Kwas askorbinowy w moczu – normy i nieprawidłowości
Kwas askorbinowy w moczu nie oznacza niczego niepokojącego. Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, a jej nadmiar jest wydalany przez nerki z moczem. W nadmiernej ilości stwierdza się ją u osób, które dostarczają zbyt dużą ilość tej substancji z pożywieniem i pod postacią suplementów diety. Czy to może szkodzić?
1. Co oznacza kwas askorbinowy w moczu?
Kwas askorbinowy w moczu jest obecny i nie oznacza nic niepokojącego. Witamina C (czyli kwas askorbinowy) jest rozpuszczalna w wodzie, a jej nadmiar zostaje wydalany przez nerki.
Witamina C, kwas askorbinowy (łac. acidum ascorbicum) to organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych. Ponieważ człowiek nie ma zdolności jej syntezy, musi ją dostarczać w pożywieniu (naturalnie występuje w owocach i warzywach) oraz pod postacią suplementów diety (można go znaleźć w wielu preparatach dostępnych bez recepty). Rekomendowane spożycie witaminy C dla dorosłego człowieka wynosi od 45 do 90 mg na dobę.
2. Rola kwasu askorbinowego w organizmie
Kwas askorbinowy uznaje się za niezbędny do funkcjonowania organizmu. Bierze udział w przemianach metabolicznych u ludzi, ale i zwierząt. To przede wszystkim ważny przeciwutleniacz, który zapobiega stresowi oksydacyjnemu, mogącemu prowadzić do przewlekłych stanów chorobowych: chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia, udaru, chorób neurodegeneracyjnych, komplikacji cukrzycy i chorób nowotworowych.
Niedostateczne stężenie witaminy C w organizmie objawia się osłabieniem, osłabieniem wydolności fizycznej, skłonnością do krwawień i siniaczenia, trudnym gojeniem się ran, skłonnością do infekcji, stanem zapalnym dziąseł i zębów, utratą apetytu, niedokrwistością mikrocytarną. Badanie może być również zalecane przy stosowaniu diety ubogiej w witaminę C (pozbawionej owoców i warzyw) oraz przy podejrzeniu zaburzeń wchłaniania.
Ponadto witamina C:
- aktywuje enzymy,
- ułatwia przyswajanie żelaza,
- wpływa na syntezę kortykosteroidów oraz niektórych neuroprzekaźników,
- bierze udział w przemianach tyrozyny,
- ułatwia gojenie ran,
- utrzymuje prawidłowy stan tkanki łącznej,
- wzmacnia dziąsła i zęby, zabija bakterie wywołujące próchnicę zębów,
- wspiera odporność organizmu.
3. Kwas askorbinowy w moczu za wysoki – przyczyny i konsekwencje
Kwas askorbinowy w moczu powyżej normy to sytuacja rzadka, która wskazuje na przyjmowanie dużych dawek witaminy C, ale i jej przedawkowanie. Wówczas obserwuje się zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka, a także wysypka.
Zazwyczaj metabolity witaminy C pojawiają się w moczu wskutek zażywania kompleksu witamin czy suplementów diety zawierających tę witaminę, zwłaszcza w znacznej ilości, odbiegającej od standardowego zapotrzebowania człowieka na witaminę. W takiej sytuacji nie zostaje ona przyswojona przez organizm.
Prawdopodobne jest, że przy zmniejszeniu podaży witaminy C ilość kwasu askorbinowego w moczu zmniejszy się. Nieprawidłowy wynik badania moczu warto skonsultować z lekarzem.
Warto wiedzieć, że wysokie stężenie kwasu askorbinowego powoduje zafałszowanie wyniku badania ogólnego moczu. Witamina C w moczu w za dużych stężeniach zakłóca oznaczenia glukozy, białka, hemoglobiny, esteraz leukocytowych, azotynów i bilirubiny (wykonywane za pomocą pasków testowych). Warto więc o tym pamiętać i wybierając się na badania krwi czy moczu odstawić wszelkie stosowane suplementy.
Kwas askorbinowy – czy jest szkodliwy?
Zasadniczo kwas askorbinowy nie jest magazynowany w organizmie, a jego nadmierne ilości są z niego wydalane wraz z moczem. W związku z tym przedawkowanie witaminy C jest mało prawdopodobne. Nadmiar witaminy C nie kumuluje się w organizmie i zwykle nie przekłada się na stan zdrowia, choć suplementowany regularnie w dużych dawkach może powodować nieprzyjemne dolegliwości.
Inaczej wygląda sytuacja osób, u których stwierdzono zaburzenia pracy nerek. Mowa o pacjentach z rozwiniętą kamicą (zwłaszcza szczawianową), chorych na hiperoksalurię (stwierdzone przewlekłe, nadmierne wydalanie szczawianów z moczem), z niewydolnością nerek i po ich transplantacji, a także osobach dializowanych.
Nadmierna podaż witaminy C w ich przypadku sprawia, że drogami moczowymi wydalany jest nadmiar szczawianów, które powstają wskutek wysokiego stężenia askorbinianu w organizmie. To znacznie obciąża nerki, a u osób, które nie są zdrowe, pogłębia ich dysfunkcję. Bardzo wysokie dawki kwasu askorbinowego mogą też przyczyniać się do zakwaszenia moczu oraz powstawania kamieni nerkowych.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.