Przychodzą do lekarza za późno. Coraz więcej osób choruje na raka jelita grubego
W Polsce 28 osób dziennie umiera na raka jelita grubego. W porównaniu do Europy odnotowujemy najwięcej przypadków zachorowania na ten typ nowotworu. Powód? Niewiele osób zgłasza się na kolonoskopię. Boją się bólu i braku znieczulenia w czasie zabiegu.
- Myślę, że minister zdrowia powinien wykonać sobie kolonoskopię i powiedzieć publicznie, że nie boli, może to przekona innych do badania - twierdzi Szymon Chrostowski, prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.
1. Niewiele chętnych do badań
To musisz wiedzieć:
Rocznie w Polsce odnotowuje się 17 tys. nowych przypadków raka jelita grubego. Nowotwór ten zajmuje trzecie miejsce pod względem zachorowalności i drugie, jeśli chodzi o liczbę zgonów.
W porównaniu z Unią Europejską rejestrujemy wśród mężczyzn najwyższą umieralność. Mamy także gorsze wyniki leczenia niż kraje Europy Zachodniej.
Do lekarza chodzimy rzadko i wciąż za późno. Zbyt mało osób zgłasza się na bezpłatną kolonoskopię.
- Dane ministerialne mówią o 17 proc., z naszych analiz wynika, że zaledwie 7 proc. populacji się bada – tłumaczy Szymon Chrostowski.
Statystyki są przerażająco niskie, zwłaszcza, że od wielu lat Polska w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych prowadzi darmowe badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego.
Od 2012 roku do osób w wieku 55-64 lata ośrodki zdrowia i oddziały szpitalne wysyłają imienne zaproszenia na kolonoskopię.
Badanie wykonać mogą ci, którzy skończyli 40 lat, a w ich rodzinach był przypadek raka jelita grubego.
To musisz wiedzieć:
- Rozwijająca się choroba nie daje żadnych objawów - ten zauważysz z łatwością
Nowy program na lata 2017-2025 zakłada, że zaproszenia wysyłane będą do wszystkich, którzy ukończyli 50. rok życia.
- Mamy świetny program profilaktycznych badań przesiewowych – mówi dr Janusz Meder, prezes Polskiej Unii Onkologii. - Stawiani jesteśmy za wzorzec na tle innych krajów. Piszą o nas prestiżowe czasopisma medyczne – dodaje.
- I co z tego, skoro niewiele osób korzysta z badań? - kwituje Chrostowski.- Powodów jest wiele. Główny to strach przed bólem. Słyszałem wiele historii o tym, jak pacjenci uciekali z gabinetu – mówi.
2. Płacą, by nie bolało
W Polsce znieczulenie przy zabiegu to wciąż rzadkość.
- Wytyczne NFZ mówią, że tylko 20 proc. pacjentów może mieć podane bezpłatne znieczulenie - twierdzi Chrostowski. I dodaje: Spytaliśmy kiedyś NFZ, ile wykonano bezpłatnych znieczuleń. Nie dostaliśmy odpowiedzi, nie ma takich statystyk - oburza się Chrostowski.
Reszta chorych cierpi. Ci, którzy chcą być badani godnie, w humanitarny sposób, płacą za środek łagodzący ból. Koszt to 200-250 zł.
Sytuację pogarsza brak anestezjologów. Problem ten dotyczy głównie szpitali powiatowych.
3. Kolonoskopia - bardzo ważne badanie
Bariera psychologiczna to poważny problem, który powstrzymuje przed badaniem. Kolejnym jest niska świadomość, jak ważna jest profilaktyka. Brakuje kampanii medialnych.
- W USA gwiazdy Hollywood mówią o raku jelita grubego, informują społeczeństwo, że poddali się kolonoskopii. U nas ten temat jest wciąż wstydliwy – mówi Chrostowski.
Lekarze podkreślają, że badanie kolonoskopowe jest doskonałym sposobem, by wykryć nie tylko raka we wczesnym stadium choroby. - Można rozpoznać także fazę przednowotworową. Kolonoskopia to wielka szansa na uniknięcie raka– zaznacza Meder.
Dzięki dobrej profilaktyce, leczenie jest szybsze, a rokowania lepsze. Rak jelita grubego rozwija się długo, nawet kilkanaście lat, zazwyczaj z polipów. 94 proc. chorych stanowią osoby po 50. roku życia.
4. Może pomoże lekarz rodzinny?
Specjaliści są zgodni, że są potrzebne bardzo szybkie zmiany systemowe. Organizacje pacjenckie postulują, by zwiększyć rolę lekarza rodzinnego we wczesnym wykrywaniu nowotworów jelita grubego. Nie chodzi tylko o badanie per rectum.
Lekarz, który zna pacjenta, ma spore szansę, by przekonać go do badań przesiewowych.
Problem rozwiązać można także poprzez wprowadzenie w przychodniach POZ tzw. bilansu dla osób w wieku 45 i 60 pod kątem badania raka jelita grubego.
- Większy dostęp do znieczulenia przyczyni się także do powszechności kolonoskopii – zapewnia Chrostowski.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
