Aldosteron - badanie, normy, interpretacja wyników
Aldosteron to hormon należący do grupy mineralokortykosteroidów produkowanych przez korę nadnerczy. Jego najważniejszą funkcją jest regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. Prowadzi on do wzrostu wchłaniania sodu i wzrostu wydalania potasu w nerkach. Aldosteron wydzielany jest, kiedy dochodzi do obniżenia poziomu sodu we krwi i/lub obniżenia ciśnienia przepływu krwi w nerkach. Nerki uwalniają wówczas reninę, która stymuluje przekształcanie angiotensynogenu w angiotensynę I, a tej w angiotensynę II, która działa na nadnercza i prowadzi do uwolnienia aldosteronu. Nieprawidłowy poziom aldosteronu jest przyczyną groźnych dla zdrowia zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu.
1. Aldosteron - badanie
Badanie poziomu aldosteronu jest wykonywane w przypadku stwierdzenia objawów hiperaldosteronizmu (wysokie stężenie sodu i niskie stężenie potasu we krwi, ciężkie, oporne na leczenie nadciśnienie tętnicze) oraz objawów hipoaldosteronizmu (niskie stężenie sodu, wysokie stężenie potasu, niskie ciśnienie tętnicze, hipotonia ortostatyczna).
Zaburzenia poziomu aldosteronu mogą świadczyć o następujących chorobach:
- pierwotny hiperaldosteronizm (zespół Conna) - spowodowany najczęściej przerostem kory nadnerczy lub gruczolakiem nadnerczy wydzielającym aldosteron;
- wtórny hiperaldosteronizm - przyczyną pojawienia się może być zwężenie tętnicy nerkowej lub guz wydzielający reninę;
- niedoczynność kory nadnerczy - w tym przypadku oprócz niedoboru kortyzolu obserwuje się również niedobór aldosteronu.
2. Aldosteron - normy
Poziom aldosteronu mierzy się we krwi pacjenta lub w dobowej zbiórce moczu. Pobrania dokonuje się rano, w pozycji leżącej. Pacjent powinien przed badaniem odstawić leki moczopędne, inhibitory ACE, a spożycie sodu i potasu powinno być odpowiednio znormalizowane. W takich warunkach prawidłowy poziom aldosteronu w surowicy powinien wynosić od 140 do 560 pmol/l.
Jednocześnie z poziomem aldosteronu oznacza się aktywność reninową osocza (ARO). W tym badaniu oznacza się poziom angiotensyny I, która bezpośrednio ma wpływ na wytwarzanie aldosteronu. ARO w prawidłowych warunkach wynosi 0,15 - 2,15 nmol/ml/h.
W celu prawidłowej oceny zaburzeń poziomu aldosteronu stosuje się różne czynniki stymulujące lub hamujące jego wydzielanie. Do czynników stymulujących wzrost poziomu aldosteronu należy długotrwała pionizacja (test pionizacji) i dieta ubogosodowa, a do czynników hamujących jego wydzielanie należy dieta bogata w sód i stosowanie kaptoprilu (test z kaptoprilem).
Zobacz także:
3. Aldosteron - interpretacja wyników
Wzrost poziomu aldosteronu powyżej normy i obniżona ARO mogą wskazywać na pierwotny hiperaldosteronizm. Jeśli poziom aldosteronu jest podwyższony, ale jednocześnie podwyższona jest ARO, może to świadczyć o wtórnym hiperaldosteronizmie.
Natomiast obniżony poziom aldosteronu i podwyższona ARO występują zwykle w niedoczynności kory nadnerczy (chorobie Addisona). Obniżone stężenie aldosteronu i ARO obserwuje się we wrodzonym przeroście nadnerczy.
Przy interpretacji wyników badania poziomu aldosteronu należy również brać pod uwagę czynniki mające wpływ na jego poziom - przewlekły stres, spożycie soli, forsowne ćwiczenia fizyczne, niektóre leki (m.in. inhibitory konwertazy angiotensyny, leki moczopędne).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.