Stłuszczenie wątroby (alkoholowe i niealkoholowe — NAFLD) przyczyny, grupa ryzyka, objawy

Niegdyś uważano, że jedyną przyczyną stłszuczenia wątroby, czyli odkładania się tłuszczu w komórkach wątroby, jest nadużywanie alkoholu. Dzisiaj wiadomo, że nie jest to jedyna przyczyna i również osoby, które nie spożywają alkoholu, mogą na nią zapaść. Taki stan nazywany jest niealkoholowym stłuszczeniem wątroby.

Należą do nich osoby z otyłością i nadwagą, ale również ci, którzy mają predyspozycje genetyczne do tycia, prowadzą niewłaściwy tryb życia – mają mało aktywności fizycznych i źle się odżywiają, nadużywają leków lub cierpią na zaburzenia hormonalne.

Warto tu podkreślić, że predyspozycje genetyczne do rozmieszczenia tkanki tłuszczowej – w szczególności typ otyłości „gruszka” lub „jabłko”), a także tempo przemiany materii, mogą być dziedziczne. Na cechy dziedziczne nie mamy jednak większego wpływu.

Możemy za to panować nad stylem życia. Niestety, badania wykazują, że coraz mniej się ruszamy i coraz gorzej się odżywiamy. Nie spożywamy posiłków regularnie, nie dbamy o większą aktywność fizyczną i dzięki temu możliwość do zachorowania na stłuczenie wątroby, a także inne przypadłości, jest znacznie większa.

Alkoholowe stłuszczenie wątroby

Wyróżniamy stłuszczenie wątroby, którego przyczyną jest przede wszystkim spożywanie w nadmiarze alkoholu. Ten rodzaj dolegliwości często rozpoznawany jest podczas badań w kierunku innych schorzeń lub w stadium zaawansowanego uszkodzenia wątroby.

Należy zaznaczyć, że organ ten pełni wiele ważnych funkcji w ciele człowieka. Odpowiada za filtrowanie toksyn z krwi, wspomaga trawienia spożytych produktów żywnościowych, reguluje stężenie cukru i cholesterolu we krwi, pełni ważną rolę w eliminowaniu infekcji i chorób.

Wątroba jest w stanie wytworzyć nowe komórki wątrobowe, ale długotrwałe nadużywanie alkoholu (picie zbyt dużych ilości) przez wiele lat może zmniejszyć jej zdolność do regeneracji. Może to spowodować poważne i trwałe uszkodzenie tego ważnego organu. Taka sytuacja może skutkować alkoholowym stłuszczeniem wątroby.

U znacznej części osób choroba rozwija się w sposób bezobjawowy. Czasami jednak mogą pojawić się takie dolegliwości jak:

• obniżony apetyt,
• zmniejszenie masy ciała,
• zażółcenie oczu i skóry (żółtaczka),
• obrzęki w okolicach kostek i brzucha
• nadmierna senność i zmęczenie,
• słabe samopoczucie,
• wymiotowanie krwią,
• krew w stolcu.

• Antyoksydanty a niealkoholowe stłuszczenie wątroby
• Choroby wątroby - stłuszczenie wątroby, uszkodzenie wątroby, WZW
• Alkoholowe choroby wątroby

NAFLD - niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby

Wraz z rozwojem diagnostyki i możliwością wykonywania ultrasonografii i biopsji wątroby, lekarze dowiedzieli się, że stłuszczenie wątroby może powstać także u osób, które piją alkohol od czasu do czasu lub wcale.

Wyróżniono zatem drugi tym stłuszczenia wątroby, a mianowicie niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby w skrócie NAFLD. Odkładanie się tłuszczu w hepatocytach – komórkach wątroby, może dotyczyć również kobiet po powikłaniach w ciąży – w trzecim trymestrze – lub po porodzie. Takie stłuszczenie wątroby nazywamy ostrym stłuszczeniem wątroby ciężarnych.

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby najczęściej dotyczy osób z otyłością i nadwagą. Zachorować jednak mogą również osoby chore na cukrzycę, jak również osoby cierpiące na zaburzenie gospodarki lipidowej. W grupie ryzyka zachorowania na stłuszczenie wątroby zalazły się również osoby cierpiące na wirusowe zapalenie wątroby typu C, a także osoby, u których zdiagnozowano polekowe uszkodzenie wątroby.

Niestety, stłuszczenie wątroby i niealkoholowe stłuszczenie wątroby często rozwija się bezobjawowo. Tylko czasami możemy zaobserwować:

• większe zmęczenie,
• osłabienie,
• powiększenie wątroby,
• gorsze samopoczucie,
• powiększenie śledziony.

Przy większych nieprawidłowościach i rozwoju choroby, możemy odczuwać uczucie dyskomfortu pod żebrami.

Wielu pacjentów zastanawia się, jak odtłuścić wątrobę naturalnymi metodami? Okazuje się, że jednym z najważniejszych kroków do poprawienia swojego stanu zdrowia jest po prostu zmiana dotychczasowego trybu życia oraz sposobu żywienia. Odtłuszczanie wątroby naturalnymi sposobami uwzględnia stosowanie odpowiedniej ilości witamin oraz składników mineralnych. Szczególnie ważne jest dostarczenie do organizmu takich substancji jak:

• witamina A,
• witaminy z grupy B,
• witamina C,
• witamina K,
• witamina E,
• cynk,
• selen.

Stosowanie suplementów diety na wątrobę również może przyczynić się do poprawy samopoczucia oraz stanu zdrowia pacjentów chorujących na stłuszczenie wątroby. Spośród preparatów apetycznych na szczególną uwagę zasługują suplementy zawierające sylibinę, fosfolipidy roślinne czy ostropest plamisty. Ostatnia z substancji skutecznie chroni wątrobę oraz nerki przed niszczącym wpływem różnych toksyn i trucizn. Działa silnie spazmolitycznie, przeciwzapalnie oraz regenerująco na komórki wątrobowe.

Warto jednak mieć na uwadze, że preparatów w postaci tabletek, kapsułek, proszków lub płynów, nie powinno się traktować jako substytutu prawidłowej, zbilansowanej diety. Suplementy z apteki powinny pełnić funkcję środka wspomagającego leczenie problemu jakim jest stłuszczona wątroba.

Dieta w stłuszczeniu wątroby powinna być bogata w produkty lekkostrawne, które obfitują w pełnowartościowe białko. Pacjenci, którym doskwiera obtłuszczona wątroba nie powinni unikać chudych ryb, jogurtów naturalnych, chudego mięsa drobiowego, króliczego, wołowego, chudych wędlin, twarożków, płatków owsianych, kaszy gryczanej, kaszy jęczmiennej, kaszy bulgur, ryżu brązowego pełnoziarnistego, ciemnego pieczywa.

Dieta na stłuszczenie wątroby u dzieci i dorosłych uwzględnia także spożywanie:

• dużej ilości sałaty,
• papryki,
• pomidorów,
• brokułów,
• ogórków,
• rzodkiewek,
• owoców cechujących się niskim indeksem glikemicznym (owoce jagodowe, wiśnie, pomarańcze, grejpfruty, cytryny).

Osoby, które lubią doprawiać potrawy przyprawami mogą sięgać po bazylię, kolendrę, koper włoski, majeranek. Niewskazane jest używanie kostek rosołowych, wegety oraz mocno doprawionych sosów.

Potrawy smażone i duszone należy zastąpić potrawami pieczonymi lub przygotowywanymi na parze. Dania powinno się spożywać regularnie, od czterech do pięciu razy na dobę.

Jak leczyć wątrobę za pomocą odpowiednich nawyków żywieniowych? Okazuje się, że bez względu na to, czy pacjentowi dolega stłuszczenie wątroby 1 stopnia czy stłuszczenie wątroby 3 stopnia, najważniejszą zasadą żywieniową jest abstynencja alkoholowa, (całkowita rezygnacja z drinków, wódek czy piwa).

Badania diagnostyczne wykonywane w celu ustalenia diagnozy i określenia rodzaju oraz stopnia zaawansowania stłuszczenia wątroby obejmują:

• badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej (widoczna jest tu wzmożona echogeniczność wątroby oraz jej powiększenie),
• próby wątrobowe, z oznaczeniem aminotransferazy alaninowej (ALT), aminotransferazy asparaginianowej (AST), fosfatazy alkalicznej (ALP), gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP). Panel wątrobowy powinien uwzględniać także oznaczenie poziomu bilirubiny całkowitej (BIL).
• lipidogram, uwzględniający poziom cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL oraz HDL, trójglicerydów.

Jakie inne badania warto wykonać, jeśli podejrzewamy u siebie stłuszczenie wątroby? Wielu lekarzy prócz prób wątrobowych czy lipidogramu zleca także zbadanie poziomu glukozy we krwi oraz wskaźnika INR (international normalized ratio).

Jakie leki na stłuszczenie wątroby są najczęściej przepisywane pacjentom? Spośród najczęściej przepisywanych środków leczniczych warto wyróżnić:

• kwas ursodeoksycholowy, określany również mianem UDCA,
• kwas tiazolidynokarboksylowy, nazywany także TCA,
• L-asparaginian L-ornityny, znany także pod nazwą LOLA.

Środki farmaceutyczne, można łączyć z naturalnymi suplementami diety oraz ziołami, ale przed zastosowaniem ich należy koniecznie porozmawiać z lekarzem prowadzącym terapię. Dlaczego? Ponieważ niektóre naturalne zioła mogą wchodzić w interakcję z substancjami aktywnymi leków.