Trwa ładowanie...

Tak Czarnobyl wpłynął na zdrowie Polaków. "Teraz po latach już wiemy"

Avatar placeholder
26.04.2024 10:36
Katastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycy
Katastrofa w Czarnobylu. W Ukrainie wysyp nowotworów tarczycy (Getty Images)

Dziś 38. rocznica katastrofy w Czarnobylu z 26 kwietnia 1986 roku. Wybuch reaktora jądrowego doprowadził do uwolnienia do atmosfery znacznych ilości radionuklidów, czyli materiałów promieniotwórczych. Skutkiem tego były konsekwencje zdrowotne utrzymujące się latami u mieszkańców Ukrainy.

spis treści

1. 6 tysięcy przypadków raka

Według danych Komitetu Naukowego ONZ ds. Skutków Promieniowania Atomowego (UNSCEAR), katastrofa czarnobylska spowodowała aż 6000 przypadków raka tarczycy wśród mieszkańców Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Ukrainy.

Badanie "Chernobyl Thyroid Cancer: 30 Years of follow-up" wskazuje, że znaczący wzrost zachorowalności na raka tarczycy nastąpił w całej Białorusi i Ukrainie oraz w czterech najbardziej dotkniętych obwodach Federacji Rosyjskiej, zbliżając się do 20 tys. przypadków.

Zobacz film: "Objawy nadczynności tarczycy"

- Po katastrofie w Czarnobylu w 1986 r. u bardzo dużego odsetka Ukraińców (nawet co trzeci, głównie kobiety) diagnozowano chorobę Hashimoto czy inne choroby związane z tarczycą – mówił w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, kardiolog, lipidolog, epidemiolog chorób serca i naczyń.

Jednym z głównych typów promieniowania, na które byli narażeni mieszkańcy, był jod-131, który jest wychwytywany przez tarczycę. Od początku, gdy wieść o katastrofie obiegła świat, naukowcy obawiali się długofalowych skutków katastrofy w postaci wzrostu zachorowań na nowotwory, większej liczby przypadków niepłodności czy występowanie wad genetycznych u dzieci.

Na początku XXI wieku tę hipotezę zanegowały wyniki badań WHO, ONZ czy UNICEF-u. Jednak to rak tarczycy był realnym zagrożeniem.

Prof. Maria Górska, kierownik Kliniki Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku, mówiła na łamach "Medyka Białostockiego", że Polska była poza bezpośrednim zasięgiem promieniowania z Czarnobyla.

- Teraz po latach już wiemy, że skażenie na naszym terenie nie było duże, można je porównać z tym, z jakim mamy styczność na co dzień, które dociera do nas z kosmosu i innych niewielkich źródeł – skomentowała prof. Górska.

Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy
Ponad 20 proc. Polaków zmaga się z chorobami tarczycy (Getty Images)

2. Jakie objawy dają choroby tarczycy?

W Polsce momentem przełomowym był rok 1997, kiedy wprowadzono obligatoryjne jodowanie soli, dzięki czemu dziś niemal nie występują pacjenci z tzw. wolem. Niestety jodowanie, nie tylko w Polsce, mogło spowodować zwiększenie autoimmunologicznych chorób tarczycy, szczególnie choroby Hashimoto.

Wzrosła też liczba zachorowań na raka tarczycy, który obecnie jest szóstym nowotworem wśród nowotworów u kobiet w Polsce. Warto jednak wspomnieć, że większa liczba chorób tarczycy w Polsce to również efekt większej świadomości Polaków i lepszej diagnostyki.

To sprawia, że nie możemy mówić z całą pewnością o epidemii chorób tarczycy związanych z awarią w elektrowni w Czarnobylu. Faktem jednak pozostaje, że ponad 20 proc. Polaków może cierpieć z powodu zaburzeń czynności tarczycy.

Na problemy mogą wskazywać niektóre objawy:

  • utrata masy ciała bądź przybieranie na wadze,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • przyspieszenie bądź zwolnienie metabolizmu,
  • przewlekłe zmęczenie,
  • suchość skóry i wypadanie włosów,
  • wzmożone odczuwanie zimna.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze