Chiropraktyka: czym jest i na czym polega? Kiedy pomaga?
Chiropraktyka jest dziedziną medycyny niekonwencjonalnej, często utożsamianą z kręgarstwem. To terapia manualna, która pozwala pozbyć się bólu kręgosłupa, poprawia również stan zdrowia i samopoczucie. Co jeszcze warto o niej wiedzieć? Czy chiropraktyka jest skuteczna?
1. Chiropraktyka: co to takiego i na czym polega?
Chiropraktyka to terapia manualna, która polega na leczeniu zaburzeń, nieprawidłowości i schorzeń w obrębie kręgosłupa. Została opracowana pod koniec XIX w. w Stanach Zjednoczonych przez D.D. Palmera.
Jej celem jest usunięcie bólu kręgosłupa, ale również przywrócenie sprawności aparatu ruchowego i zapobieganie pojawianiu się jego dysfunkcji, jak również poprawa funkcjonowania całego organizmu.
Metoda ta ma na celu usprawnienie narządu ruchu poprzez ustalenie przyczyny bólu, a następnie jej usunięcie. Podstawą działań jest diagnoza, do której niezbędna jest analiza procesu powstawania choroby.
Kto to jest chiropraktyk?
Chiropraktyk to specjalista, który zajmuje się terapią zaburzeń w układzie kostno-stawowym. Nie musi być lekarzem, chociaż spotyka się chiropraktyków, będących nimi z zawodu. Jednak każda osoba zajmująca się chiropraktyką powinna mieć odpowiednie kwalifikacje, zdobyte na studiach, czy specjalistycznych kursach.
Chiropraktyk pomaga w problemach z kręgosłupem, ale też z bólami mięśniowymi. W celu usprawnienia ruchowego specjalista w swojej pracy wykorzystuje głównie metodę manualnej terapii.
2. Chiropraktyka – jak wygląda zabieg?
Chiropraktyka opiera się na trzech elementach – diagnozowanie, leczenie, profilaktyka. Na początku terapeuta bada pacjenta w celu zidentyfikowania patologii w narządzie ruchu. Oględziny obejmują nie tylko źródło czy okolicę bólu, ale i inne rejony, które mogą wywoływać dyskomfort i dolegliwości. Chiropraktyk, rozpoczynając terapię, przygląda się kręgosłupowi w różnych pozycjach, sprawdza odruchy ciała, długość kończyn i napięcie mięśni. Często niezbędne jest wykonanie zdjęcia RTG.
Po ustaleniu rozpoznania chiropraktyk przystępuje do zabiegów terapeutycznych. Procedury chiropraktyczne są ukierunkowane na usunięcie bólu i przywrócenie sprawności fizycznej pacjenta. W tym celu terapeuta, w sposób delikatny i bezbolesny, poprzez zastosowanie różnych techniki manualnych, usuwa blokady wywołujące ból i ograniczające ruchomość.
Wykonywane przez terapeutę techniki i ręczne manewry (manipulacje kręgosłupa, stawów, czy tkanek miękkich) zawsze dostosowane są do potrzeb i problemów pacjenta. Uwzględniają także jego wiek oraz budowę ciała.
Ostatnim etapem chiroterapii jest edukacja pacjenta, czyli wskazanie kierunku zmian, które dotyczą stylu życia, diety czy aktywności fizycznej (często pada zalecenie wykonywania określonych ćwiczeń).
3. Na co pomaga chiropraktyka?
Zabiegi chiropraktyczne są skuteczne w przypadku wielu problemów. Stosuje się je w następujących schorzeniach:
- ból pleców,
- ból szyi,
- ból głowy,
- ból karku,
- ból barków,
- dyskopatia,
- rwa kulszowa,
- wady postawy,
- zwyrodnienia kręgosłupa,
- zwyrodnienia stawów kończyn,
- nerwobóle,
- bóle mięśniowe.
4. Techniki chiropraktyki
Chiropraktyka jest skupiona na manipulacji kręgosłupa, ponieważ według pierwotnych hipotez to właśnie nieprawidłowości w jego obrębie, poprzez system nerwowy, mogą wpływać na ogólne zdrowie organizmu.
Przemieszczenia kręgów uciskają na nerwy, co wywołuje ból i zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Jeżeli patologia utrzymuje się długo, prowadzi do stanu zapalnego i obrzęków. To słuszne założenie. Dziś wiadomo, że każda zmiana w kręgosłupie ma wpływ na funkcjonowanie organizmu, a lecząc zwyrodnienia kręgosłupa, można nie tylko zlikwidować ból głowy, ale i przywrócić sprawność kończyn.
W rezultacie chiropraktyka pozwala, więc wpływać zarówno na funkcjonowanie kręgosłupa, jak i aparatu ruchu, układu pokarmowego, oddechowego czy krążenia.
Chiropraktycy w swojej pracy stosują wiele technik wykorzystujących mobilizacje, manipulacje oraz trakcje stawów i tkanek miękkich, a także kinezyterapię. Terapeuta wykorzystuje też często inne metody jak, chociażby masaż, akupunkturę, zabiegi fizjoterapeutyczne oraz poradnictwo profilaktyczne.
Terapeuta do zabiegów wykorzystuje specjalny stół do terapii manualnej chiropraktyki i osteopatii. Terapia chiropraktyczna dostosowana jest zawsze do indywidualnych potrzeb pacjenta, jego dolegliwości, stanu zdrowia i wieku.
5. Efekty i skuteczność chiropraktyki
Opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na zabieg, są zwykle pozytywne. Obserwuje się u nich zmniejszenie bólu kręgosłupa oraz pleców. Tego typu techniki pomagają też ograniczać bóle głowy, karku, szyi oraz barków. Uważa się, że zabieg pomaga także przy problemach z rwą kulszową, w nerwobólach, dyskopatii i bólach mięśniowych.
Skuteczność działania chiropraktyki nie jest jednak potwierdzona żadnymi dowodami. Trudno więc ocenić ją obiektywnie. Niemniej wiele osób twierdzi, że zabiegi te charakteryzują się dużą efektywnością – nie tylko tonują ból i dyskomfort, ale i umożliwiają usunięcie przyczyny dolegliwości. Czasem wystarczy jeden zabieg, niekiedy konieczna jest ich seria.
6. Wskazania do zabiegu chiropraktyki
Chiropraktyka ma najczęściej zastosowanie w leczeniu bólów umiejscowionych w okolicy kręgosłupa, szyi oraz pleców. Wskazaniem do zabiegu może być:
- ból pleców,
- ból głowy,
- ból szyi, karku, czy ramion,
- skrzywienie kręgosłupa,
- wady postawy,
- dolegliwości bólowe kręgosłupa,
- dyskopatia,
- rwa kulszowa.
7. Chiropraktyka – przeciwwskazania
Chiropraktyka wiąże się z pewnymi przeciwwskazaniami oraz skutkami ubocznymi. Nie należy wykonywać zabiegów, jeśli pacjent przebył operację kręgosłupa.
Inne przeciwwskazania do wykonania zabiegu to:
- nowotwory,
- infekcje,
- stany zapalne.
Skutkiem ubocznym zabiegu może być osłabienie czy spadek ciśnienia.
8. Czy chiropraktyka jest bezpieczna?
Osoby, które rozważają wizytę u chiropraktyka często zastanawiają się, czy taka terapia nie wyrządzi krzywdy. Zasadniczo leczenie chiropraktyczne jest zarówno bezpieczne, jak i bezbolesne. Jednak wyłącznie pod warunkiem, że zabiegi wykonuje osoba kompetentna, a jej działania są precyzyjne i umiejętne.
Zabiegi chiropraktyki powinien wykonywać specjalista, posiadający wiedzę i niezbędne doświadczenie w terapii manualnej, chiropraksji, manipulacji (nastawianiu) kręgosłupa. Chiropraktyk powinien ukończyć odpowiednią szkołę, mieć udokumentowane umiejętności. Dobrze, by był też przede wszystkim fizjoterapeutą.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.