Trwa ładowanie...

Funkcje wątroby – co warto wiedzieć?

Funkcje wątroby, w ogromnym skrócie, można sprowadzić do czynności detoksykacyjnych, metabolicznych, filtracyjnych i magazynujących
Funkcje wątroby, w ogromnym skrócie, można sprowadzić do czynności detoksykacyjnych, metabolicznych, filtracyjnych i magazynujących (123rf)

Funkcje wątroby, w ogromnym skrócie, można sprowadzić do czynności detoksykacyjnych, metabolicznych, filtracyjnych i magazynujących. Warto jednak pamiętać, że ten największy gruczoł w organizmie człowieka jest naprawdę ważny i wyjątkowy. Bierze udział w wielu ważnych procesach życiowych. Co warto o nim wiedzieć?

spis treści

1. Budowa, położenie i funkcje wątroby

Funkcje wątroby to rozległy temat. Nic dziwnego - wątroba to jeden z ważniejszych narządów układu pokarmowego i największy gruczoł organizmu. U mężczyzn osiąga wagę 1500-1700 g, zaś u kobiet 1300-1500 g.

Wątroba leży pod przeponą w prawym podżebrzu. Częściowo przechodzi do górnego nadbrzusza i lewego podżebrza. Od góry i z przodu graniczy z przeponą, z dołu i z tyłu z jelitami i żołądkiem. Jak jest zbudowana? Wyróżnia się w niej cztery płaty: prawy, lewy, czworoboczny i ogoniasty. W większości pokrywa ją otrzewna, zaś jej miąższ - włóknista błona zwana torebką wątrobową.

Zobacz film: "Odtrucie wątroby. Te domowe sposoby pomogą z detoksykacją"

Narząd posiada podwójne unaczynienie:

  • 70—80% krwi otrzymuje z żyły wrotnej (jest to tzw. ukrwienie czynnościowe),
  • 20—30% przez tętnicę wątrobową właściwą (ukrwienie odżywcze). Jaką pełni rolę? Upraszczając funkcje wątroby można sprowadzić do czynności syntetyzujących, metabolicznych, magazynujących, filtracyjnych, detoksykacyjnych oraz immunologicznych. Co to znaczy?

2. Syntezujące, metaboliczne i magazynujące funkcje wątroby

Wątroba pełni funkcje syntezujące, metaboliczne i magazynujące. W zakresie gospodarki węglowodanami wytwarza, gromadzi i uwalnia glukozę. Posiada zdolność przekształcania węglowodanów w glukozę i tłuszcze (węglowodany przekształca w glukozę, a jej nadmiar w glikogen lub w tłuszcze, które magazynuje). Jest tym samym zasobna w podstawowy materiał energetyczny.

W obrębie gospodarki tłuszczowej narząd dokonuje syntezy lipoprotein, fosfolipidów i cholesterolu oraz rozkłada lipidy do kwasów tłuszczowych.

Jeśli zaś chodzi o gospodarkę białkową, warto wiedzieć, że w wątrobie wytwarzana jest zdecydowana większość białek znajdujących się w osoczu, powstają w niej również aminokwasy niezbędne do dalszych syntez oraz ketokwasy i amoniak.

Ponadto wątroba, oprócz glikogenu, magazynuje również żelazo żelaza oraz witaminy: A, D i B12, które uwalnia w razie potrzeby.

3. Funkcja filtracyjna i detoksykacyjna wątroby

Jedną z ważnych funkcji wątroby jest odtruwanie, czyli:

  • neutralizacja toksyn,
  • sprzęganie i degradowanie hormonów,
  • przemiana leków,
  • przekształcanie toksyczny amoniak w mocznik.

Organ neutralizuje, magazynuje i przechowuje substancje szkodliwe i toksyczne dla organizmu, jest również odpowiedzialny za przetwarzanie bezużytecznych erytrocytów (krwinek czerwonych): wydalane są te, które nie mogą być już wykorzystane.

Ponadto zadaniem wątroby jest wytwarzanie żółci, która jest niezbędna do trawienia tłuszczów. W jej skład wchodzą:

  • fosfolipidy,
  • cholesterol,
  • kwasy tłuszczowe,
  • bilirubina,
  • kwasy żółciowe,
  • elektrolity,
  • woda.

Warto wiedzieć, że żółć wątrobowa zawiera kwas cholowy i chenodeoksycholowy, czyli tzw. kwasy żółciowe pierwotne. Wskutek ich przemian w jelicie powstają z nich kwasy deoksycholowy i litocholowy, czyli wtórne kwasy żółciowe.

4. Funkcja immunologiczna wątroby

Wątroba pełni także funkcje immunologiczne, wyrażające się w fagocytozie, czyli pochłanianiu cząstek pochodzących z tkanek lub przedostających się z zewnątrz (to nie tylko wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty, ale i rozpadające się fragmenty komórek, zdenaturowane białka czy kompleksy immunologiczne).

Jest narządem, który neutralizując drobnoustroje odgrywa ważną rolę w przebiegu zakażeń. Jej komórki, dzięki temu, że maja strukturę siateczkową, filtrują bakterie, antygeny, wirusy, grzyby i pasożyty. Te ulegają degradacji w komórkach żernych, czyli makrofagach wątrobowych (komórki Browicza-Kupffera), które wydzielają mediatory zapalenia.

5. Funkcje wątroby, choroby i zagrożenia

Wątroba, z uwagi na ważną rolę oraz charakter swojej pracy, jest nieustannie narażona na uszkodzenia. Te nie tylko zaburzają jej prawidłowe funkcjonowanie, ale i prowadzą do różnych komplikacji, takich jak:

Zagrożeniem dla wątroby są także:

To dlatego należy się o nią troszczyć i dbać.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze