Orzeczenie o niepełnosprawności za choroby przewlekłe. Jak je zdobyć?

Orzeczenie o niepełnosprawności to dokument, który otwiera drogę do świadczeń, ulg podatkowych i ułatwień w codziennym życiu. Coraz częściej podstawą do jego przyznania są choroby przewlekłe, które – choć nie zawsze całkowicie uniemożliwiają pracę – w istotny sposób ograniczają sprawność i wymagają stałego leczenia. Od stycznia 2025 r. katalog schorzeń został rozszerzony do 208 jednostek, a sama procedura stała się prostsza i bardziej dostępna.

Orzeczenie o niepełnosprawności uprawnia do posiadania karty parkingowejOrzeczenie o niepełnosprawności uprawnia do posiadania karty parkingowej
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

Co daje orzeczenie?

Orzeczenie potwierdza stopień niepełnosprawności i wskazuje, jakiego wsparcia potrzebuje dana osoba. Na jego podstawie można uzyskać m.in.:

  • świadczenie wspierające (nawet do 4134 zł miesięcznie),

  • rentę socjalną lub rodzinną,

  • ulgi podatkowe i zniżki na transport,

  • kartę parkingową,

  • dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych, sprzętu czy likwidacji barier,

  • dodatkowe przywileje w pracy (krótszy czas pracy, dłuższe przerwy, dodatkowy urlop).

Jak czytamy na stronie rządowej: "Jest formalnym potwierdzeniem, że jesteś osobą niepełnosprawną. Na jego podstawie możesz starać się o różne świadczenia, ulgi i uprawnienia".

Jakie choroby przewlekłe kwalifikują do orzeczenia?

W nowym katalogu uwzględniono choroby przewlekłe, które w sposób trwały ograniczają codzienne funkcjonowanie. Należą do nich m.in.:

  • choroby układu krążenia – niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze z powikłaniami, choroba wieńcowa, miażdżyca zarostowa,

  • choroby układu oddechowego – przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma o ciężkim przebiegu, przewlekłe choroby płuc prowadzące do niewydolności oddechowej,

  • choroby metaboliczne i endokrynologiczne – cukrzyca z powikłaniami (retinopatia, nefropatia, neuropatia), przewlekłe choroby tarczycy czy trzustki,

  • choroby neurologiczne – stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, padaczka, stany po udarach mózgu z trwałymi następstwami,

  • choroby układu pokarmowego – choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekłe zapalenie trzustki, marskość i niewydolność wątroby,

  • choroby układu moczowo-płciowego – przewlekła niewydolność nerek, wielotorbielowatość nerek, przewlekłe schorzenia pęcherza i dróg moczowych,

  • choroby psychiczne o przewlekłym charakterze – depresja, choroba afektywna dwubiegunowa, schizofrenia, zaburzenia lękowe, zespoły otępienne.

To właśnie ich długotrwały przebieg, konieczność systematycznego leczenia i wpływ na codzienne życie sprawiają, że mogą być podstawą do uzyskania orzeczenia.

Nowe zasady od sierpnia 2025 r.

Zmiany objęły także skład komisji orzekających. Od 14 sierpnia 2025 r.:

  • w komisjach mogą zasiadać także lekarze w trakcie specjalizacji,

  • wprowadzono wstępną analizę dokumentacji, co przyspiesza decyzje,

  • w uzasadnionych przypadkach orzeczenie może być wydane bez osobistego stawiennictwa chorego.

Minister ds. polityki społecznej Łukasz Krasoń chwali zmiany. – To kolejny krok ku bardziej sprawiedliwemu i dostępnemu systemowi orzecznictwa – powiedział polityk w wypowiedzi cytowanej przez Infor.

Jak uzyskać orzeczenie – krok po kroku

Aby uzyskać orzeczenie, potrzeba podjąć kilka ważnych kroków. Od upewnienia się, czy orzeczenie przysługuje, aż po odbiór dokumentu.

  • Sprawdzenie warunków – orzeczenie może otrzymać osoba, która ukończyła 16 lat, a jej sprawność jest naruszona w stopniu wpływającym na pracę, codzienne funkcjonowanie lub wymagającym korzystania ze sprzętu wspomagającego.

  • Zgromadzenie dokumentacji medycznej – potrzebne są aktualne zaświadczenia lekarskie, wypisy ze szpitala, wyniki badań i inne dokumenty potwierdzające trwałość schorzeń.

  • Złożenie wniosku – dokumenty należy dostarczyć do powiatowego lub miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

  • Oczekiwanie na wezwanie – komisja może zaprosić zainteresowaną osobę na badanie lub wydać decyzję zaocznie, jeśli dokumentacja jest wystarczająca.

  • Odbiór orzeczenia – dokument określa stopień niepełnosprawności, symbol przyczyny oraz okres jego ważności.

Wystąpienie o świadczenia – po uzyskaniu orzeczenia można składać wnioski o konkretne świadczenia i ulgi w OPS, PCPR, ZUS, KRUS, urzędzie skarbowym czy PFRON.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Infor
  2. Gov.pl
  3. Poradnik Przedsiębiorcy

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić
Symbol świąt. Jemioła jest trująca, ale może wspomagać ciśnienie krwi
Symbol świąt. Jemioła jest trująca, ale może wspomagać ciśnienie krwi
Obwód uda może świadczyć o ryzyku zgonu? Naukowcy wiedzą, ile cm to minimum
Obwód uda może świadczyć o ryzyku zgonu? Naukowcy wiedzą, ile cm to minimum
Polacy przejadają się w święta. "Zapalenie trzustki, żołądka czy przełyku"
Polacy przejadają się w święta. "Zapalenie trzustki, żołądka czy przełyku"
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia