Te składniki zmieniają się w toksyny, gdy odgrzewasz potrawę drugi raz

Nie każde danie zachowuje się tak samo po ponownym podgrzaniu. Wpływ mają tu m.in. temperatura, struktura chemiczna składników i sposób przechowywania. Niektóre produkty, takie jak ryż, szpinak lub buraki zawierają związki, które po podgrzaniu drugi raz mogą przekształcać się w substancje szkodliwe, np. azotyny lub toksyny bakteryjne.

Ciepło wpływa też na białka, zmienia ich strukturę i powoduje, że stają się trudniejsze do strawienia. Dlatego liczy się nie tylko to, co jesz, ale też jak i ile razy to podgrzejesz.

Szpinak i buraki są zdrowe, ale tylko wtedy, gdy obchodzi się z nimi rozsądnie. Zawierają naturalne azotany, które po ponownym podgrzaniu mogą przekształcać się w azotyny, czyli związki niekorzystne dla zdrowia, zwłaszcza przy częstym spożyciu.

Azotyny mogą wpływać na krążenie, obciążają wątrobę, a w większych ilościach są szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci. Problem pojawia się wtedy, gdy takie warzywa są długo przechowywane w temperaturze pokojowej lub podgrzewane kilkukrotnie. Najlepiej zjadać je od razu po przygotowaniu lub przechowywać w lodówce i unikać ich ponownego ogrzewania. Zwłaszcza gdy trafiają do zupy, sosu albo farszu.

Ryż wydaje się bezpieczny, bo to przecież tylko dodatek, który jest lekki, neutralny i pasujący do wszystkiego. A jednak to właśnie on bywa częstą przyczyną zatruć pokarmowych, zwłaszcza gdy jest przechowywany w nieodpowiednich warunkach i odgrzewany.

Surowy ryż może zawierać przetrwalniki bakterii Bacillus cereus, które nie giną podczas gotowania. Gdy ugotowany ryż zostaje w temperaturze pokojowej, bakterie te szybko się namnażają i wytwarzają toksyny odporne na ciepło. Odgrzewanie nie rozwiązuje problemu, ponieważ potrawa może wyglądać i pachnieć normalnie, ale szkodzić. Dlatego najlepiej ryż szybko ostudzić, wstawić do lodówki i zjeść w ciągu doby.

Mięso, zwłaszcza drobiowe, wymaga ostrożności nie tylko podczas przygotowania, ale też przy odgrzewaniu. Wysoka temperatura zmienia strukturę białek, przez co po ponownym podgrzaniu stają się one trudniejsze do strawienia i mogą obciążać układ pokarmowy.

Problemem są też bakterie, które szybko rozwijają się w mięsie przechowywanym w niewłaściwych warunkach, zwłaszcza jeśli przez kilka godzin stoi w temperaturze pokojowej. W tym czasie mogą powstać toksyny, które nie zawsze znikają podczas ponownego podgrzewania. Dlatego po ugotowaniu mięso trzeba jak najszybciej schłodzić, przechowywać w lodówce i odgrzewać tylko raz, najlepiej w temperaturze powyżej 70°C. Tylko wtedy ryzyko zatrucia będzie naprawdę mniejsze.

Grzyby, choć są aromatyczne i pełne smaku to nie najlepiej znoszą ponowne podgrzewanie. Białka w tych produktach są dość wrażliwe i przy ponownym podgrzaniu mogą się zmienić tak, że organizmowi będzie trudniej je strawić. Efektem mogą być bóle brzucha, wzdęcia lub uczucie ciężkości.

Dodatkowo, jeśli danie z grzybami długo stoi w cieple, mogą rozwinąć się w nim bakterie, które nie zawsze są unieszkodliwiane przez samo podgrzanie. Dlatego najlepiej grzyby zjeść zaraz po przygotowaniu lub odgrzewać tylko wtedy, gdy były szybko schłodzone i dobrze przechowywane. Szczególnie ostrożnym warto być w przypadku dzikich gatunków.

Potrawy z jajkami, takie jak jajecznica, omlet lub zapiekanki, nie zawsze nadają się do ponownego podgrzania. Białko jaj zmienia swoją strukturę pod wpływem ciepła, a przy kolejnym podgrzaniu może stać się ciężkostrawne i mniej wartościowe. Dodatkowo, jeśli danie z jajkami długo stało w temperaturze pokojowej, rośnie ryzyko rozwoju bakterii, zwłaszcza Salmonelli.

Toksyny, które mogą się wtedy pojawić, nie zawsze zostają zneutralizowane przez samo ogrzanie. Dlatego najlepiej jeść jajka zaraz po przygotowaniu albo szybko je schłodzić. Odgrzewaj je tylko raz, krótko i w wysokiej temperaturze.

Kluczem do bezpiecznego odgrzewania jest nie tylko sam moment podgrzania, ale też to, co dzieje się z jedzeniem wcześniej. Najważniejsze to szybko schładzać gotowe dania, najlepiej w ciągu dwóch godzin od ugotowania i przechowywać je w lodówce, nie dłużej niż 1-2 dni. Jedzenie warto odgrzewać tylko raz i najlepiej w temperaturze powyżej 70°C.

Warto zwrócić uwagę, żeby posiłek był gorący nie tylko z wierzchu, ale też i w środku. W mikrofalówce dobrze jest zamieszać w trakcie podgrzewania, żeby ciepło rozłożyło się równomiernie. Unikaj odgrzewania potraw wieloskładnikowych z jajkami, grzybami lub szpinakiem, jeśli długo stały, ponieważ w takich przypadkach ryzyko jest większe. Zamiast jeść cokolwiek, byle się nie zmarnowało, lepiej wybierać dania, które dobrze znoszą ponowne podgrzanie i nie stwarzają zagrożenia.

Odgrzewanie potraw to codzienna praktyka, ale nie każda z nich dobrze znosi kontakt z wysoką temperaturą po raz drugi. Szpinak, ryż, jajka, grzyby lub mięso wymagają większej ostrożności, szczególnie jeśli długo stały poza lodówką. Kluczowe są warunki przechowywania, czas i temperatura podgrzewania. Wystarczy znać kilka prostych zasad, by uniknąć problemów trawiennych i cieszyć się posiłkami bezpiecznymi.

Źródła

1. NaukaJedzenia.pl