Mało tłuszczu, niewiele kalorii. Alternatywa dla ryb
W głębinach kalmary to niezwykle zwinne drapieżniki, które mogą w jednej chwili zniknąć w chmurze atramentu i błyskawicznie zmienić barwę ciała. Na talerzu z kolei zadziwiają delikatnością, a przy tym należą do najbardziej subtelnych źródeł białka pochodzenia morskiego.
W tym artykule:
- Co to właściwie jest kalmar – krewniak ośmiornicy i mątwy
- Skład i wartości odżywcze – lekkość pod osłoną białka
- Czego obawia się wiele osób – cholesterol i metale ciężkie
- Dlaczego są popularne – struktura, smak i uniwersalność
- Tajemnice kalmarów – niezwykła biologia i zmysły
- Jak wybierać i przygotować kalmary, by zachować ich wartości?
Co to właściwie jest kalmar – krewniak ośmiornicy i mątwy
Kalmar to głowonóg z grupy mięczaków, bliski krewniak ośmiornicy i mątwy. Ma wydłużone ciało zakończone płetwami, dziesięć ramion, w tym dwie dłuższe macki oraz charakterystyczny dzióbek. Porusza się dzięki wyrzutowi wody przez specjalny lejek, dzięki któremu może osiągać imponującą prędkość i błyskawicznie uciekać przed drapieżnikiem. W jednej chwili wypuszcza ciemny atrament, który tworzy w wodzie zasłonę dymną i skutecznie utrudnia za sobą pościg drapieżnikom.
Gatunków kalmarów jest naprawdę sporo, od maleńkich, kilkucentymetrowych po ogromne, sięgające kilkunastu metrów długości. Ich ciało to przykład doskonałego przystosowania do życia w głębinach i zarazem źródło składników odżywczych, które docenia kuchnia wielu krajów.
Skład i wartości odżywcze – lekkość pod osłoną białka
Mięso kalmarów jest wyjątkowo lekkie i obfitujące w pełnowartościowe białko. W 100 gramach znajduje się średnio 90-100 kcal, około 16 g białka, 1-2 g tłuszczu i 2-3 g węglowodanów. To jedno z najmniej kalorycznych morskich mięs, dlatego dobrze wpisuje się w dietę osób dbających o sylwetkę.
Kalmary zawierają też sporo minerałów, m.in. selen, fosfor, potas, cynk i magnez oraz witaminy z grupy B, które wspierają układ nerwowy oraz sercowo-naczyniowy. W ich składzie obecna jest również tauryna, czyli aminokwas z działaniem antyoksydacyjnym i wzmacniającym.
Dzięki temu połączeniu kalmary dostarczają wartości odżywcze zbliżone do ryb, a przy tym mają bardzo delikatny smak i niską zawartość tłuszczu.
Czego obawia się wiele osób – cholesterol i metale ciężkie
Wielu ludzi unika kalmarów z obawy przed wysokim poziomem cholesterolu i obecnością metali ciężkich. Faktycznie, 100 gramów mięsa zawiera około 230 mg cholesterolu, ale równocześnie bardzo mało tłuszczu nasyconego, więc przy umiarkowanym spożyciu nie zwiększa to ryzyka problemów sercowo-naczyniowych.
Kalmary są też źródłem cennych kwasów tłuszczowych omega-3, które wspierają serce i układ krążenia. W przypadku metali ciężkich ich obecność stwierdza się głównie u osobników żyjących w zanieczyszczonych wodach morskich. Dlatego warto wybierać produkty z kontrolowanych łowisk lub certyfikowanych hodowli.
Kalmary spożywane w rozsądnych ilościach i z pewnego źródła są bezpiecznym i wartościowym elementem diety.
Dlaczego są popularne – struktura, smak i uniwersalność
Kalmary stały się popularne dzięki połączeniu delikatnej struktury, łagodnego smaku i szerokich możliwości kulinarnych. Ich mięso jest dość mocno sprężyste, ale za to miękkie, a po krótkiej obróbce staje się wyjątkowo soczyste. Doskonale chłonie aromaty przypraw, oliwy i zół, dlatego pasuje do wielu stylów gotowania, od śródziemnomorskiego po azjatycki. Można je grillować, dusić w sosie pomidorowym, panierować lub nadziewać warzywami.
Coraz częściej pojawiają się także w wersjach dietetycznych, np. grillowane lub pieczone bez panierki. Niska kaloryczność i wysoka zawartość białka powoduje, że kalmary są doceniane nie tylko przez smakoszy, ale i przez osoby dbające o zdrową dietę.
Tajemnice kalmarów – niezwykła biologia i zmysły
Kalmary należą do najbardziej niezwykłych stworzeń morskich. Mają ogromne oczy, dzięki którym widzą nawet w niemal całkowitej ciemności. Ich ciało może błyskawicznie zmieniać barwę dzięki komórkom pigmentowym zwanym chromatoforami. Wiele gatunków emituje delikatne światło bioluminescencyjne, które pomaga im w komunikacji i kamuflażu.
Układ nerwowy kalmarów jest bardzo rozwinięty, a ich reakcje świadczą o dużej zdolności uczenia się i dopasowywania do sytuacji. Naukowcy od lat badają włókna nerwowe tych zwierząt, ponieważ mogą pomóc w lepszym zrozumieniu pracy ludzkiego układu nerwowego. Dzięki tej biologicznej wyjątkowości kalmary poza niebanalnym przysmakiem są również fascynującym obiektem badań.
Jak wybierać i przygotować kalmary, by zachować ich wartości?
Świeże kalmary mają jasne, lekko różowate ciało i czyste, przejrzyste oczy. Warto zwracać uwagę na zapach, który powinien być delikatny i morski, bez polotu kwasowości. W sklepach częściej spotyka się wersje mrożone, które po prawidłowym rozmrożeniu zachowują tę samą wartość odżywczą co świeże.
Kalmary najlepiej pasują na krótką obróbkę termiczną, bo długie smażenie lub gotowanie spowoduje, że mięso stanie się bardzo twarde. Dobrze smakują grillowane z oliwą i cytryną, pieczone w piekarniku lub duszone w sosie pomidorowym. Można je też panierować w mące ryżowej i krótko usmażyć, aby uzyskać lekką i chrupiącą strukturę. W takiej formie zachowają większość wartości odżywczych i delikatny smak.
Źródła: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10792511/
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.