Codzienność polskich matek na przestrzeni lat

Dla większości z nas matka jest najważniejszą osobą na świecie. To ona nosiła nas pod swoim sercem, ocierała kapiące łzy i całowała kolejne guzy na głowie. I chociaż w pędzie współczesnego świata zdarza nam się o niej zapominać, niedługo możemy to nadrobić.

Dzień Matki to wspaniała okazja, by się zatrzymać i wraz z albumem na kolanach powspominać z mamą wszystkie momenty z dzieciństwa. Nasze pierwsze kroki, pierwszy samotnie spędzony dzień w przedszkolu i nieśmiałe rozmowy o sympatiach.

Zapraszamy was w podróż w przeszłość. Zobaczcie, jak kiedyś wyglądała codzienność polskich kobiet.

Rozpoczynamy w roku 1929. Zdjęcie przedstawia matkę trzymającą dziecko na kolanach. Wspólnie podróżują pociągiem i słuchają radia w słuchawkach na uszach. W tamtych czasach taka wyprawa była dla wielu osób wyjątkowym przeżyciem, na które przygotowywano się tygodniami.

Sprawdź również: 5 produktów, które oczyszczą płuca i zmniejszą ochotę na palenie papierosów

Obraz
Źródło zdjęć: © Narodowe Archiwum Cyfrowe
Magdalena Bury

/ 8Czuły pocałunek przed pójściem do szkoły

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

Zatrzymajmy się na chwilę w sierpniu 1930 roku. Tego dnia dzieci po wakacyjnej przerwie wracały do swoich szkolnych koleżanek i kolegów. Dziewczynkę ze zdjęcia odprowadzała do szkoły mama. Ich czułe pożegnanie uwiecznił fotograf.

Uczennica ma na sobie beret i elegancką koszulę z kołnierzem.

/ 8Na wesołym miasteczku w Warszawie

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

To zdjęcie zrobiono między 1955 a 1965 rokiem. Jedną z ówczesnych form rozrywki były wtedy spacery do parku zabaw. W wybraną niedzielę rodzice wstawali wcześniej i budzili swoje pociechy. Po zjedzonym śniadaniu i założeniu eleganckich ubrań, całą rodziną wsiadali do autobusu, by następnie czekać w kolejce do atrakcji. Mogli sobie na to pozwolić tylko mieszkańcy Warszawy i okolicznych wiosek.

Tego dnia mama zawsze zabierała ze sobą kanapki i wodę z sokiem z malin. Była też przygotowana na każdą łzę i obdarte kolano. W jej torebce można było znaleźć świeże, wyprasowane chusteczki.

Raz na jakiś czas kupowano także lody. Dla dzieci była to wyjątkowa niedziela!

/ 8Na osiedlu w 1970 roku

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

Jest 1970 rok. Wielu młodym małżeństwom udaje się dostać mieszkanie w nowo wybudowanym bloku czy wieżowcu. W końcu będą mogli pozwolić sobie na ciepłe kąpiele w wannie czy na rozmowy pod osiedlowym sklepikiem. Dzieciom nie przeszkadza, że kolejny budynek jest w trakcie budowy i wszędzie stoją dźwigi i inne maszyny. Wręcz przeciwnie - to dla nich idealne miejsce do zabaw w wojnę.

Codziennie po przyjściu z pracy, mama zabiera je na spacer po osiedlu. Wszędzie spotyka swoje koleżanki i przy każdej zatrzymuje się, by poplotkować. Dzieci są zachwycone. Gdy ich mamy rozmawiają, oni mają czas tylko dla siebie i swoich gier.

/ 8Przy stoliku w ogródku kawiarnianym na Rynku Starego Miasta

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

Mamy 1971 rok. Najprawdopodobniej ta mama wybrała się ze swoimi dziećmi na spacer po Rynku Starego Miasta w Warszawie. Możemy przypuszczać, że jest niedziela - świadczą o tym bardzo eleganckie ubrania.

Ogródek kawarniany w tamtych czasach zachęcał rurkami z kremem i kawą podawaną w szklankach z metalowymi koszyczkami. Każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Może potem rodzina udała się na spacer do zoo lub odwiedziła dziadków na wsi?

/ 8Codzienne zabawy

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

To zdjęcie autorstwa Grażyny Rutkowskiej pochodzi z lat 1971-1980. W tamtych czasach większość mieszkań i domów wyglądała tak samo: duża i ciężka szafa, tapczan, stolik i obraz na ścianie przedstawiający świętą rodzinę. Uwagę zwraca także strój - modne były wtedy spódnice mini.

Możemy tylko przypuszczać, że ubrania były robione samodzielnie bądź cierpliwie wyczekane w kolejce do jednego z niewielu sklepów odzieżowych w większym mieście.

/ 8Karmienie dziecka w kuchni w latach 70.

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

Nie było zmywarek, podgrzewczy do mleka i blenderów, które w łatwy i szybki sposób przygotowałby zupkę dla niemowlaka. Były za to ściany pomalowane błyszczącą (ale i odpryskującą z czasem) emalią, kolejki po mleko i warzywa przywiezione prosto z gospodarstwa dziadka. Nie zmieniły się tylko dzieci, które od zawsze grymaszą przy jedzeniu.

Zdjęcie przedstawia córkę Leny Bonieckiej w mieszkaniu na Osiedlu za Żelazną Bramą w Warszawie. Czy jej mamie było ciężej niż współczesnym kobietom?

Przeczytaj także: Liczba chorych drastycznie wzrasta. To już prawie milion Polaków

/ 8Pewnego dnia w 1980 roku

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

To zdjęcie zostało zrobione ostatniego dnia czerwca 1980 roku, zaledwie kilka tygodni przed sierpniowym przewrotem w historii Polski. Matka wybrała się z córeczką do urzędu, by oficjalnie zarejestrować ją jako pełnoprawną obywatelkę kraju. W dokumentach po raz pierwszy wpisano też imię dziecka.

Radosną kobietę sfotografowała Grażyna Rutowska.

/ 8Matka z dzieckiem w 1981 roku

Obraz
© Narodowe Archiwum Cyfrowe

Galerię kończy fotografia z września 1981 roku. W obiektywie Grażyny Rutkowskiej widzimy rodzinę p. Berikarda w Tybindze w Republice Federalnej Niemiec. Młoda kobieta trzyma na swoich kolanach dziecko pijące sok. Uwagę zwracają podobnie przystrzyżone grzywki zarówno u matki, jak i u malca.

Autorka zdjęcia, wymieniana wcześniej Grażyna Rutowska, większość swoich fotografii już w 1998 roku oddała do Narodowego Archiwum Cyfrowego. Kolejna część jej prac znalazła się w archiwum po jej śmierci - w 2002 roku. Obecnie w NAC możemy obejrzeć ponad 38 tys. jej fotografii.

Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego. Więcej fotografii w serwisie audiovis.nac.gov.pl.

Źródła

  1. audiovis.nac.gov.pl
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach