Nowelizacja KPC. Jakie zmiany dla pacjentów?
Projekt zmian w Kodeksie Postępowania Cywilnego budzi kontrowersje. Jak ostrzegają Krajowi Producenci Leków, proponowane przepisy mogą ograniczyć konkurencję na rynku farmaceutycznym, pozbawić pacjentów dostępu do tańszych terapii i narazić NFZ na wielomilionowe straty. Sprzeciw wobec projektu wyraziły już Ministerstwo Zdrowia oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W tym artykule:
Nowelizacja KPC zagrożeniem dla pacjentów i budżetu NFZ
Od 2023 roku w Polsce obowiązują rozwiązania stosowane od dawna w innych krajach UE, które zmieniły zasady rozstrzygania sporów patentowych. Wprowadzono konieczność wysłuchania obu stron przed ewentualnym zakazem sprzedaży leku, obowiązek informowania sądu o postępowaniach dotyczących unieważnienia patentu oraz ograniczenie czasu na złożenie wniosku o zakaz sprzedaży do sześciu miesięcy od momentu powzięcia wiedzy o naruszeniu. Te mechanizmy zabezpieczyły system przed nadużywaniem prawa przez koncerny chcące sztucznie przedłużać monopol.
Dlaczego to takie ważne? Monopol patentowy w Europie trwa ponad 20 lat i dopiero po jego wygaśnięciu na rynek mogą wejść generyki. To one wymuszają obniżki cen, dzięki czemu NFZ w ciągu ostatnich pięciu lat zaoszczędził około 4 mld zł – tyle, ile rocznie wynosi cały budżet na stomatologię. Jak podaje Ministerstwo Zdrowia, wprowadzenie generycznych odpowiedników potrafi obniżyć koszty terapii nawet o 85–99 proc. Przykładowo, cena trastuzumabu stosowanego w leczeniu raka piersi spadła z 16 do 2 zł za jednostkę, a lenalidomidu używanego przy szpiczaku – z 40 do 0,50 zł.
Niekorzystne przepisy dla pacjentów
Eksperci podkreślają, że wcześniejsze przepisy pozwalały sądom blokować sprzedaż konkurencyjnych leków wyłącznie na podstawie wniosku monopolisty – nawet w oparciu o patenty już unieważnione. Ucierpieli na tym pacjenci, bo NFZ rozszerza dostęp do leczenia dopiero po spadku ceny. Straty ponosiła także gospodarka, bo krajowi producenci nie mogli wprowadzać swoich leków.
Tak maskuje się depresja. "Strategia radzenia sobie"
Dzięki zmianom z 2023 roku udało się uniknąć wielu nadużyć. Przykładowo próba zablokowania generycznego rywaroksabanu zakończyła się niepowodzeniem, a oszczędności NFZ tylko w ciągu 10 miesięcy sięgnęły 118 mln zł. Nowy projekt odwraca korzystne rozwiązania. – Konkurencja na rynku leków stanowi podstawę stabilności finansowej systemu refundacyjnego, a także warunek dywersyfikacji dostaw. Stworzenie możliwości wydłużania monopolu poprzez zmianę Kodeksu Postępowania Cywilnego jest działaniem na szkodę pacjentów i budżetu NFZ – ostrzega Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Krajowych Producentów Leków.
Źródło: PAP MediaRoom, Krajowi Producenci Leków
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.