Bez nagłego skoku energii i zjazdu. Działa lepiej niż espresso
Choć cold brew i espresso powstają z tych samych ziaren, ich działanie i smak potrafią być zupełnie różne. Jedna kawa pobudza delikatnie i na długo, druga działa jak szybki zastrzyk energii. Co stoi za tymi różnicami i która pasuje lepiej do konkretnej sytuacji w ciągu dnia?
W tym artykule:
- Sposób parzenia – zimna kontra gorąca ekstrakcja
- Cold brew a kofeina – łagodne działanie o długim czasie uwalniania
- Espresso – szybki zastrzyk mocy
- Różnice w smaku i wpływie na żołądek
- Kiedy cold brew, a kiedy espresso – którą wybrać?
- Jak wpływają na nasz układ nerwowy
- Z czym je pić – dodatki, które wzmacniają lub osłabiają działanie kawy
Sposób parzenia – zimna kontra gorąca ekstrakcja
Kluczowa różnica między cold brew a espresso tkwi w temperaturze i czasie parzenia. Espresso przygotowuje się w ekspresie pod ciśnieniem, wykorzystując do tego gorącą wodę o temperaturze około 90–96 st. C, która w ciągu kilkudziesięciu sekund wydobywa z kawy intensywny smak, aromat i kofeinę.
Cold brew natomiast to proces znacznie wolniejszy w którym zmielona kawa maceruje się w zimnej wodzie przez 12 do nawet 24 godzin. Ten sposób ekstrakcji powoduje, że napój jest łagodniejszy, mniej kwaśny i delikatniejszy dla żołądka, a także zawiera inne proporcje związków chemicznych niż jego gorący odpowiednik. To właśnie dlatego cold brew działa na organizm inaczej, czyli łagodniej pobudza, ale za to na dłużej.
Cold brew a kofeina – łagodne działanie o długim czasie uwalniania
Choć cold brew często zawiera więcej kofeiny niż espresso w przeliczeniu na porcję, jej działanie odczuwane jest inaczej. Zimna ekstrakcja prowadzi do wolniejszego uwalniania kofeiny i mniejszej koncentracji gorzkich, drażniących związków. Z tego też powodu cold brew pobudza łagodniej, ale długofalowo i bez nagłego skoku energii oraz późniejszego "zjazdu".
To właśnie dlatego wiele osób z wrażliwym żołądkiem lub układem nerwowym lepiej toleruje cold brew niż klasyczną, gorącą kawę, mimo że wypijają jej nawet większą ilość.
Espresso – szybki zastrzyk mocy
Espresso parzy się pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze, więc kofeina i inne substancje pobudzające wchłaniają się niemal natychmiast. To właśnie dlatego espresso daje szybki efekt pobudzenia, idealny na poranny rozruch lub chwilę koncentracji. Jednak intensywność działania bywa krótkotrwała i dla niektórych może oznaczać nieprzyjemne skutki uboczne, jak drżenie rąk, podenerwowanie czy nagły spadek energii. Espresso to intensywna dawka mocy w niewielkiej filiżance, która jest skuteczna, ale nie dla każdego.
Różnice w smaku i wpływie na żołądek
Cold brew ma łagodny, niemal aksamitny smak. Znacznie mniej kwaśny i gorzki niż espresso. Dzięki długiemu parzeniu na zimno zawiera mniej związków drażniących dla żołądka, takich jak kwasy i taniny. To powoduje, że jest lepiej tolerowane przez osoby z wrażliwym układem pokarmowym.
Espresso z kolei, choć jest aromatyczne i intensywne, to może działać bardziej drażniąco, zwłaszcza pite na pusty żołądek. Różnice te wynikają nie tylko z temperatury parzenia, ale też z czasu kontaktu kawy z wodą i rodzaju użytych ziaren.
Kiedy cold brew, a kiedy espresso – którą wybrać?
Wybór między cold brew a espresso zależy od tego, czego oczekujesz od kawy i to zarówno pod względem działania, jak i smaku. Cold brew sprawdzi się, gdy potrzebujesz łagodnego pobudzenia rozłożonego w czasie, bez nagłego skoku energii i drażniącego wpływu na żołądek. Idealna będzie na upalne dni, do pracy przy komputerze lub jako napój na dłuższe popołudnie.
Espresso to z kolei opcja dla tych, którzy potrzebują szybkiego doładowania energią, np. przed treningiem, po nieprzespanej nocy albo podczas intensywnego dnia w pracy. Działa niemal natychmiast, ale krócej więc dlatego bywa wybierane wtedy, gdy liczy się czas.
Jak wpływają na nasz układ nerwowy
Cold brew i espresso różnią się nie tylko szybkością działania, ale także tym, jak wpływają na układ nerwowy. Cold brew dzięki niższej kwasowości i powolnemu uwalnianiu kofeiny może pobudzać łagodnie, bez uczucia szarpnięcia lub nerwowości. U wielu osób to właśnie ta forma kawy pozwala zachować koncentrację bez towarzyszącego niepokoju.
Espresso działa szybko i intensywnie, więc bywa zbawienne rano lub przed treningiem, ale u osób wrażliwych może powodować uczucie roztrzęsienia, wzrost tętna lub problemy z zasypianiem. Dlatego warto sięgać po taką wersję kawy, która nie tylko dodaje energii, ale też nie zaburza wewnętrznej równowagi, zwłaszcza jeśli pijesz ją codziennie.
Z czym je pić – dodatki, które wzmacniają lub osłabiają działanie kawy
Nie tylko sposób parzenia, ale i to, co dodajesz do kawy, wpływa na jej działanie. Cold brew świetnie łączy się z napojami roślinnymi, np. mlekiem migdałowym lub owsianym, ponieważ łagodzą jej działanie i podkreślają orzechowy smak. Espresso z kolei często pije się samo dla pełnego pobudzenia, ale mleko może znacząco obniżyć jego efekt energetyczny.
Warto pamiętać, że tłuszcz spowalnia wchłanianie kofeiny, a cukier powoduje szybki wyrzut insuliny, co może skutkować późniejszym spadkiem energii. Dlatego, jeśli zależy ci na łagodnym i dłużej utrzymującym się efekcie, wybieraj cold brew z dodatkiem zdrowych tłuszczów, np. kroplą oleju kokosowego lub oleju MCT, a jeśli na szybkim pobudzeniu to sięgnij po espresso, nawet z dodatkiem cukru.
Cold brew i espresso to dwie zupełnie różne kawy, nie tylko w smaku, ale też w działaniu. Pierwsza jest łagodniejsza, mniej kwaśna i lepiej tolerowana przez żołądek, a jej efekt pobudzenia rozkłada się w czasie. Druga uderza szybko i intensywnie, dając natychmiastowy zastrzyk energii. Wybór między nimi zależy od potrzeb organizmu, pory dnia i osobistych preferencji. Warto znać różnice, by sięgać po tę wersję, która w danym momencie zadziała najlepiej na ciało i na samopoczucie.
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.