Błonnik pokarmowy to bardzo ważny składnik codziennej diety. Wspomaga trawienie i przemianę materii, a więc pomaga walczyć z chorobami przewodu pokarmowego, cukrzycą, a także sprzyja odchudzaniu. Na określenie "błonnik" składa się wiele substancji, głównie pochodzenia roślinnego, które nie podlegają trawieniu. Zazwyczaj są to polisacharydy, czyli wielocukry, takie jak:
- celuloza
- pektyny
- gumy
- śluz
- nierozpuszczalny w wodzie - ściąga masy pokarmu ze ścian jelit i przyspiesza ich przejście przez układ trawienny
- rozpuszczalny w wodzie - wyściela ściany jelita i w ten sposób działa izolująco, ponieważ ogranicza wchłanianie cukrów i tluszczów
- obniżanie ciśnienia krwi
- zmniejszenie wchłaniania cholesterolu i trójglicerydów
- spowolnienie rozkładu węglowodanów
- obniżenie stężenia glukozy we krwi
- zmniejszenie uczucia głodu
- wiązanie jonów sodu
- zapobiega powstaniu hemoroidów
Podstawową właściwością błonnika jest to, że pod wpływem wody pęcznieje, dlatego przyczynia się do szybszego odczuwania sytości.
Błonnik pokarmowy znacznie obniża także ryzyko wystąpienia raka okrężnicy i jelita grubego. Potwierdziły to badania naukowe - okazuje się, że mieszkańcy Ugandy, którzy na co dzień jedzą mało przetworzone produkty roślinne, prawie nie chorują na nowotwory okrężnicy czy jelita grubego.
Według danych WHO, dzienna dawka błonnika dla osoby dorosłej wynosi od 20 do 40 gram. Zbyt duża jego ilość w organizmie może spowodować bolesne wzdęcia, bóle brzucha, a także niedobory wapnia, żelaza i cynku.
Najwięcej błonnika można znaleźć w otrębach pszennych (w 100 gramach znajdziemy aż 42 gramy), a także w suszonych śliwkach, muesli, orzechach włoskich i laskowych, a także w chlebie razowym. Dużą ilość można także znaleźć w owocach i warzywach, głównie cytrusach, jabłkach, truskawkach, ziemniakach, warzywach kapustnych i korzeniowych. Dlatego też osoby stosujące dietę zwaną raw vegan, która polega na jedzeniu surowych wegańskich produktów, powinni być spokojni o zdrowie swojego przewodu pokarmowego, pod warunkiem, że uzupełniają inne niedobory.
Należy jednak pamiętać, że błonnik działa osłonowo, a co za tym idzie - może ograniczać wchłanianie niektórych leków. Należy na to uważać i zachować przynajmniej dwugodzinny odstęp między posiłkiem a przyjęciem leku lub skonsultować się w tej kwestii z lekarzem.