Trwa ładowanie...

Hepatocyty - budowa, funkcje i charakterystyka komórek wątrobowych

Avatar placeholder
07.08.2020 11:54
Hepatocyty to komórki wątrobowe, stanowiące podstawową jednostkę strukturalną miąższu wątroby.
Hepatocyty to komórki wątrobowe, stanowiące podstawową jednostkę strukturalną miąższu wątroby. (123rf)

Hepatocyty to komórki wątrobowe, stanowiące podstawową jednostkę strukturalną miąższu wątroby. Pełnią w organizmie wiele funkcji: zewnątrzwydzielniczą i wewnątrzwydzielniczą, metaboliczną, detoksykacyjną i magazynową. Jak są zbudowane? Na czym polega ich działanie? Czym się charakteryzują? Co warto o nich wiedzieć?

spis treści

1. Co to są hepatocyty?

Hepatocyty to wyspecjalizowane komórki wątrobowe i podstawowy element strukturalny jej miąższu. Stanowią około 80 procent masy narządu, a ich wymiary wynoszą około 20–30 µm. Komórki wątrobowe powstają z entodermy, wewnętrznego listka zarodkowego. Mają zdolność proliferacji (zdolność rozmnażania się), jednak nie potrafią w pełni zregenerować wątroby. Żyją w niej około roku, następnie ulegają apoptozie, to jest naturalnemu procesowi śmierci komórki. Hepatocyty są często wyniszczane przez choroby, zakażenia wirusowe, a także leki, substancje chemiczne i alkoholu.

2. Budowa komórki wątrobowej

Hepatocyt jest komórką wieloboczną. Wyróżnia się w nim dwa bieguny, pomiędzy którymi obecna jest przestrzeń okołozatokową (Dissego). To:

Zobacz film: "Problemy z wątrobą to nie tylko alkohol. 3 najczęstsze choroby wątroby"
  • biegun naczyniowy, który przylega zwykle do naczyń krwionośnych,
  • biegun żółciowy (tworzący błonę kanalika żółciowego), współtworzący błonę najmniejszych kanalików żółciowych.

Hepatocyty ułożone są w jednorzędowe beleczki, które przylegają do siebie bokiem. Oplata je sieć naczyń zatokowych. Pomiędzy hepatocytami biegną kanaliki żółciowe, które uchodzą do kanałów Heringa, te z kolei do większych przewodzików żółciowych międzyzrazikowych, a potem przewodów żółciowych.

Hepatocyty, wraz z naczyniami zatokowymi i kanalikami żółciowymi tworzą zraziki. Zgrupowania komórek, zaopatrywane przez tzw. triadę wątrobową: tętnicę międzyzrazikową, żyłę międzyzrazikową i przewód żółciowy międzyzrazikowy, to podstawowe elementy anatomiczne wątroby. Każdy zrazik posiada własne unaczynienie tętnicze, żylne i drogi wyprowadzające żółć. Zraziki tworzą segmenty i płaty.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

3. Funkcje hepatocytów

Hepatocyty to jedne z najbardziej wszechstronnych komórek ludzkich. Zachodzą w nich wszystkie przemiany realizowane przez ludzką wątrobę. Pamiętajmy, że to największy i zarazem najcięższy narząd wewnętrzny, który pełni wiele funkcji. Większość z tych funkcji wykonują hepatocyty.

Hepatocyty pełnią następujące funkcje w organizmie:

  • produkują i wydzielają żółć,
  • odpowiadają za syntezę białek osocza,
  • biorą udział w metabolizmie węglowodanów, lipidów i białek,
  • biorą udział w metabolizmie żelaza, miedzi, witamin,
  • uczestniczą w produkcji albumin, niektórych globulin oraz fibrynogenu,
  • biorą udział w procesach detoksyfikacji, metabolizmie leków oraz substancji obcych dla organizmu, odtruwają organizm z toksyn,
  • pełnią funkcję dokrewną.

4. Choroby wątroby

Wątroba jest zlokalizowana w prawym podżebrzu. Budują ją cztery płaty: prawy, lewy, ogoniasty i czworoboczny. Elementem anatomicznym powiązanym z wątrobą są drogi żółciowe.

Dzięki obecności komórek macierzystych w wątrobie, z których mogą powstawać na nowo komórki wątroby (hepatocyty), wątroba charakteryzuje się niezwykłymi zdolnościami regeneracyjnymi. Jest w stanie się „naprawić się” nawet po poważnym uszkodzeniu spowodowanym niedokrwieniem, działaniem substancji toksycznych lub infekcją. Proces regeneracji hepatocytów jest jednak powolny.

Istnieje wiele sytuacji i czynników, które mogą prowadzić do uszkodzenia komórek wątroby – hepatocytów. Infekcje wirusowe, alkohol, leki czy zbyt tłusta dieta sprawiają, że zostaje zaburzone funkcjonowanie wątroby, a ona sama jest narażona na uszkodzenie. W rezultacie pojawiają się różne schorzenia. Warto wiedzieć, że do najgroźniejszych farmaceutyków należą antybiotyki beta-laktamowe, makrolidy i tetracykliny, prowadzące do martwicy hepatocytów, zapalenia lub stłuszczenia wątroby czy cholestazy (zastój żółci).

Choć wątroba ma wyjątkowo duże możliwości regeneracyjne, powtarzające się uszkodzenia doprowadzą do zniszczenia jej struktury i utraty funkcjonalności. Najczęściej diagnozowane są takie jednostki chorobowe jak:

  • ostre wirusowe zapalenie wątroby,
  • przewlekłe zapalenie wątroby typu B i C,
  • alkoholowe zapalenie wątroby,
  • niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby,
  • polekowe uszkodzenie wątroby,
  • alkoholowe stłuszczenie wątroby,
  • marskość wątroby,
  • rak wątroby.

Najskuteczniejszą metodą leczenia zaawansowanych chorób wątroby jest przeszczep zarówno wątroby, jak i hepatocytów (z uwagi na złożoność przemian w hepatocytach nie istnieje możliwość zastąpienia ich funkcji przez urządzenia zewnętrzne).

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze