Piękna i niebezpieczna roślina z ogródka. "Może wskrzeszać umarłych i zabijać żywych"
Niepozorna roślina, którą kupujemy z uwagi na charakterystyczne barwne kwiaty w kształcie dzwoneczków, jest jednocześnie źródłem silnego glikozydu nasercowego - digoksyny. Związek ten może prowadzić do nagłego zatrzymania krążenia i śmierci, a zarazem ratować ludzkie życie.
1. Dzwony zmarłych w ogrodzie
Naparstnica zwyczajna (Digitalis purpurea) nazywana potocznie także dzwonami zmarłych lub rękawiczkami czarownic, lwią paszczą czy psim palcem to popularna dwuletnia roślina o pięknych kwiatostanach, kwitnących między czerwcem a sierpniem. Ma okazałe kwiaty w różnych odcieniach koloru białego i purpurowego o kształcie przypominającym dzwonek czy naparstek. Łatwa w uprawie, mrozoodporna, nierzadko sama się rozsiewa, a przy tym jest niezwykle dekoracyjna. Nic dziwnego, że zdobi wiele ogródków.
Jest zarazem jedną z najbardziej trujących roślin w Polsce. Już samo dotykanie liści może wywoływać reakcje alergiczne, nudności czy bóle głowy. A to dopiero początek. Stare angielskie przysłowie mówi, że lwia paszcza "może wskrzeszać umarłych i zabijać żywych". Te dwie właściwości mają związek z obecnością określonego związku w roślinie – digoksyny.
- Naparstnica zawiera niezwykle silne związki zwane glikozydami nasercowymi. "Nasercowe" ze względu na ich działanie na mięsień sercowy oraz "glikozydy", które wskazują, że te związki zawierają cząsteczki cukru (...) – mówi cytowany przez Live Science dr Zhen Wang, adiunkt w Instytucie Uniwersytetu Stanowego Nowego Jorku w Buffalo.
Spożycie tego związku może prowadzić do migotania komór. To nagłe, zagrażające życiu zaburzenie rytmu serca. Manifestuje się przez uczucie kołatania serca, zawroty głowy, a niekiedy nawet omdlenie. W niektórych przypadkach wskutek niepodjęcia leczenia może prowadzić do nagłego zatrzymania krążenia.
2. Składnik leku dla pacjentów kardiologicznych
Angielskie powiedzenie mówi także o tym, że naparstnica "wskrzesza zmarłych". Nawiązuje ono do leczniczego działania digoksyny. Z uwagi na to, że wykazuje działanie przeciwarytmiczne, zwiększa pobudliwość serca oraz zwiększa siłę skurczu. Dziś wykorzystywana jest w medycynie do leczenia chorób wewnętrznych, a także w dziedzinach geriatrii oraz kardiologii. W latach 50. XX wieku została zarejestrowana przez FDA do leczenia niewydolności serca, co czyni digoksynę jednym z najstarszych leków stosowanych w chorobach układu sercowo-naczyniowego.
- Digoksynę przepisuje się klinicznie w leczeniu niewydolności serca, gdy inne leki zawiodły – mówi dr Wang.
- Niewydolność serca występuje wtedy, gdy serce pacjenta jest tak słabe, że nie pompuje wystarczająco, dlatego konieczne jest zwiększenie jego siły. Chociaż przedawkowanie digoksyny powoduje poważne skutki uboczne, jest to szczególny przypadek, w którym korzyści ze stosowania toksyny przewyższają ryzyko i mogą uratować życie danej osoby – podkreśla.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
