Błędy podczas suplementacji wit. D. Lekarka mówi, czemu słabo się wchłania
Witamina D jest niezbędna dla odporności, układu nerwowego, zdrowych kości i równowagi hormonalnej. Mimo to u wielu osób jej poziom we krwi pozostaje niski – nawet przy regularnej suplementacji. Lekarka wyjaśnia, jakie mogą być tego przyczyny.
W tym artykule:
Dlaczego witamina D może się nie wchłaniać?
Dr Magdalena Cubała, lekarka medycyny rodzinnej i obesitolożka, w swoim wpisie na Instagramie wyjaśniła, że przyczyn może być co najmniej siedem i często nie mają one nic wspólnego z dawką suplementu.
Leki obniżające poziom witaminy D
"Niektóre leki znacząco obniżają poziom 25(OH)D we krwi. Leki obniżające cholesterol - statyny, a zwłaszcza żywice wiążące kwasy żółciowe, leki przeciwgrzybicze" - zaznaczyła ekspertka.
Podobne działanie mają także niektóre leki przeciwpadaczkowe i glikokortykosteroidy stosowane przewlekle. Zaburzają one metabolizm witaminy D w wątrobie, a z czasem mogą prowadzić do jej wyraźnego niedoboru.
Witamina D w walce z rakiem jelita grubego
Zaburzenia mikrobioty jelitowej
Zdrowe jelita to podstawa prawidłowego wchłaniania witamin.
"Dysbioza, przerost bakterii w jelicie cienkim (SIBO) lub infekcje pasożytnicze mogą zmniejszać jej przyswajanie i konwersję do aktywnej formy. Zadarza się, że pacjenci z zaburzoną florą jelitową mają nisko poziom witaminy D mimo prawidłowej suplementacji" - podkreśliła ekspertka.
Badania potwierdzają, że osoby z prawidłowym składem mikrobioty mają nawet o 25–30 proc. wyższe stężenie witaminy D niż te z dysbiozą.
Nadwaga i otyłość
Tkanka tłuszczowa działa jak magazyn dla witaminy D, niestety, w sposób niekorzystny.
"Witamina D jest magazynowana w tkance tłuszczowej, więc u osób z nadmiarem tłuszczu część dawki 'utwi" w adiopocytach, we krwi będzie niższe stężenie, a biodostępność spada" - tłumaczy dr Cubała.
Według badań opublikowanych w "Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism", osoby z otyłością mają średnio o 35 proc. niższy poziom witaminy D niż osoby z prawidłową masą ciała.
Celiakia i choroby jelit
Uszkodzenie kosmków jelitowych utrudnia wchłanianie tłuszczów, a wraz z nimi witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K).
"W celiakii dochodzi do uszkodzenia kosmków jelitowych w dwunastnicy i jelicie czczym - a właśnie tam wchłania się większość tłuszczów i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach" - przypomina dr Cubała.
Podobny problem występuje w chorobie Leśniowskiego-Crohna, nietolerancjach pokarmowych i przewlekłych stanach zapalnych jelit.
Jakość i forma suplementu
Nie każdy suplement z witaminą D działa tak samo.
"Nie wszystkie suplementy są sobie równe" – zaznacza dr Cubała. Najlepiej wchłaniają się preparaty olejowe, w których witamina D rozpuszczona jest w tłuszczu (np. MCT lub oliwie). Warto też wybierać produkty z certyfikatami jakości, zawierające witaminę D3 (cholekalcyferol) – formę aktywnie wykorzystywaną przez organizm.
Choroby wątroby i nerek
To właśnie te narządy odpowiadają za przemianę witaminy D do jej aktywnych form w nerkach. Choroby, takie jak stłuszczenie wątroby, przewlekła niewydolność nerek czy marskość, mogą więc powodować zaburzenia przetwarzania tej witaminy i jej niedobór mimo suplementacji.
Zaburzenia genetyczne
Niektórzy mają naturalnie utrudniony metabolizm witaminy D z powodu wariantów genów, takich jak CYP2R1, GC czy VDR, które odpowiadają za jej aktywację i transport w organizmie.
U takich osób konieczna może być indywidualna suplementacja lub stosowanie już aktywnej formy witaminy D pod kontrolą lekarza.
Jak poprawić wchłanianie witaminy D?
Na koniec dr Cubała przypomina prostą zasadę:
"Witamina D wprzyjęta 'na pusty' żołądek lub z samą wodą wchłania się nawet o 50-60 proc. gorzej. Najlepiej ją przyjmować z posiłkami zawierającymi tłuszcz (np. jajko, awokado, oliwa, orzechy)".
Warto też regularnie badać poziom witaminy D we krwi, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy słońca jest najmniej. Bo jak podkreśla lekarka, to nie zawsze dawka, ale sposób wchłaniania decyduje o tym, czy witamina D naprawdę działa.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.