Superfoods, które naprawdę działają. A które to marketing?
Niektóre superfoods faktycznie mają imponujące właściwości potwierdzone badaniami i m.in. wspierają odporność, zmniejszają stany zapalne i poprawiają pracę mózgu. Inne to głównie efekt dobrego marketingu, który sprytnie wykorzystuje modę na zdrowy styl życia. W tym artykule oddzielamy fakty od fikcji i sprawdzamy, które superfoods naprawdę warto uwzględnić w codziennej diecie, a które można sobie odpuścić.
W tym artykule:
Superfoods, które mają potwierdzone działanie
Jagody (np. borówki, jagody acai, aronia) Zawierają duże ilości antyoksydantów, w tym antocyjany, które pomagają chronić komórki przed stresem oksydacyjnym. Sok z jagód wspiera pamięć, krążenie i zmniejszają stany zapalne w organizmie.
Jarmuż Bogaty w witaminę A, C, K, a także wapń i błonnik. Wspiera oczyszczanie organizmu, pomaga regulować poziom cholesterolu i dostarcza chlorofil, który działa ochronnie na komórki.
Czosnek Naturalny antybiotyk, który zawiera allicynę o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwzapalnych. Wspiera odporność i obniża ciśnienie krwi.
Siemię lniane Doskonałe źródło kwasów omega-3 pochodzenia roślinnego, lignanów (o działaniu antynowotworowym) i błonnika wspomagającego trawienie. Reguluje gospodarkę hormonalną i poziom cukru we krwi.
Imbir Znany ze swojego działania przeciwzapalnego, przeciwwymiotnego i wspierającego trawienie. Łagodzi bóle mięśni i poprawia krążenie.
Kurkumina (z kurkumy) Substancja aktywna o potwierdzonym działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. Wspiera zdrowie stawów, mózgu i układu sercowo-naczyniowego, zwłaszcza w połączeniu z piperyną (z pieprzu czarnego), która zwiększa jej wchłanianie.
Zielona herbata Bogata w katechiny, szczególnie EGCG, czyli silny przeciwutleniacz, który wspiera metabolizm, chroni serce i działa przeciwnowotworowo.
Orzechy włoskie Naturalne źródło kwasów omega-3, białka i przeciwutleniaczy. Wspierają pracę mózgu, zdrowie serca i poprawiają profil lipidowy.
Kakao (prawdziwe, niesłodzone) Zawiera flawonoidy wspomagające pracę mózgu i układu krążenia, a także magnez i tryptofan poprawiające nastrój. Ważne, by wybierać kakao o wysokiej zawartości kakao, bez dodatku cukru.
Fermentowane produkty (np. kimchi, kapusta kiszona, kefir) Naturalne probiotyki, które wspierają florę jelitową, a tym samym odporność, trawienie i równowagę metaboliczną. Szczególnie ważne przy stresie, antybiotykoterapii i osłabionej odporności.
Superfoods przereklamowane lub źle zrozumiane
Jagody goji Choć zawierają witaminy i przeciwutleniacze, ich działanie nie odbiega znacząco od rodzimych owoców. Importowane, drogie i przetworzone tracą część swoich właściwości podczas suszenia i transportu.
Chlorella i spirulina Algi te mają ciekawe wartości odżywcze, jednak wiele suplementów zawiera ich śladowe ilości, a ich przyswajalność bywa ograniczona. Często są przeceniane jako oczyszczające z metali ciężkich, choć brakuje jednoznacznych dowodów klinicznych potwierdzających ten efekt u ludzi.
Woda kokosowa Działa nawadniająco, ale jej popularność jako cudownego eliksiru zdrowia jest mocno przesadzona. Zawiera cukry i elektrolity, ale nie ma żadnych magicznych właściwości, których nie zapewniłaby np. woda z cytryną i szczyptą soli.
Olej kokosowy Przez lata promowany jako tłuszcz idealny, dziś wiemy, że zawiera dużo nasyconych kwasów tłuszczowych, które w nadmiarze również mogą obciążać serce. Umiarkowane spożycie nie zaszkodzi, ale nie warto traktować go jako superzdrowego tłuszczu, który można jeść bez ograniczeń.
Matcha Zielona herbata w proszku faktycznie ma przeciwutleniacze, ale jej działanie nie jest dziesięciokrotnie silniejsze niż zwykłej zielonej herbaty. To marketingowe uproszczenie. A wysoka cena nie zawsze idzie w parze z jakością.
Sok z noni Określany cudownym lekiem na wszystko, od trawienia po nowotwory. Nie ma jednak mocnych dowodów naukowych na jego skuteczność. Do tego jego smak, cena i jakość bywają wątpliwe.
Acai w proszku lub tabletkach Świeże jagody acai są odżywcze, ale sproszkowane wersje, które dominują na rynku, często są silnie przetworzone i pozbawione wielu cennych związków. Ich działanie nie przewyższa lokalnych owoców jagodowych.
Syrop z agawy Często reklamowany jako zdrowszy zamiennik cukru, a zawiera bardzo dużo fruktozy, nawet więcej niż syrop glukozowo-fruktozowy. Może nawet obciążać wątrobę i sprzyjać insulinooporności, jeśli jest spożywany regularnie w dużych ilościach.
Produkty z superfoods (np. batoniki, jogurty, granole) Wiele gotowych produktów zawiera jedynie śladowe ilości reklamowanych superfoods, za to sporo cukru, sztucznych dodatków i niskiej jakości tłuszczów. Sam napis na etykiecie nie gwarantuje wartości odżywczych.
Detoksy sokowe z dodatkiem superfoods Soki z dodatkiem spiruliny, chlorelli lub trawy pszenicznej nie oczyszczają cudownie organizmu. Organizm oczyszcza się sam, dzięki wątrobie, nerkom i jelitom, a sokowy detoks często oznacza jedynie deficyt kalorii i efekt jojo.
Jak nie dać się nabrać?
W świecie żywienia superfood często działa jak zaklęcie, ale głównie marketingowe. Żeby nie dać się nabrać, warto:
- czytać składy - jeśli produkt zawiera 1 proc. acai, a reszta to cukier i aromaty, lepiej go ominąć;
- sprawdzać źródła - zamiast wierzyć reklamom, warto sięgnąć po rzetelne publikacje i opinie specjalistów;
- zachować proporcje - żaden modny składnik nie zrekompensuje diety pełnej przetworzonego jedzenia;
- wybierać lokalnie - świeże, dostępne warzywa i produkty często są cenniejsze niż egzotyka z drugiego końca świata;
- zadawać pytania - zanim coś trafi do koszyka, zapytaj siebie czy tego potrzebujesz, czy to tylko dobrze wygląda w mediach społecznościowych.
Nie każdy superfood to cudowny składnik, a wiele z nich zawdzięcza popularność głównie marketingowi. Często nawet bardziej skuteczne są proste, lokalne produkty. Liczy się działanie, a nie egzotyczna nazwa. Świadome wybory w diecie nie muszą być modne, wystarczy, że są mądre.
To, że niektóre z wymienianych produktów są przereklamowane, nie oznacza, że są niezdrowe. Problem w tym, że ich "magiczne" właściwości rzadko dorównują opisom sprzedawców. W świecie sprzedaży często stosuje się triki, które nie kłamią, ale też nie mówią całej prawdy. Dlatego warto zachować zdrowy rozsądek i nie gromadzić w kuchennej szafce wszystkich możliwych superfoods w nadziei na pełne zdrowie. Taka strategia nie zastąpi zróżnicowanej, wartościowej diety.
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.