana w medycynie tradycyjnej. Najczęściej na jej bazie przygotowywane są napary i wywary.
4. Czarna fasola – przeciwwskazania i skutki uboczne
Przed spożyciem czarnej fasoli należy sprawdzić brak przeciwwskazań, takich jak nietolerancja, zapalenie żołądka, wrzody żołądka, dna moczanowa.
Trzeba również pamiętać, że w spożywaniu czarnej fasoli zaleca się umiar. Nadmierna konsumpcja może powodować wzdęcia. Ważne jest również jej odpowiednie przygotowanie. Tylko odpowiednio długo gotowana nie szkodzi. Ponadto obróbka cieplna pozwala na zwiększenie przyswajalności fasoli przez organizm oraz eliminację toksyn z jej składu.
Czarna fasola – jak gotować?
Fasola czarna wymaga długiego gotowania. Zawsze trzeba ją wypłukać, a suchą moczyć przez minimum 12 godzin. Następnie gotuje się ją w tej samej wodzie przez co najmniej godzinę.
5. Czarna fasola – przepisy
Zarówno czarna fasola w puszce, jak i suszona, sprzedawana „na wagę”, są dostępne w supermarketach, zwykle na półkach ze zdrową żywnością, przez cały rok. Kupując ją w tej formie trzeba zwrócić uwagę, by ziarna były całe i niepokruszone, nie było na nich śladów wilgoci lub uszkodzeń spowodowanych przez owady. Suszone ziarna czarnej fasoli można przechowywać w hermetycznym pojemniku w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu do roku.
Fasola czarna jest składnikiem wielu różnych dań, serwowanych na śniadanie, obiad czy kolację. Popularne są takie potrawy jak „gallo pinto" (fasola czarna wymieszana z białym ryżem, z dodatkiem cebuli, słodkiej papryki i kawy), czarna fasola po bretońsku czy meksykańska tortilla (z mięsem, pomidorami, cebulą, kolendrą, chili i awokado).
Z czarnej fasoli można przygotować także zupę, sałatkę, ale i pastę do pieczywa czy danie jednogarnkowe (np. czarną fasolę dodaje się do przesmażonej cebuli, następnie duszonej z papryką, pomidorami i innymi warzywami, także kaszą czy ryżem i przecierem pomidorowym).
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.