Inulina - właściwości i zastosowanie
Inulina to naturalny oligomer fruktozy. Ten złożony z cząsteczek glukozy i fruktozy wielocukier występuje głównie w kłączach i bulwach roślin. Spożywanie produktów bogatych w inulinę lub suplementów, które ją zawierają, niesie wiele korzyści dla zdrowia. Sięga po nią również przemysł spożywczy, traktując jak środek zagęszczający i stabilizujący. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest inulina?
Inulina to polisacharyd, wielocukier, który ma charakter niskocząsteczkowego polimeru o słabej rozpuszczalności w wodzie. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa Inula, oznaczającego rodzaj roślin, w których ją odkryto i wyizolowano na początku XIX wieku.
Inulina magazynowana jest w niektórych roślinach, zwłaszcza w ich podziemnych organach, to jest kłączach i bulwach, a także dolnych częściach łodyg oraz w mniejszych ilościach w liściach. U roślin pełni funkcje zapasowe.
Rośliny wytwarzające inulinę to na przykład:
- agawa,
- cebula zwyczajna,
- cykoria podróżnik,
- czosnek pospolity,
- dalia,
- karczoch hiszpański,
- łopian większy,
- mniszek lekarski,
- słonecznik bulwiasty,
- szparagi,
- topinambur.
Można także nabyć inulinę w postaci białego proszku i pastylek. Substancję w proszku kupić można w sklepach z ekologiczną żywnością i punktach zielarskich, zaś tabletki w aptekach.
2. Właściwości inuliny
Inulina jest białym proszkiem, który przypomina skrobię. W smaku jest lekko słodka. Wyróżnia się minimalną kalorycznością i niskim indeksem glikemicznym (IG=14), a także niską rozpuszczalnością. Zalicza się do składników błonnika pokarmowego.
Substancja rozpuszcza się w wodzie, ale nie jest trawiona w przewodzie pokarmowym. Ponieważ nie jest przyswajana przez enzymy trawienne człowieka, w niezmienionej postaci dociera do jelit, stając się pożywką dla bytujących w nich bakterii.
Spożywanie produktów bogatych w inulinę (rośliny wytwarzające inulinę, ale i kawy zbożowe z ekstraktem z korzeni cykorii) lub suplementów z inuliną niesie wiele korzyści dla zdrowia.
3. Jak inulina wpływa na organizm?
Ponieważ inulina to naturalny prebiotyk, stymuluje namnażanie korzystnej mikroflory jelit, poprawiając odporność organizmu. Jej obecność prowadzi do rozrostu Bifidobakterii, uznawanych za jedne z najważniejszych drobnoustrojów zasiedlających ludzki organizm.
Inulina przeciwdziała zaparciom, pobudza kurczliwość i perystaltykę jelit, normalizuje proces wypróżniania. Dzięki temu minimalizuje ryzyko wystąpienia zapaleń jelit, polipów i nowotworów jelita grubego.
Inne ważne zalety inuliny to obniżanie kaloryczności i zwiększanie uczucia sytości, a także poprawa wchłaniania wapnia z układu pokarmowego. Zwiększa także biodostępność magnezu, cynku i żelaza.
Warto wiedzieć, że inulina obniża aktywność β‑glukuronidazy. To enzym, który w nadmiernej ilości może przyczyniać się do rozwoju hormonozależnych chorób nowotworowych, takich jak rak prostaty czy rak piersi. Ponadto jej spożywanie zwiększa gęstość mineralną kości, co zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy.
Trzeba też wspomnieć, że inulina wykazuje działanie przeciwcukrzycowe i przeciwmiażdżycowe (dzięki zdolności wiązania kwasów tłuszczowych w jelicie obniża poziom cholesterolu i lipidów we krwi). Może być spożywana przez chorych na cukrzycę (reguluje glikemię poposiłkową). Zalecana jest także pacjentom z chorobami sercowo‑naczyniowymi oraz osobom zmagającym się z nadwagą i otyłością.
Inulina warunkuje prawidłową pracę całego organizmu, ograniczając rozwój wielu chorób cywilizacyjnych. Warto jednak pamiętać, że spożywanie jej w nadmiernych ilościach (ponad 20 - 30 g/ dobę) może powodować wzdęcia, ból brzucha, a także biegunki.
4. Zastosowanie inuliny
Inulina to naturalny wielocukier należący do grupy fruktanów, złożony z cząsteczek glukozy i fruktozy. Można ją odnaleźć również w przemyśle spożywczym. pozyskuje się poprzez ekstrakcję głównie z cykorii i topinamburu.
Inulina występuje:
- jako dodatek do żywności w serkach, deserach mlecznych, jogurtach, lodach, margarynach czy czekoladach,
- zamiennik tłuszczu w produktach cukierniczych (wykorzystuje się ją do produkcji lukru czy dekoracji beztłuszczowych na produktach). Jest wykorzystywana w produkcji żywności niskokalorycznej przeznaczonej dla odchudzających się,
- jako zagęstnik do sosów i zup, pasztetów i twarożków. Ma właściwości strukturotwórcze i żelujące, a także zagęszczające i stabilizujące,
- w lecznictwie oraz dietetyce (zawierają ją preparaty wspomagające odchudzanie).
W kuchni można użyć inuliny w roli zagęstnika do zup i sosów, kisielu i budyniu, a także - po rozpuszczeniu w wodzie - jako substancji żelującej do przygotowania galaretek.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.