Naukowcy: popularny lek może wpływać na podejmowanie decyzji. Najnowsze odkrycie
Paracetamol (w USA - acetaminofen) to jeden z najczęściej przyjmowanych leków przeciwbólowych na świecie. Pomaga przy bólach głowy, zębów, mięśni czy przy gorączce. Naukowcy odkryli jednak, że jego działanie może nie ograniczać się jedynie do łagodzenia takich dolegliwości. Badania opublikowane w artykule "Effects of acetaminophen on risk taking" sugerują, że popularny preparat może również wpływać na emocje, a nawet na sposób, w jaki oceniamy ryzyko i podejmujemy decyzje.
W tym artykule:
Eksperyment z balonem i ukrytym ryzykiem
Badacze przeprowadzili trzy eksperymenty z udziałem 545 zdrowych młodych dorosłych. Uczestnicy otrzymali losowo 1000 mg paracetamolu (jednorazowa maksymalna dawka zalecana dla dorosłych) lub placebo.
Następnie wykonywali test znany jako Balloon Analog Risk Task (BART). Na ekranie komputera widzieli wirtualny balonik, który mogli pompować, zdobywając wirtualne pieniądze. Im większy balon, tym większa wygrana. Ale jeśli pękł, uczestnik tracił wszystko.
Okazało się, że osoby, które przyjęły paracetamol, podejmowały znacznie większe ryzyko. Częściej pompowały balon do granic wytrzymałości i częściej doprowadzały do jego pęknięcia.
- Paracetamol wydaje się zmniejszać negatywne emocje, gdy ludzie rozważają ryzykowne działania - po prostu nie czują strachu - wyjaśnił neurobiolog Baldwin Way z Uniwersytetu Stanowego Ohio cytowany przez serwis "Science Alert".
Mniej lęku, więcej odwagi?
W dwóch z trzech eksperymentów uczestnicy oceniali również, jak ryzykowne wydają im się różne sytuacje, np. obstawianie zakładu sportowego całodniowym wynagrodzeniem, skok na bungee czy jazda bez pasów bezpieczeństwa.
W jednym z badań osoby, które przyjęły paracetamol, oceniały te zachowania jako mniej ryzykowne niż grupa kontrolna. Naukowcy zauważyli, że obniżone poczucie zagrożenia pośredniczyło w zwiększonej skłonności do ryzyka, im mniejszy strach, tym więcej odwagi.
"Wyniki te wskazują, że acetaminofen może zwiększać skłonność do ryzyka, co może wynikać ze zmniejszenia percepcji zagrożeń, zwłaszcza tych silnie nacechowanych emocjonalnie" - podsumowali autorzy badania.
Niepokojące wnioski
Choć efekty wydają się mało znaczące, ich znaczenie społeczne może być ogromne.
W USA blisko jedna czwarta populacji przyjmuje paracetamol co tydzień, co oznacza, że nawet niewielkie zmiany w ocenie ryzyka mogą mieć realne konsekwencje w codziennych decyzjach, od zachowań na drodze po podejmowanie finansowych lub zdrowotnych wyborów.
Potrzebne dalsze badania
Naukowcy podkreślają, że ich praca nie dowodzi, iż paracetamol powoduje niebezpieczne zachowania, ale sugeruje, że lek może wpływać na emocjonalne mechanizmy regulujące decyzje.
Kolejne badania mają wyjaśnić biologiczne podstawy tego zjawiska oraz sprawdzić, czy podobne efekty występują w codziennych sytuacjach. - Potrzebujemy więcej badań nad wpływem paracetamolu i innych dostępnych bez recepty leków na nasze decyzje i postrzeganie ryzyka - podsumował Baldwin Way.
- Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Science Alert
- Oxford Academic
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.