Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Wysyp nowotworów po zamachu WTC. Ryzyko raka tarczycy wzrosło aż o 219 proc.

Avatar placeholder
11.09.2023 13:16
Byli w Strefie Zero tuż po zamachu. Przypłacili to zdrowiem, a niekiedy życiem
Byli w Strefie Zero tuż po zamachu. Przypłacili to zdrowiem, a niekiedy życiem (Getty Images)

Ponad 20 lat po atakach terrorystycznych z 11 września nie tylko pomnik w Nowym Jorku przypomina nam o ofiarach tej tragedii. Tysiące osób zmaga się ze zdrowotnymi konsekwencjami zamachów do dzisiaj. CDC ujawniło, że więcej osób zginęło w wyniku narażenia na toksyczne substancje niż podczas zamachu.

spis treści

1. Skutki zdrowotne zamachu na World Trade Center

Podczas ataków terrorystycznych 11 września 2001 roku zginęło prawie 3 tys. osób. Na tym jednak tragedia się nie skończyła, a zamachy zbierają śmiertelne żniwo aż do dzisiaj. Niestety ofiar przybywa z każdym rokiem.

Od czasu zamachów u ponad 71 tys. mieszkańców zdiagnozowano problemy ze zdrowiem fizycznym i psychicznym w wyniku narażenia na kurz, dym, gruz i traumatyczne wydarzenia. Konsekwencje będą odczuwalne jeszcze przez dziesięciolecia.

Zawalenie się dwóch wież Nowego Jorku doprowadziło do powstania ogromnych chmur pyłu. Całe miasto spowił gęsty dym wypełniony popiołem, gruzem i toksycznymi cząsteczkami, w tym azbestem, krzemionką i metalami.

Zobacz film: "Rehabilitacja kardiologiczna"
Stalowy szkielet w Strefie Zero
Stalowy szkielet w Strefie Zero (Getty)

Pożary trwające aż do końca grudnia 2001 roku uwolniły rakotwórcze chemikalia, toksyczne gazy i opary. Miasto stało się śmiertelną pułapką nie tylko dla osób w obrębie Strefy Zero, ale dla każdego mieszkańca Nowego Jorku.

2. Miasto spowite toksycznym dymem

Upadek dwóch wież doprowadził do powstania gigantycznej toksycznej chmury, która była mieszanką sadzy z pożarów, paliwa do silników odrzutowych oraz materiałów budowlanych, jak metal, szkło i azbest.

W ciągu pierwszych miesięcy po katastrofie mieszkańcy Nowego Jorku zgłaszali podrażnienie uszu, nosa i gardła oraz problemy z oddychaniem. Ponad 400 tys. osób zmagało się też z zaburzeniami psychicznymi.

W ciągu pierwszego roku po atakach odnotowano zmniejszoną masę urodzeniową dzieci i wzrost przypadków przedwczesnego rozwiązania ciąży. Kolejne lata doprowadziły do dramatycznego wzrostu przypadków astmy i chorób zatok.

Zawalenie się konstrukcji doprowadziło do powstania ogromnej chmury pyłu
Zawalenie się konstrukcji doprowadziło do powstania ogromnej chmury pyłu (Getty)

Program Opieki Zdrowotnej WTC odnotował m. in. wysyp przypadków białaczki i tarczycy. Ryzyko rozwoju białaczki u osób wdychających toksyczny pył było o 41 proc. wyższe, a w przypadku raka tarczycy to skok aż o 219 proc.

Wykazano także, że narażenie na toksyczny pył uszkadza serce i otaczające je naczynia krwionośne. Wysoki poziom narażenia na rakotwórcze opary jest bezpośrednio powiązany ze śmiertelnością związaną z chorobami serca.

3. Najczęstsze problemy zdrowotne

Opublikowany przez Program Opieki Zdrowotnej WTC w 2018 roku dokument wskazał ponad 350 zagrożeń, które mogły wystąpić na obszarach katastrofy. Zidentyfikowano krótko- i długoterminowe skutki zdrowotne, w tym:

  • ciężkie urazy fizyczne (oparzenia, złamania),
  • choroby układu oddechowego i trawiennego (astma, bezdech senny, GERD),
  • wiele rodzajów nowotworów (białaczka, rak tarczycy, rak prostaty, międzybłoniak) ,
  • zaburzenia mięśniowo-szkieletowe,
  • choroby psychiczne i zaburzenia behawioralne (depresja, PTSD, nadużywanie substancji psychoaktywnych).

CDC (Centers for Disease Control and Prevention - Amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom) szacuje, że w ciągu pierwszych miesięcy po zamachach około 410 tys. osób było narażone na obrażenia fizyczne i toksyczne zanieczyszczenia. Funkcjonariusze, którzy pracowali przy akcjach ratowniczych, niedługo po atakach zgłosili szereg problemów zdrowotnych.

Pożary w Strefie Zero trwały do 19 grudnia
Pożary w Strefie Zero trwały do 19 grudnia (Getty)

Już kilka dni po katastrofie specjaliści medyczni zwrócili uwagę na potencjalne konsekwencje zdrowotne. Przede wszystkim wskazywano niepokojący kaszel u strażaków, którzy pracowali w Strefie Zero.

4. Program Opieki Zdrowotnej WTC

Cała uwaga skupiła się na służbach ratowniczych i ich bohaterstwie, chwilowo zapomniano, że tragedia dotknęła cały Nowy Jork. Mieszkańcy oficjalnie zostali poinformowani, że powietrze w centrum miasta jest bezpieczne.

Dopiero w 2002 roku do nowojorskich szpitali zaczęli zgłaszać się pacjenci z nietypowym kaszlem, świszczącym oddechem i dusznościami. W ciągu kolejnych lat opisano wiele problemów zdrowotnych, które były następstwami katastrofy WTC.

Ponad cztery lata zajęło zebranie odpowiednich funduszy na pokrycie kosztów leczenia ocalałych. Dzięki wysiłkom wielu instytucji powstał Program Opieki Zdrowotnej WTC, który bada skutki zdrowotne zamachu z 11 września i oferuje pomoc poszkodowanym.

Do chwili obecnej więcej osób zginęło w wyniku narażenia na toksyczne substancje niż podczas zamachu terrorystycznego 11 września. Tylko wśród służb ratowniczych pracujących w Strefie Zero odnotowano 4343 zgony do 2021 roku, a lista nieustannie rośnie.

Pył pokrył oogromną część Nowego Jorku
Pył pokrył oogromną część Nowego Jorku (Getty)

5. Najpoważniejsze skutki u ratowników

Badanie opublikowane w 2019 roku w "Journal of the American Medical Association" ujawniło, że godzina przybycia i czas spędzony na miejscu katastrofy miał ogromne znaczenie. Większa ekspozycja na toksyczne substancje została powiązana z 44 proc. wzrostem ryzyka chorób układu krążenia.

Program Opieki Zdrowotnej WTC śledzi dziesiątki rodzajów nowotworów, które występują wśród ocalałych. Jak dotąd najwyższy wskaźnik ma rak skóry niebędący czerniakiem, ale niektóre nowotwory rozwijają się przez dziesięciolecia.

Specjaliści szacują, że międzybłoniak będzie dominującym rakiem wśród osób obecnych w strefie zero tuż po katastrofie. Długi okres utajenia sprawia, że nowotwór dopiero będzie diagnozowany.

Skutki zamachów będą odczuwane jeszcze przez wiele lat
Skutki zamachów będą odczuwane jeszcze przez wiele lat (Getty)

6. Rany psychiczne wciąż się nie goją

Liczba problemów zdrowotnych wynikających z zamachu na WTC zdaniem ekspertów jest znacznie niedoszacowana. Program Opieki Zdrowotnej WTC nieustannie monitoruje każdy przypadek i aktualizuje dane.

Tragiczne wydarzenia z 11 września 2001 pozostawiły też trwały ślad na psychice zaangażowanych osób. Niektórzy nadal walczą. U ponad 19 tys. członków personelu ratunkowego zdiagnozowano przynajmniej jedno zaburzenie psychiczne.

Ratownicy zmagają się z zespołem stresu pourazowego, depresją, stanami lękowymi i uzależnieniem od substancji psychoaktywnych. Dokładne oszacowanie skutków zdrowotnych zajmie jeszcze wiele lat, a liczba ofiar jest znacznie wyższa niż sugeruje to tablica upamiętniajaca w centrum Nowego Jorku.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze