Klebsiella pneumoniae (pałeczka zapalenia płuc) – objawy, drogi zakażenia, skutki, leczenie

Klebsiella pneumoniae, czyli pałeczka zapalenia płuc, została wykryta po raz pierwszy w 1996 roku, a w Polsce jej pierwszy szczep wykryto w 2008 roku. Jest oporna na wiele antybiotyków i odpowiada przede wszystkim za zapalenie płuc, ale przyczynia się także do powstawania stanu zapalnego układu moczowego i opon mózgowo-rdzeniowych. Dowiedz się, czym jest klebsiella pneumoniae, jak objawia się zakażenie i w jaki sposób można się nią zarazić.

1. Czym jest klebsiella pneumoniae

Klebsiella pneumoniae to bakteria, która bytuje głównie w przewodzie pokarmowym i na skórze.

Zobacz film: "Tajemniczy zabójca - włóknienie płuc"

Zakażenia wywołane tą bakterią dzielą się na:

• zakażenia szpitalne
• zakażenia pozaszpitalne

Klebsiella pneumoniae z łatwością rozmnaża się na oddziałach szpitalnych i nabiera odporności na wiele antybiotyków. Do zakażeń szpitalnych bakterią klebsiella dochodzi najczęściej u osób przebywających na oddziałach kardiochirurgii. Wykrywa się ją u 20 proc. osób nieprzyjmujących antybiotyków podczas pobytu w szpitalu.

Do zakażeń pozaszpitalnych najczęściej dochodzi u osób z osłabionym układem odpornościowym. Obciążenie chorobami, takimi jak cukrzyca czy przewlekła obturacyjna choroba płuc, zwiększa ryzyko zakażenia bakterią. Dotyczy to także osób starszych i z problemem alkoholowym.

2. Drogi zakażenia klebsiella pneumoniae

Pałeczką zapalenia płuc można się zarazić

• drogą kropelkową - gdy osoba chora mówi, kaszle, kicha zarazki przedostają się na osoby znajdujące się w otoczeniu
• drogą pokarmową - kiedy zjemy posiłek brudnymi rękami lub posiłek, który został zakażony

Klebsiella pneumoniae może przetrwać na wilgotnych powierzchniach, takich jak ręczniki, wilgotne ścierki, mydło, zlew, naczynia.

3. Objawy zakażenia klebsiella pneumoniae

Zakażenie Klebsiella pneumoniae przypomina grypę i objawia się:

• wysoką gorączką
• dreszczami
• kaszlem z dużą ilością śluzu. Śluz jest często gęsty i ma domieszkę krwi

3.1. Klebsiella pneumoniae w moczu – objawy

Klebsiella pneumoniae w moczu może objawiać się w postaci pieczenia cewki moczowej oraz okolic intymnych, bolesnego oddawania moczu, bolesnego parcia na pęcherz, nawet wtedy kiedy jest on niemal pusty, wysokiej gorączki, dolegliwości bólowych głowy, dolegliwości bólowych mięśni.

Bakteria Klebsiella w moczu może być również przyczyną nudności, bólu w okolicy lędźwiowej, bólu w dolnej części podbrzusza, krwiomoczu, dreszczy, wymiotów. U niektórych pacjentów infekcja układu moczowego spowodowana bakterią Klebsiella pneumoniae może powodować również nietrzymanie moczu, czyli niekontrolowane oddawanie moczu.

Bakteria Klebsiella pneumoniae w moczu u niemowląt stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Zakażenie bakterią Klebsiella jest szczególnie niebezpieczne dla wcześniaków z upośledzonym układem odpornościowym lub tych, z niewystarczająco wykształconymi płucami.

3.2. Klebsiella pneumoniae w kale – objawy

Klebsiella pneumoniae w kale u dziecka zdarza się równie często co Klebsiella pneumoniae u pacjentów dorosłych. W pierwszym przypadku zakażenie może stanowić następstwo zakażenia okołoporodowego, ale nie jest to reguła. Małe dzieci mogą zakazić się pałeczką zapalenia płuc w trakcie ssania brudnych palców czy spożywania zanieczyszczonego produktu żywnościowego.

Czasami bakteria Klebsiella w kale nie wywołuje żadnych objawów chorobowych. Do dokładnego rozpoznania potrzebne są wyniki badań laboratoryjnych. Zakażenie układu pokarmowego potwierdzić mogą wyniki badań kału na obecność bakterii Klebsiella pneumoniae.

3.3. Klebsiella pneumoniae w pochwie – objawy

Infekcje intymne to powszechny problem, z którym boryka się duża część pacjentek. Zaburzenie pH kobiecych narządów intymnych to konsekwencja namnażających się w pochwie bakterii.

Zbyt mała ilość pałeczek kwasu mlekowego sprzyja pojawieniu się infekcji intymnej. Bakteria Klebsiella pneumoniae w pochwie może rozwinąć się przede wszystkim u tych kobiet, które mają obniżoną odporność organizmu lub borykają się z zaburzeniami immunologicznymi, chorobami chronicznymi.

Objawy Klebsiella pneumoniae w pochwie to przede wszystkim: podwyższona temperatura ciała, złe samopoczucie, ogólne zmęczenie, dreszcze, duszności, świąd w obrębie narządów płciowych. Do zakażenia bakterią może dojść wtedy, gdy kobieta podmyje się zainfekowanym mydłem. Dodatkowo, pałeczka zapalenia płuc może trafić do organizmu pacjentki podczas hospitalizacji w trakcie zabiegu cewnikowania.

3.4. Klebsiella pneumoniae w jelitach – objawy

Zakażenie przewodu pokarmowego pałeczką zapalenia płuc często jest skutkiem spożycia zanieczyszczonego pokarmu np. nieumytych jabłek, gruszek czy pomidorów. Dodatkowo, Klebsiella pneumoniae w jelitach może rozwinąć się wtedy, gdy pacjent nie przestrzega podstawowych zasad higieny, unika mycia rąk i dokładnego czyszczenia produktów żywnościowych.

Rozwojowi patogenów chorobotwórczych bytujących w jelitach sprzyjają choroby przewlekłe oraz stany obniżonej odporności. U niektórych pacjentów bakteria nie wywołuje objawów chorobowych. Czasami objawia się w postaci podwyższonej temperatury ciała lub gorączki, duszności, świszczącego oddechu oraz gęstej wydzieliny.

4. Klebsiella pneumoniae w ciąży

Klebsiella pneumoniae w ciąży wymaga podania odpowiednich środków farmaceutycznych. Nieleczone zakażenie tą bakterią może stanowić zagrożenie nie tylko dla matki, ale również dla płodu. W najgorszym wypadku Klebsiella pneumoniae u kobiety ciężarnej może skutkować przedwczesnym porodem, pęknięciem błon płodowych. Nieleczona infekcja może również skutkować zakażeniem u dziecka.

Bakterie Klebsiella pneumoniae w moczu ciężarnej świadczą o tym, że przyszła mama powinna poddać się odpowiedniemu leczeniu.

5. Skutki zakażenia klebsiella pneumoniae

Klebsiella pneumoniae, znana również jako pałeczka zapalenia płuc może skutkować nie tylko stanem zapalnym płuc, który objawia się wyksztuszaniem gęstej, zawierającej krew plwociny. Pałeczki Klebsiella mogą doprowadzić również do zakażenia układu moczowego, stanu zapalnego układu pokarmowego, posocznicy, a w najgorszym przypadku do śmierci pacjenta.

6. Choroby, jakie wywołuje Klebsiella pneumoniae

Klebsiella pneumoniae może być przyczyną szeregu chorób, przede wszystkim zapalenia płuc, a także:

• ropni i martwiczych zmian w płucach
• zapalenia oskrzeli
• zapalenia zatok
• zapalenia ucha środkowego
• zakażeń dróg żółciowych, układu pokarmowego i moczowego
• zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
• posocznicy

Ta bakteria może odpowiadać także za stany zapalne tkanek miękkich, zapalenie szpiku, a nawet doprowadzić do wstrząsu endotoksycznego.

U niemowląt z obniżoną odpornością bakteria może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych takich jak ciężkie zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. W najgorszym przypadku infekcja może doprowadzić do przedwczesnej śmierci malucha.

7. Kto jest najbardziej narażony na zakażenie pałeczką zapalenia płuc?

Pacjenci często zastanawiają się, kto jest najbardziej narażony na zakażenie pałeczką zapalenia płuc? Okazuje się, że bakterią Klebsiella pneumonie zarazić się mogą przede wszystkim pacjenci oddziałów szpitalnych, a także osoby z osłabioną odpornością. Szpitalne zakażenia pałeczką zapalenia płuc najczęściej obserwuje się u wcześniaków, osób w wieku podeszłym, pacjentów leżących na oddziale intensywnej terapii, pacjentów po rozległym zabiegu neurologicznym bądź kardiologicznym.

Na pozaszpitalne zakażenie bakterią Klebsiella narażone są z kolei osoby borykające się z chorobami przewlekłymi takimi jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, cukrzyca, przewlekła niewydolność nerek, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna.

8. Klebsiella pneumoniae – jak zapobiegać zakażeniom?

Bakteria wywołująca zapalenie płuc przenosi się za pośrednictwem drogi kropelkowej oraz drogi pokarmowej. Osoby, które chcą uniknąć zakażenia bakterią Klebsiella powinny przestrzegać zasad higieny osobistej. Wskazane jest dokładne mycie rąk po wyjściu z toalety czy skorzystaniu z transportu publicznego. O higienie rąk warto pamiętać również przed spożyciem posiłku, po kichaniu, kasłaniu.

Zakażenie bakterią, która wywołuje zapalenie płuc często stanowi konsekwencję spożycia brudnych owoców lub warzyw. Zapobieganie zakażeniom polega na dokładnym myciu oraz płukaniu produktów spożywczych. Osobom przebywającym w szpitalu lub wracającym z niego zaleca się często myć ręce, a także czyścić je płynem przeciwbakteryjnym na bazie alkoholu.

9. Leczenie zakażenia klebsiella pneumoniae

W związku z tym, że klebsiella pneumoniae jest oporna na działanie większości antybiotyków, stosuje się kolistynę. To tzw. antybiotyk ostatniej szansy. Podaje się go pacjentom, którzy nie odpowiadają na inne kuracje antybiotykowe.

10. Klebsiella pneumoniae a Klebsiella oxytoca

Zdarza się, że w wynikach badań laboratoryjnych pacjentów obserwuje się obecność bakterii Klebsiella oxytoca. Wyniki mogą wskazywać na obecność Klebsiella oxytoca w moczu lub obecność Klebsiella oxytoca w kale. U zdrowych pacjentów pałeczki tej bakterii nie wywołują żadnych objawów, jednak w przypadku pacjentów z obniżoną odpornością mogą one spowodować wiele szkód.

Bakteria - Gram ujemną o nazwie Klebsiella oxytoca, blisko związana z bakterią Klebsiella pneumoniae, może doprowadzić do rozwoju:

• zapalenia płuc,
• wstrząsu septycznego,
• ropnia płuc,
• infekcji dróg moczowych,
• zakażenia układu pokarmowego,
• stanu zapalnego dróg żółciowych,
• stanu zapalnego tkanek miękkich,
• stanu zapalnego szpiku kostnego,
• zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Gatunkiem Klebsiella oxytoca można zakazić się od nosiciela tej bakterii np. w warunkach szpitalnych.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.