Hipertriglicerydemia – przyczyny, objawy i leczenie

Hipertriglicerydemia to podwyższony poziom triglicerydów we krwi. Patologia może być groźna, ponieważ wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy czy ostrego zapalenia trzustki. To dlatego tak ważne jest rozpoznanie nieprawidłowości i wdrożenie leczenia farmakologicznego. Nie mniej istotna jest zmiana stylu życia na zdrowszy.

1. Co to jest hipertriglicerydemia?

Hipertriglicerydemia (HTG) to pojęcie oznaczające wysoki poziom trójglicerydów we krwi. Rozpoznaje się je, gdy ich stężenie przekracza normę: 1,7 mmol/l (≥150 mg/dl). Nieprawidłowość zalicza się do dyslipidemii, grupy zaburzeń lipidowych. Może przebiegać z hipercholesterolemią, istotą której jest zwiększony poziom cholesterolu we krwi.

Triglicerydy (triglicerydy, TG) to związki lipidowe obecne we krwi. Gromadzą się w komórkach tłuszczowych, stanowiąc rezerwę energetyczną. Ich poziom we krwi zależy od wielu czynników, głównie nadmiaru kalorii w diecie.

2. Przyczyny i objawy hipertriglicerydemii

Zobacz film: "Wiedza i świadomość pacjentów w dobie Internetu"

Na pojawienie się hipertriglicerydemii wpływa zarówno stan zdrowia, jak i styl życia. Nie bez znaczenia jest czynnik genetyczny (hipertriglicerydemia rodzinna). Bywa, że to skutek mutacji genu kodującego lipazę lipoproteinową.

Czynnik ryzyka HTG stanowi:

• duża ilość cukru w diecie, nieodpowiednio zbilansowana dieta,
• brak aktywności fizycznej,
• nadmierne spożycie alkoholu,
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
• niedoczynność tarczycy,
• otyłość,
• cukrzyca i insulinooporność,
• schorzenia autoimmunologiczne,
• przewlekła niewydolność nerek,
• zespół nerczycowy,
• stosowanie leków, np. beta-blokerów, estrogenów, diuretyków tiazydowych, leków psychotropowych, glikokortykosteroidów.

Hipertriglicerydemia o podłożu genetycznym to schorzenie o charakterze pierwotnym. Wysoki poziom triglicerydów towarzyszący innym schorzeniom to hipertriglicerydemia wtórna.

Podwyższony poziom triglicerydów we krwi nie daje żadnych objawów, choć mogą się pojawić zmiany skórne (nieduże, żółte grudki głównie na powiekach, łokciach, kolanach). To tak zwane kępki żółte.

3. Rozpoznanie hipertriglicerydemii

W celu rozpoznania bądź potwierdzenia podejrzenia hipertriglicerydemii, oznacza się poziom triglicerydów we krwi. W tym celu należy pobrać próbkę krwi żylnej – na czczo.

Normy poziomu trójglicerydów w jednostkach mg/dl:

• >150 mg/dl: wynik prawidłowy,
• 150‒199 mg/dl: wynik graniczny,
• 200‒499 mg/dl: poziom wysoki,
• < 500 mg/dl: poziom bardzo wysoki.

Normy poziomu trójglicerydów w jednostkach mmol/l:

• poniżej 1,69 mmol/l: wynik prawidłowy,
• 1,69‒2,25 mmol/l : wynik graniczny,
• 2,26‒5,63 mmol/l: poziom wysoki,
• powyżej 5,63 mmol/l: poziom bardzo wysoki.

U osób z wysokim poziomem trójglicerydów dobrze jest wykonać badania, które obrazują pozostałe parametry lipidogramu: poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji HDL i LDL. Cholesterol HDL to tak zwany „dobry cholesterol”, zaś cholesterol LDL – „zły cholesterol”.

4. Hipertriglicerydemia – dieta i leczenie

Leczenie hipertriglicerydemii jest konieczne. Jego celem jest zapobieganie rozwojowi powikłań zaburzeń lipidowych. Na czym polega? W zależności od stopnia ciężkości, głównie na modyfikacji stylu życia (hipertriglicerydemia łagodna) oraz stosowaniu fibratów (gdy poziom trójglicerydów przekracza 500 mg/dl) i statyn (poziom trójglicerydów nie przekracza 500 mg/dl).

Jakie są wskazania w leczeniu łagodnej hipertriglicerydemia? Zaleca się:

• zmianę diety – ważne jest ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych, cukru rafinowanego i węglowodanów prostych (słodycze, produkty z białej mąki, przetworzona żywność), warto zwiększyć podaż błonnika (warzywa, produkty pełnoziarniste); poziom trójglicerydów może obniżyć zwiększone spożycie oleju rybiego,
• suplementację diety kwasami tłuszczowymi omega-3,
• uprawianie sportu,
• zrezygnowanie z palenia papierosów oraz spożywania alkoholu,
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

Podjęcie działań jest konieczne, ponieważ nieleczona, zaniedbana i zlekceważona hipertrójglicerydemia może być groźna. Łagodny wzrost stężenia triglicerydów w surowicy może zwiększać ryzyko sercowo-naczyniowe (stanowi je miażdżyca, nadciśnienie, zawał serca, udaru mózgu, choroba niedokrwienna serca), ale także chorób nerek. Duży wzrost, czyli ciężka hipertrójglicerydemia, zwiększa ryzyko ostrego zapalenia trzustki (niebezpieczeństwo oznacza stężenie trójglicerydów powyżej 880 mg/dl; 10 mmol/l).

Jednym z najczęstszych powikłań podwyższonego poziomu trójglicerydów jest miażdżyca. Wskazuje na nią nadciśnienie tętnicze, któremu towarzyszy pulsujący ból głowy, zawroty głowy, zaczerwienienie twarzy, duszność i łatwa męczliwość.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.