Objawy cukrzycy - pierwsze symptomy, wczesna diagnoza
Objawy cukrzycy, choć zdawać by się mogło, że są wyjątkowo charakterystyczne i ich pojawienie się od razu budzi podejrzenia, często bywają przez pacjentów bagatelizowane. Szczególnie problematyczne jest wykrycie cukrzycy w sytuacji, kiedy jej przebieg jest bezobjawowy. W przypadku braku jednoznacznych objawów cukrzycy pozostają tylko badania krwi na poziom glukozy.
1. Jakie są rodzaje cukrzycy?
Wyróżnia się kilka rodzajów cukrzycy takich jak:
- cukrzyca typu 1 – spowodowana jest uszkodzeniem komórek beta trzustki, które odpowiadają za produkcję insuliny. Dotyka ona około 20% chorych na cukrzycę. Występuje głównie u osób młodych. Jedynym sposobem jej leczenia jest podawanie insuliny, aktywność fizyczna i odpowiednia dieta;
- cukrzyca typu 2 – najczęściej chorują na nią osoby starsze. Jej przyczyna jest nieprawidłowe działanie insuliny w organizmie. Choroba często występuje u osób zmagających się z nadciśnieniem i otyłością. Leczenie cukrzycy typu 2 polega na stosowaniu leków przeciwcukrzycowych, aktywności fizycznej, a także odpowiedniej diecie;
- cukrzyca LADA – ma podłoże autoimmunologiczne. Rozpoznawana jest po 35. roku życia;
- cukrzyca ciążowa – diagnozowana u kobiet w ciąży. Po urodzeniu dziecka ustępuje. Powikłanie tego typu zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę w przyszłości;
- cukrzyca monogenowa – może występować w kilku formach (MODY, cukrzyca noworodkowa, cukrzyca mitochondrialna). Powstaje w wyniku mutacji. W celu zdiagnozowania cukrzycy monogenowej przeprowadza się badania genetyczne;
- cukrzyca wtórna– ten typ cukrzycy zazwyczaj występuje z innymi zaburzeniami. Często diagnozuje się ją w krajach, gdzie występuje głód i nieprawidłowe odżywianie. Do innych typowych przyczyn cukrzycy wtórnej zalicza się: choroby trzustk, uwarunkowania genetyczne, niektóre leki, horoby gruczołów dokrewnych (np. zespół Cushinga, nadczynność tarczycy, akromegalia).
2. Objawy i pierwsze symptomy cukrzycy
Objawy cukrzycy mogą przybrać różną postać, a dolegliwości z nią związane bywają niestety bagatelizowane. Warto zwrócić na nie uwagę, a także regularnie badać krew, szczególnie, jeśli jesteśmy w grupie ryzyka. Czynniki zwiększające ryzyko pojawienia się cukrzycy to:
- otyłość i nadwaga,
- nieprawidłowa dieta,
- występowanie cukrzycy w rodzinie,
- wiek powyżej 40. lat,
- zawał serca lub udar.
Objawy cukrzycy to przede wszystkim:
- osłabienie,
- senność),
- szybkie męczenie się,
- wielomocz (częste oddawanie dużej ilości moczu),
- polidypsja, czyli zwiększone pragnienie (do kilku litrów dziennie więcej, niż ma się to w zwyczaju),
- uczucie suchości w ustach,
- zwiększony lub zmniejszony apetyt,
- nadmierne chudnięcie,
- drożczyca w okolicach narządów płciowych, w fałdach skórnych lub w jamie ustnej,
- czyraki na skórze,
- stany zapalne skóry i śluzówki,
- świąd sromu,
- zaburzenia widzenia,
- drętwienia kończyn,
- spowolnione gojenie ran,
- uczucie mrowienia w kończynach,
- zapach acetonu w wydychanym przez chorego powietrzu,
- śpiączka.
Cukrzyca typu 1 daje silniejsze i gwałtowniejsze, a przez to łatwiejsze do wykrycia, objawy cukrzycy. Także wyniki badań są jednoznaczne, z glukoza pojawia się także w moczu. Cukrzyca typu 2 pozostaje niewykrywana nawet u połowy chorych. Ten typ cukrzycy może być także bezobjawowy, a jedynym sposobem na jego wykrycie są badania.
Same objawy cukrzycy mogą być niezauważone przez długi czas. Dlatego bardzo ważne są regularne, profilaktyczne badania krwi na poziom glukozy – nieprawidłowy poziom, niezależnie od ostatniego posiłku, aktywności fizycznej i pory dnia to powyżej 200 mg%. Także badanie moczu pomaga wykryć cukrzycę, jeśli w moczu pojawi się glukoza. Dzięki nim z całą pewnością można zdiagnozować lub wykluczyć cukrzycę.
3. Wczesne rozpoznanie choroby
Nawet najmniejsze objawy cukrzycy nie powinny być bagatelizowane, ponieważ wczesne wykrycie cukrzycy jest bardzo ważne dla zdrowia chorego. Dzięki wdrożeniu odpowiedniego leczenia i kontroli cukrzycy, chory jest w mniejszym stopniu narażony na powikłania cukrzycy takie jak:
- neuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie układu nerwowego prowadzące np. do polineuropatii powodujących zaburzenia czucia;
- nefropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenia nerek prowadzące do ich niewydolności,
- retinopatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie oka prowadzące do zmętnienia soczewki, a nawet do ślepoty,
- stopa cukrzycowa, czyli zaburzenie ukrwienia stopy, prowadzące do pojawienia się wrzodów, infekcji, a nawet do martwicy i konieczności amputacji chorej kończyny,
- choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego, czyli niedokrwienie mózgu, które może prowadzić do uszkodzeń,
- choroba wieńcowa, czyli niewydolność serca i jego niewystarczające ukrwienie, to choroba, która może doprowadzić do zawału i w konsekwencji do śmierci.
Wskutek hipoglikemii, czyli niedocukrzenia, oraz hiperglikemi, czyli zbyt wysokiego poziomu cukru we krwi, może dojść także do śpiączki cukrzycowej. Duże wahania cukru we krwi są wywołane nieprawidłową kontrolą cukrzycy lub jej brakiem. Dlatego pierwsze objawy cukrzycy nie powinny pozostać bez kontroli.
4. Cukrzyca a powikłania
Po wystąpieniu pierwszych objawów cukrzycy powinniśmy udać się do lekarza. Nieleczona cukrzyca powoduje wiele powikłań takich jak:
- hipoglikemia – zazwyczaj spowodowana jest zaniedbaniami w diecie lub przyjęciem nieodpowiedniej dawki leków. Hipoglikemia to spadek poziomu glukozy we krwi. Objawia się niepokojem, osłabieniem oraz nadmierną potliwością. Jest to groźne powikłanie, które czasem może nawet doprowadzić do śmierci;
- zakwaszenie organizmu – gdy organizm nie jest w stanie pozyskać energii z glukozy, wytwarza ją poprzez spalanie tłuszczy. Podczas ich spalania powstają kwasotwórcze ciała ketonowe. Ich nadmiar wywołuje kwasicę ketonową. Jej główne objawy to bóle głowy, nudności i wymioty. Zakwaszenie organizmu jest niebezpieczne i może doprowadzić do śpiączki, a nawet śmierci;
- choroby nerek – postępująca cukrzyca prowadzi do uszkodzenia kłębuszków nerkowych. Skutkuje to niewydolnością nerek;
- choroby serca – chorzy na cukrzycę narażeni są na choroby niedokrwienne serca oraz zawał;
- udar mózgu – rozwój zmian miażdżycowych powoduje zwężenie naczyń krwionośnych. W wyniku zwężenia mózg nie jest odpowiednio ukrwiony. Z czasem może to doprowadzić do udaru;
- choroby wzroku – podwyższony poziom cukru prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki. Postępujące schorzenie wywołuje problemy z widzeniem. Może również doprowadzić do utraty wzroku;
- neuropatia cukrzycowa – objawy neuropatii nasilają się nocy. Zalicza się do nich uczucie swędzenia, pieczenia lub drętwienia stóp i dłoni. Zaawansowane stadium neuropatii może doprowadzić do problemów trawiennych, impotencji lub problemów z sercem.
Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój. Partner serwisu abcZdrowie.pl O pierwszych objawach cukrzycy możesz przeczytać też na portalu KtoMaLek.pl, dzięki któremu szybko możesz znaleźć aptekę, posiadającą Twoje leki i je zarezerwować.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.