Pierwsze objawy cukrzycy
Objawy kliniczne cukrzycy są bardzo różnorodne, a ich nasilenie znacznie zróżnicowane: od stanów zagrożenia życia (kwasica ketonowa, śpiączka) do bezobjawowych pacjentów z przypadkowo wykrytą cukrzycą. Objawy, jakie mogą pojawić się u chorego, związane są z typem cukrzycy (typ 1, 2) zależą od etapu, na jakim została zdiagnozowana choroba.
1. Objawy cukrzycy typu 1
Cukrzyca typu 1 najczęściej dotyka młodych ludzi, u których objawy pojawiają się nagle, nasilają się w ciągu kilku dni, dając dość charakterystyczny obraz choroby. Objawy cukrzycy typu 1:
- wzmożone pragnienie (chory wypija nawet kilkanaście litrów wody dziennie),
- wielomocz,
- częste oddawanie moczu w nocy,
- zmniejszenie masy ciała,
- zmęczenie i osłabienie.
Objawy cukrzycy typu 1 to: bardzo szybkie chudnięcie (nawet o 10 lub więcej kilogramów w krótkim czasie 1–2 mies.), znacznie zwiększone pragnienie (kilka litrów w ciągu doby) oraz zwiększone oddawanie moczu, częste infekcje (np. angina), senność, osłabienie. Objawy cukrzycy typu 2 to: częste infekcje bakteryjne oraz grzybicze (np. skóry), senność, osłabienie, czasami zwiększone pragnienie i oddawanie moczu (ale nie tak nasilone, jak w cukrzycy typu 1), oraz pogorszenie widzenia.
Powyższe objawy (pragnienie, wielomocz) wynikają z osmotycznych właściwości glukozy. Jej wysokie stężenie we krwi uniemożliwia nerkom prawidłowe funkcjonowanie i w wyniku tego w moczu pojawiają się duże stężenia glukozy. Łącznie z glukozą przedostają się do moczu znaczne ilości wody (działanie osmotyczne) – obserwujemy wówczas wielomocz.
Narastający wielomocz powoduje kompensacyjne wzmożone pragnienie, aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu. Jednak bardzo szybko równowaga ta zostaje zachwiana i dochodzi u pacjentów do odwodnienia oraz w konsekwencji spadku masy ciała, zmęczenia i osłabienia. Spadek masy ciała jest także spowodowany rozpadem (katabolizmem) białek i tłuszczów organizmu. Dochodzi do tego w wyniku niedoboru insuliny. Ponadto dość często obserwowane są objawy dodatkowe:
- skurcze mięśni (najczęściej łydek),
- zaburzenia rytmu serca (uczucie kołatania),
- zaburzenia widzenia,
- zakażenia grzybicze (obejmujące jamę ustną oraz okolice narządów płciowych) i bakteryjne.
Zdarza się, że mimo występowania niepokojących objawów chorzy nie zgłaszają się do lekarza. Gwałtowne zmiany, jakie zachodzą w organizmie chorego, doprowadzają do nasilenia zaburzeń i rozwoju kwasicy ketonowej. Stan ten jest wynikiem nadmiernego katabolizmu (rozpadu) tkanki tłuszczowej, do którego dochodzi w wyniku braku (niedoboru) insuliny. Podczas tych przemian powstają ciała ketonowe (kwasy), które są dla organizmu człowieka związkami toksycznymi. Cukrzycowa kwasica ketonowa jest pierwszym objawem choroby u około 5–10% pacjentów z cukrzycą typu 1. Głównymi objawami kwasicy ketonowej są:
- nasilone pragnienie i wielomocz,
- nudności, wymioty,
- bóle brzucha,
- odwodnienie,
- zaburzenia świadomości,
- oddech Kussmaula (głęboki i powolny).
Chorzy z objawami cukrzycowej kwasicy ketonowej wymagają hospitalizacji.
Zobacz także:
- 7 gwiazd, które chorują na cukrzycę
- Pięć chorób, które można pomylić z cukrzycą
- Co powinien wiedzieć każdy chory na cukrzycę?
- Czym różni się cukrzyca typu 1 od cukrzycy typu 2?
- Czy cukrzyca jest dziedziczna?
2. Objawy cukrzycy typu 2
U większości pacjentów z cukrzycą typu 2 trudno jednoznacznie ustalić początek choroby. Rozpoznanie stawiane jest zazwyczaj bardzo późno i dość często przypadkowo. Objawy stwierdzane w momencie rozpoznania są znacznie zróżnicowane: od ich braku do groźnie przebiegających stanów zagrożenia życia. W związku z długim okresem bezobjawowym nierozpoznana i nieleczona cukrzyca niesie ryzyko podstępnie przebiegających uszkodzeń narządów wewnętrznych. Często dopiero objawy ze strony uszkodzonych narządów wewnętrznych doprowadzają do właściwego rozpoznania. Do zauważalnych objawów cukrzycy typu 2 zaliczamy:
- objawy osmotyczne (podobnie jak w cukrzycy typu 1): wzmożone pragnienie, wielomocz, oddawanie moczu w nocy, zaburzenia widzenia, zmęczenie, osłabienie;
- nawracające zakażenia grzybicze i bakteryjne (np. infekcje dróg moczowych);
- makroangiopatię (choroby dużych naczyń): chorobę niedokrwienną serca, zawał, choroby naczyń mózgowych (udar mózgu), choroby naczyń obwodowych (wysiłkowy ból kończyn dolnych);
- mikroangiopatię (choroby małych naczyń): upośledzenie widzenia (retinopatia), uszkodzenie nerek (nefropatia), neuropatię (uszkodzenie nerwów obwodowych) objawiającą się: owrzodzeniami stopy, zanikiem mięśni.
Większość chorych na cukrzycę typu 2 jest po 40 r.ż. i obserwuje się u nich znaczną nadwagę lub otyłość (nawet w 85%), najczęściej typu brzusznego.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.