Przewlekła białaczka limfocytowa i jej objawy
Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest chorobą nowotworową, wywodzącą się z podtypu białych krwinek zwanych limfocytami. W przebiegu choroby dochodzi do zajęcia szpiku kostnego, krwi i węzłów chłonnych przez nieprawidłowe limfocyty, które często wypierają prawidłowe komórki układu krwiotwórczego. W przeciwieństwie do prawidłowych limfocytów zmutowane limfocyty nie są w stanie chronić organizmu przed infekcjami.
W tym artykule:
Na przewlekłą białaczkę limfocytową chorują dorośli przeważnie w wieku powyżej 50 lat. Przebieg choroby może być długotrwały, w przeciwieństwie do ostrych białaczek, kiedy stan chorego pogarsza się z dnia na dzień. Przyczyny choroby nie są znane.
Objawy i fazy choroby
Choroba zwykle rozwija się podstępnie, a pierwsze objawy nie są charakterystyczne. Czasami pierwszym symptomem choroby jest powiększenie węzłów chłonnych w okolicy szyi, pachy lub pachwiny, co skłania chorego do udania się do lekarza. Niektórzy dowiadują się o chorobie podczas okresowych badań lekarskich i laboratoryjnych.
Objawami PBL mogą być:
- zmęczenie,
- pogorszenie tolerancji wysiłku,
- uczucie duszności,
- zakażenia skóry lub innych części ciała,
- przewlekające się infekcje górnych dróg oddechowych lub zapalenia płuc,
- utrata masy ciała,
- intensywne pocenie, zwłaszcza w nocy,
- ucisk i ból w lewym podżebrzu – z powodu powiększonej śledziony.
Jak się rozpoznaje przewlekłą białaczkę limfocytową?
W celu rozpoznania choroby lub oceny odpowiedzi na leczenie bądź jej postępu wykonuje się badanie krwi obwodowej (morfologia krwi z rozmazem) oraz często też badanie szpiku kostnego. Niekiedy wskazane jest też pobranie chirurgiczne powiększonego węzła chłonnego.
Pobranie szpiku
Szpik pobiera się z okolicy mostka lub z miednicy (decyzja należy do wykonującego zabieg lekarza). Pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe, a następnie lekarz specjalną igłą wkłuwa się w kość, gdzie znajduje się szpik kostny, po czym pobiera próbki, zasysając odrobinę szpiku strzykawką. Samo nakłucie szpiku w relacji pacjentów jest bezbolesne, pacjent może jednak odczuwać moment pobrania jako delikatne ssanie lub rozpieranie.
Następnie próbki wysyłane są do laboratorium do specjalnego wybarwienia, aby było widać komórki, a lekarz dokonuje oceny szpiku pod mikroskopem.
Wykonywane jest też tzw. badanie immunofenotypowe (określenie składu białek na powierzchni komórek) oraz badania genetyczne. Rozpoznanie ustala się, jeśli w 1 ul krwi stwierdza się powyżej 5 tys. limfocytów o charakterystycznym immunofenotypie.
Źródła
- Stęplewska-Mazur K. Patologia układu krwiotwórczego, Śląska Akademia Medyczna, Katowice 2000, ISBN 83-87114-23-5
- Dmoszyńska A., Robak T. Podstawy hematologii, Czelej, Lublin 2003, ISBN 83-88063-94-4
- Hołowiecki J. (red.), Hematologia kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, ISBN 978-83-200-3938-2
- Urasiński I. Hematologia kliniczna, Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin 1996, ISBN 83-86342-21-8
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.