Test, który przeprowadzisz w domu. Ten objaw COVID-19 ma ponad 70 proc. chorych
Regularne kontrolowanie zmysłów zapachu i smaku może ograniczyć transmisję wirusa. Wystarczy codziennie rano przeprowadzić prosty test i sprawdzić, czy czujemy woń kawy albo ulubionego szamponu do włosów.
1. Całkowita utrata węchu to jeden z charakterystycznych objawów COVID-19
Całkowita utrata węchu, zwana anosmią jest bardzo częstym i charakterystycznym objawem COVID-19. W zależności od badań szacuje się, że od 44 do 77 proc. osób z COVID-19 traci zmysł węchu, nieco mniej nie wyczuwa również smaku. Problemy z rozpoznawaniem zapachów i smaków z reguły mijają po upływie kilku do kilkunastu dni, chociaż zdarzają się osoby, które nawet przez pół roku nie odzyskują pełni zmysłów.
- Do utraty węchu dochodzi w efekcie bezpośredniego wnikania wirusa SARS-CoV-2 do nabłonka węchowego w jamie nosowej człowieka. Tam dochodzi do zniszczenia komórek wspierających funkcjonowanie neuronów węchowych, co zaburza odczuwanie zapachów w COVID-19. Obecność wirusa i zniszczenia jakie powoduje w nabłonku węchowym, sugerują możliwość jego przenikania z tego obszaru do płynu mózgowo-rdzeniowego i do mózgu - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Rafał Butowt z Zakładu Genetyki Molekularnej Komórki Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Coraz częściej pojawiają się informacje, że zaburzenia węchu i smaku występują również u dzieci, ale one bardzo rzadko zgłaszają takie dolegliwości. Jednak lekarze ze szpitali pediatrycznych przyznają, że trafiają do nich mali pacjenci zakażeni koronawirusem, którzy są odwodnieni, bo nie chcą pić ani jeść. Ich zdaniem może to być spowodowane właśnie przez upośledzenie zmysłów.
2. Czy czujesz zapach swojej kawy?
Dr John E. Hayes, specjalista z zakresu nauk o żywności oraz Cara Exten epidemiolog chorób zakaźnych opracowali programy przesiewowe oparte na prostych testach zapachu. Naukowcy opowiadają na łamach "The Conversation" o tym, że zainspirowała ich jedna z doktorantek Uniwersytetu Stanowego Pensylwanii, która opowiadała o mamie przeprowadzającej test kawowy.
Mama codziennie przygotowywała sobie filiżankę kawy, żeby sprawdzić, czy czuje jej smak i zapach. Kiedy któregoś dnia odkryła, że zupełnie nic nie czuje, dodatkowo postanowiła powąchać odświeżacz powietrza o zapachu sosny. Efekt był podobny. Nic nie poczuła. Nie miała żadnych innych objawów choroby, ale postanowiła poddać się samokwarantannie. Jej przypuszczenia potwierdził później pozytywny test w kierunku koronawirusa.
"Traktując poważnie utratę węchu, przechodząc szybki test i izolując się, stworzyła ślepą uliczkę dla wirusa, przerywając łańcuch transmisji, zanim wirus mógł się rozprzestrzenić na kogokolwiek innego" - podkreślają naukowcy.
Na podstawie tej historii zachęcają wszystkich do regularnego kontrolowania zmysłów. "Wielu nie zdaje sobie sprawy, że stracili węch, dopóki nie zaczną aktywnie wyczuwać czegoś, co powinno mieć zapach, na przykład zapachowych świec" - tłumaczą dr Hayes i Exten.
3. Prosty test zapachu. W czasie pandemii powinniśmy go wykonywać codziennie
Prof. Piotr Skarżyński z Instytutu Narządów Zmysłów przypomina, że zaburzeniu węchu i smaku mogą częściej występować wśród zakażonych koronawirusem w Polsce.
- Na wystąpienie zaburzeń węchu i smaku są bardziej narażone osoby, które mają jakiekolwiek problemy z zatokami, a jesteśmy w takim umiejscowieniu geograficznym, że problemy z zatokami mogą dotyczyć nawet 30 proc. społeczeństwa. W związku z tym osoby w naszym kraju statystycznie będą miały częściej zaburzenia węchu lub smaku w przebiegu COVID-19 niż mieszkańcy rejonu śródziemnomorskiego albo okolic równika - tłumaczył w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. Piotr Henryk Skarżyński, otorynolaryngolog, audiolog i foniatra, dyrektor ds. nauki i rozwoju w Instytucie Narządów Zmysłów, z-ca kierownika Zakładu Teleaudiologii i Badań Przesiewowych w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu.
Eksperci przypominają, że całkowita utrata węchu w przypadku innych infekcji zdarza się niezwykle rzadko. W przypadku COVID-19 utrata zmysłu powonienia jest najczęściej nagła, a większość pacjentów nie ma nawet kataru. W przeciwieństwie do zwykłego przeziębienia, wielu pacjentów traci również zmysł smaku, a także chemestezę, czyli zdolność do odczuwania wrażeń pod wpływem silnych bodźców, np. pieczenie czy mrowienie języka po zjedzeniu papryczki chili.
Uniwersytet Stanowy Pensylwanii od jesieni wprowadził program "Stop. Smell. Be well". "Opracowaliśmy różne karty zapachowe do wąchania, aby ludzie mogli sprawdzić swój zmysł węchu za pomocą standardowego narzędzia" - tłumaczą pomysłodawcy projektu i przypominają, że w warunkach domowych testem może być po prostu wąchanie porannej filiżanki kawy, świecy zapachowej lub żelu pod prysznic.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
