Jakie zmiany w oku powoduje nadciśnienie?
Nadciśnienie zaliczane jest do chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że w Polsce choruje około 30% społeczeństwa. Liczba chorych obrazuje skalę problemu. Nieprawidłowe odżywianie, nieregularny tryb życia i przewlekły stres przyczyniają się do powstania choroby. Ponad 90% zachorowań powstaje bez uchwytnej przyczyny, jest to więc nadciśnienie pierwotne, tzw. idiopatyczne.
Mimo powagi problemu i dużego rozpowszechnienia, diagnostyka i wprowadzenie leczenia jest nadal opóźnione. Nieleczone nadciśnienie prowadzi w krótkim czasie do powstania powikłań. Jednym z takich powikłań jest retinopatia nadciśnieniowa, czyli zmiany na dnie oka powodowane wysokim ciśnieniem krwi. Zmiany w dnie oka to zmiany naczyniowe. Pod wpływem podwyższonego ciśnienia dochodzi do przebudowy naczyń.
Wyróżnia się cztery stopnie retinopatii nadciśnieniowej (wg Scheiego):
- STOPIEŃ I - czynnościowe zmiany w naczyniach - tętnice zwężone, tętniczki rozciągnięte na swoim przebiegu.
- STOPIEŃ II - naczynia dodatkowe zmienione strukturalnie - tętnice o wyglądzie drutu miedzianego o nieregularnej średnicy; objaw skrzyżowania Salus-Gunna (na skrzyżowaniu żył z tętnicami).
- STOPIEŃ III - dodatkowe uszkodzenia siatkówki z krwawieniem i ogniskami degeneracji
- STOPIEŃ IV - obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, zwyrodnienie siatkówki oka, z bliznowaceniem i w końcowym efekcie odrywaniem się obkurczonej błony od podłoża ze stopniowo narastającymi zaburzeniami pola widzenia, a w końcowym efekcie ślepotą.
Zmiany I i II stopnia towarzyszą nadciśnieniu o łagodniejszym przebiegu i najprawdopodobniej w ich powstawaniu rolę odgrywa miażdżyca. Stopień III i IV świadczy już o zajęciu tętniczek najmniejszego kalibru. Pojawienie się wybroczyn i ognisk degeneracji jest objawem martwicy ściany tętniczek i rozwijającego się nadciśnienia złośliwego, które ostatecznie prowadzi do obrzęku tarczy nerwu wzrokowego.
1. Zaburzenia widzenia
Zaburzenia widzenia pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium zmian, początkowo pod postacią zaburzeń ostrości wzroku. W drugiej fazie - rozrostowej dochodzi do powstawania nowych naczyń krwionośnych w siatkówce i bliznowacenia, wskutek czego ulega ona odwarstwieniu. Nowe, rozrastające się naczynia powodują krwotoki. Jeśli dojdzie do krwotoku i utraty widzenia - stosuje się tzw. witrektomię, zabieg operacyjny, w trakcie którego usuwana jest krew z oka. Zabieg ten pozwala często odzyskać wzrok. Podstawową zasadą jest kompleksowe leczenie, w którym farmakoterapia, laseroterapia oraz leczenie chirurgiczne wzajemnie się uzupełniają.
W terapii nadciśnienia zwykle stosuje się jeden lek (monoterapia) lub połączenie dwóch leków w niskich dawkach w jednej tabletce. W większości przypadków do normalizacji ciśnienia wymagane jest jednak przyjmowanie dwóch lub więcej leków hipotensyjnych (politerapia) oraz modyfikacja diety i trybu życia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.